Civis Mundi Digitaal #12
*Hans Feddema
Elk mens heeft vier niveaus van bestaan: 1) het mentale, 2) het emotionele, 3) het spirituele en 4) het fysieke. Hij/zij is in balans, als alle vier min of meer geïntegreerd tot ontwikkeling komen. Ook het spirituele: het fundament voor de groei van de andere niveaus. Het woord komt van het Latijnse spiritus, adem/geest. De heilige geest was sinds eeuwen een begrip in het van het christendom doordrenkte Europa. Meestal met hoofdletters geschreven, ook al was er evenals jegens mystiek ook verlegenheid inzake bijvoorbeeld Pinksteren. In de 18e en 19e eeuw raakte de geest nogal uit de mode. In de 20ste eeuw wordt dat ineens weer anders en vooral de laatste decennia is zij sterk terug onder de term spiritualiteit. Dit binnen, maar vooral ook buiten de muren van de kerk. Is religie een soort model om het mysterie te duiden, spiritualiteit is meer dan dat, zij is de beleving en toepassing daarvan via bezield leven en/of het hebben van innerlijke kracht.
Spiritualiteit raakt de kern van het menselijk bestaan: de verhouding tot het Absolute. Men is zich er vaak niet van bewust, maar deze is doorgaans sluimerend aanwezig als stille kracht op de achtergrond. Een kracht die ons veel meer draagt, leidt of doet stralen dan we denken. Zijn is in dit soefibewustzijn - in verwondering of liever vanuit verbinding leven met je Bron - net zo belangrijk als doen. Ook eenheidsbewustzijn, dus inzien dat we deel zijn van het Al, zoals de golf deel is van de zee. Spiritualiteit heeft een ander Godsbeeld en een ander mensbeeld. God is niet meer een ‘straffende Heer op afstand’, zoals mensen eeuwenlang dachten, maar een Oer-werkelijkheid, die overal en in alles is, in materie, ja in alles wat ademt; een God, die in ons mensen wil zijn, in ons is en met ons ‘flirt’ (Jean J.Suurmond), dus fungeert als een liefdevolle Vader met wie wij - als Jezus en ook Roemi ooit zeiden - ons één kunnen voelen. Er is kortom geen kloof tussen het goddelijke en de wereld, nee het heilige is in de wereld, we worden er door bezield. En wat de mens betreft, we zijn niet schuldig of klein. We zijn en mogen er zijn als het gaat om onze kern, ons ware wezen, ook wel ziel of hoger Zelf (Carl Jung).‘Moeten’ van bovenaf? Nee, leven van binnenuit.
En ons masker (persona) dan? We hebben inderdaad tevens een ego of ‘ik’-beelden, die nodig zijn in ons beroep, emoties, relaties en geloofsvoorstellingen, maar waarvan we niet altijd beseffen, dat ze slechts een rol zijn, ook al klinkt ons ware wezen er door heen. Maar als we ons te veel vereenzelvigen met die ‘ik’-beelden, kan dat ons ernstig belemmeren in de ontplooiing van het leven. Spiritualiteit helpt om ons te bevrijden van die vereenzelviging. Trouwens ook van emotionele blokkades, die onze groei behoorlijk kunnen belemmeren. En van het niet willen erkennen en daardoor op derden projecteren van onze in het onbewuste verdrongen schaduwen (Carl Jung).
Spiritualiteit helpt ons om in te zien dat we hier op aarde zijn om ons ware wezen te ervaren, kortom te ontwaken tot wie we werkelijk zijn. Zelfvertrouwen, dankbaarheid en liefde zijn dan belangrijke dimensies in je leven, waarbij het luisteren naar je innerlijke stem een grote rol gaat spelen. Waarbij er kortom de wens is de innerlijke of goddelijke leiding een grote plaats te geven in je leven, met als vrucht meestal zielskracht en authenticiteit .Door zo te proberen meer vanuit het hart te leven, heb je innerlijke harmonie, leeft het leven zichzelf met minder ‘toeval’ dan we denken en ben je in staat tot compassie. Zijn wij ons brein of ons lichaam? Nee, we waren er al voor onze incarnatie/geboorte. We zijn spirituele wezens, allen met een missie en een beschermengel, - ook al zijn we die na de incarnatie vaak vergeten, - en in een tijdelijk voertuig wat we lichaam noemen. We zijn hier om het leven te leven en zo leerervaringen op te doen. Als bewustzijn, dat ‘wil leven te midden van het leven dat wil leven’ (Schweizer). Waarom dit dan niet bewust en meer vanuit het hart te doen?
*Dr Hans Feddema is antropoloog, publicist, ex-docent NWS aan de Vrije Universiteit, vredesactivist en initiatiefnemer van de De Linker Wang