Civis Mundi Digitaal #32
http://mensensamenleving.me
Aan de eeuwige geliefde: spirituele en religieuze liefdesgedichten
Hubert P. Cornelis Opgedragen aan onze kleindochter
want de glimlach van een kind weerspiegelt de eeuwige geliefde
Wat valt er over liefde nog te zeggen? Zo luidde de vraag in het artikel van Rizutto.
Er valt nog veel over te zeggen en te schrijven. Het geeft niet als iedereen op zijn manier in herhaling treedt van wat eerder is gezegd en telkens weer is uitgelegd. Iedere vogel zingt zijn eigen (liefdes)lied. Ieder vogeltje zingt zoals het is gebekt. Iedere lente opnieuw, zoals in mijn lentegedichten in het lentenummer is verwoord.
Mijn eerste meditatieve gedichten, waarvan er hieronder een paar staan, gingen over de eeuwige geliefde. Daarna volgen enkele weemoedige en romantische gedichten uit de tijd van verliefd, verloofd, getrouwd. Ten derde onder de titel bespiegelende filosofische gedichten enkele meer recente ontboezemingen over liefde die vraagt en neigt naar tederheid.
Ik heb in mijn leven wel duizend gedichten geschreven
Veel over liefde, de bron en de kracht van het leven
Veel gedichten zijn diep uit de stilte geboren
Zij waren als het ware van binnen te ‘horen’*
Ook buiten in een natuurlijke omgeving
als dichterlijke uiting van natuurbeleving
Aan het stille water, in het groene gras
alsof ik daar vaak één geheel mee was
Mijn eerste gedicht was een liefdesgedicht
dat ook geestelijk en religieus was gericht
op blijvende liefde, op de eeuwige geliefde
na het verlies van een tijdelijke geliefde
*Shruti (Sanskriet}: horen en openbaren van geïnspireerde teksten
Deze eerste gedichten vielen mij als vanzelf in bij een soort meditatieretraites te Biarritz, aan de Atlantische Oceaan, Arosa, in de Alpen en in Wassenaar.
In de volgende gedichten volgt eerst een vergeefse poëtische poging tot beschrijving en vormgeving van de eeuwige geliefde. In het tweede gedicht hoe ik er toe gekomen ben over de eeuwige geliefde te gaan dichten. Daarna volgen gedichten over werkelijke geliefden en verliefdheden tot ik mijn vrouw ontmoette.
Voor wie zal ik zingen?
Zoals in vroeger eeuwen
edelen en minnestrelen
hun jonkvrouwen bezongen
zo wil ik de liefde bezingen
Maar voor wie zal ik zingen?
Mijn geliefde verdween
Opeens was ik alleen
Alsof de zon niet meer scheen
Nu de wolken zijn verdwenen
weemoed als een nevel is geweken
maar de zon van liefde is gebleven
in dit diep doorleefde leven
weerkaatst mijn hart haar stralen
in gezangen voor de eerste liefde
die mij niet alleen zal laten:
voor de eeuwige geliefde
Biarritz 1975/76
De nevel wijkt
De gestalte van de eeuwige geliefde
Achter de gestalte van de geliefde
die misschien ergens, misschien nergens
misschien ooit, misschien nooit zal komen
wenkt de Eeuwige geliefde naar mij
Maar zij lijkt zo onbereikbaar ver
Ogen kunnen haar niet zien
want zij heeft geen lichaam
Zij is mooier dan ogen kunnen zien
Toch zoekt mijn oog haar aardse vormen
maar geen lichaam is mooi genoeg
om haar gestalte te vormen
Oren kunnen haar niet horen
Haar stem is stiller dan oren kunnen horen
Toch luistert mijn oor steeds naar stemmen
op zoek naar haar stem en haar klank
maar geen stem is welluidend genoeg
om haar hoorbaar te maken
Vingers kunnen haar niet strelen
Zij is zachter dan vingers kunnen voelen
Toch tasten mijn handen om haar te strelen
maar geen haren en lokken zijn zacht genoeg
