Civis Mundi Digitaal #26
Officiële lezing recente gebeurtenissen in Oekraïne ter discussie (red.)
Als kritisch commentaar op de officiële en in de media getrouw weergegeven versie van de recente gebeurtenissen in Oekraïne en de vliegramp aldaar publiceren we hieronder de visie van de em. universiteitshoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam en 16 jaar lang correspondent van de NRC voor Oost-Azië Karel van Wolferen. Evenals eerder in zijn bijdrage in nummer 22 van Civis Mundi stelt hij opnieuw het nog steeds dominerende atlanticisme nadrukkelijk ter discussie, maar nu toegespitst op de journalistiek, in het bijzonder op de wijze waarop juist genoemde recente gebeurtenissen daarin gepresenteerd en geïntercepteerd worden. Daaruit blijkt dat dat sterk beïnvloed en bepaald wordt door wat in Anglo-Amerikaanse mainstream media daarover gemeld en geopinieerd wordt.
Dat de EU niet meer geleid wordt door politici met het nodige historische besef en het nodige inzicht in mondiale ontwikkelingen en langetermijnbelangen van Europa, dat wordt op saillante wijze geïllustreerd en bevestigd door de recente economische strafmaatregelen tegen Rusland, die begeleid zijn door een verbijsterende mediahysterie, in dienst van bepaalde politieke oogmerken. De Nederlandse bevolking is door de vreselijke vliegramp in Oekraïne wreed wakker geschud uit haar zelfgenoegzame, door langdurige vrede en welvaart verwende en naar binnen gekeerde levenswijze, en door de mainstream media prompt voorgelicht door een door Amerika geïnitieerde beschuldigende vinger richting Moskou te steken, zonder dat nog enig betrouwbaar onderzoek was verricht. In dit kritische commentaar wordt herinnerd aan de Amerikaanse belofte bij de beëindiging van de Koude Oorlog dat de NAVO niet zou worden uitgebreid in de richting van Oost-Europa. Onder president Clinton is Amerika echter op die belofte teruggekomen. En dat is door George Kennan, groot Ruslandkenner en inspirator tijdens het begin van de Koude Oorlog van de westerse containment-politiek ter beteugeling van het Sovjet-Russische gevaar, gekritiseerd als “the most fateful error of American policy in the entire post-cold-war era”. Van manifeste historische onwetendheid wordt in de mainstream media ook blijk gegeven in de westerse voorstelling van zaken, wat de zogenaamde Russische annexatie van de Krim betreft. Ook een wetenschappelijk instituut als het Montesquieu Instituut neemt dat in de aankondiging van een college over de vraag ‘Krijgen we een nieuwe Koude Oorlog?’ kritiekloos over. Dat in de Krim-kwestie van Russische zijde sprake zou zijn van schending van internationaal recht, zoals de officiële westerse lezing luidt, klopt helemaal niet met de feiten. Wat moet er gebeuren, vraagt Van Wolferen zich af, voordat Europeanen in de gaten krijgen dat Washington met vuur speelt, en niet langer te vertrouwen is als onze machtigste bondgenoot, die garant staat voor onze veiligheid? Het is een van de meest urgente vragen die zich opdringen in de huidige wereldsituatie, zo vindt hij.
Dit is ongetwijfeld een stellingname die sterk afwijkt van de heersende opinie en daarom moeilijk doordringt in de mainstream media. Dit geldt in het bijzonder voor de kritiek op het nog steeds dominerende atlanticisme. Nu heeft Civis Mundi zelf tijdens de Koude Oorlog aan de zijde van Amerika de westerse waarden verdedigd tegen de indringende communistische propaganda, en daarbij ook stelling genomen tegen het anti-amerikanisme, dat sinds de jaren ’60 en ’70 in linkse kringen een vruchtbare voedingsbodem vond. Maar die Koude Oorlog is voorbij. Wat nu in het geding is, is een nieuw en anders gemotiveerd Oost-West conflict. Dat wordt nog onvoldoende begrepen. In de geest van die westerse waarden is Civis Mundi vanouds een vrije tribune voor dissidente standpunten. Het enige criterium waaraan getoetst wordt, is de intellectuele kwaliteit van informatie en argumentatie. De auteur van dit artikel is naar onze ervaring een zeer gekwalificeerd intellectueel waarnemer en duider van het wereldgebeuren.