Inleiding

Civis Mundi Digitaal #21

door Michel van Hulten

Ter inleiding door Michel van Hulten

Het project ‘In aanbouw. Het ontstaan van publieke waardesystemen, 1650-1950’ (NWO 2006-2012, projectnummer 360-52-060, aanvrager professor dr. J.C.Kennedy) stelt centraal de in de loop der eeuwen verschuivende definities van corruptie in onze eigen omgeving.
Drie jonge historici promoveren dit jaar op drie eeuwen corruptie voorafgaande aan 1940. Kerkhoff kwam al aan bod in Civis Mundi # 17 (maart 2013) met zijn analyse van corruptie in de jaren 1748-1813: ‘Nederlandse corruptie in verleden en heden’.
Hoenderboom komt nog aan bod in een volgend nummer van Civis Mundi. Hij onderzocht ‘goed bestuur’ in de Republiek (1650-1747) aan de hand van vijf corruptieschandalen van lokale bestuurders uit onder andere Gorinchem, Rotterdam en Leiden.
Kroeze nam in zijn dissertatie de moderne constitutionele staat voor zijn rekening onder de titel ‘Een kwestie van politieke moraliteit, politieke corruptieschandalen en goed bestuur in Nederland, 1848-1940’. Terecht begint hij zijn tekst met de stelling: ‘Geschiedenis van corruptie is een nagenoeg onontgonnen terrein’.
In hun gezamenlijkheid pogen de drie auteurs er wat aan te doen om die stelling te ontkrachten. Zeker als we naar hun studies kijken in hun onderlinge samenhang dan zien we het continuum in corrupt gedrag door alle verschuivingen heen. Dat is niet veelbelovend voor hen die het verschijnsel willen uitroeien.