om haar tastbaar en voelbaar te maken
Verlangens kunnen haar niet bereiken
want zij is hoger dan het hoogste verlangen
Toch verlang ik al jaren naar haar liefde
maar geen geliefde lijkt lief genoeg
om haar vorm en gestalte te geven
want zij is liever dan de liefste geliefde
Gedachten noch beelden kunnen haar vatten
Zij is dieper dan denken zich dompelen kan
Toch zoek ik onder aardse vormen
naar een gezicht dat lijkt op het hare
een gestalte zo teer en zo rank als de hare
naar ogen zo schoon als de hare
en stem die zo lief is en zacht als de hare
naar een argeloos hart als het hare
Maar ik vond haar niet in een aardse gestalte
Ik vond haar in de stille diepte binnenin
zonder ogen, zonder gezicht en zonder haren
zonder stem en lichaam van stof en van vorm
Haar ogen waren van licht en liefde
Haar gezicht was van zuivere liefde
Haar haren waren zo zacht als de liefde
Haar lichaam onbegrensd als de liefde:
de gestalte van de eeuwige geliefde
Biarritz 1975/76
Een lange liefde
Boven kortstondig
golvende vreugden
steeds weer uit geheven
Door een machtig
verlangen gedreven
bleef hij steeds
naar het hoogste streven
Maar hij daalde telkens weer
in golven van verlangen neer
Een lang zoeken
was zijn leven
Naar wie of wat
dat wist hij niet precies
naar iets of iemand
waar hij zich volledig
aan kon geven
Een lange liefde
vloeide door zijn leven
in golven van verliefdheid
voor geliefden die stierven
opleefden en weer stierven
Op wie hij was verliefd
Dat wist hij niet precies
Was het de liefde zelf?
De eeuwige geliefde?
Door liefdesdromen
en liefdesstromen
zocht de liefde zelf
een bedding naar de zee
en nam hem met zich mee
Zijn hart dreef naar de oceaan
waar liefde en geluk
niet meer vergaan
Arosa 1976
De verliefde monnik
Een monnik met de passie voor het pure
krijgt het in verliefde vlagen te verduren
Zijn hart laait op in vuur en vlam
De liefde heeft hem in de ban
Ondanks een diep verlangen
in vele mooie minnezangen
aan zijn geliefde toegewijd
raakt hij haar toch telkens kwijt
Lokkend in de verte wijkt zij terug
maar hij volhardt en volgt haar stug
Gedreven door een diepe hartstocht
zal hij zoeken tot zijn laatste ademtocht
Soms lijkt zij even heel dichtbij
Als hij kijkt dan wijkt zij weer voorbij
Soms is het of hij haar heel even vindt
in een meisje diep door hem bemind*
Hoe lang zal het nog duren?
na nog hoeveel avonturen
raakt hij haar niet meer kwijt
met haar verenigd voor altijd?
In zijn ziel heeft hij een diepe wens
dat hij haar beminnen mag in ieder mens
En dat de ook de grote liefde in zijn leven
hem een keer mag zijn gegeven
*Of in de glimlach van een kind
Wassenaar 1977/78
Het eeuwig vrouwelijke*
Dit gedicht schreef ik toen ik mijn vrouw in de verte aan het IJsselstrand zag staan en in de omringende natuur op zag gaan
In de velden en de weiden
alle uren, alle tijden
zie ik jou
In wateren en in rivieren
in alle vogels, alle dieren
zie ik jou
In de luchten en de wolken
In de stromen en de golven
zie ik jou
In de meren en de zeeën
In de dorpen en de steden
zie ik jou
In de bloemen en de planten
Boven en beneden en aan alle kanten
zie ik jou
In de hemel en op aarde
als een hemelse godin en Moeder Aarde
Het vrouwelijke in iedere vrouw:
het is allemaal een vorm van jou
Het zonlicht en het morgenlicht
Of is het ook mijn eigen licht?
Aan het IJsselstrand, 2003 03 02
www,nieuwetijdkind
*Het eeuwig vrouwelijke trekt ons aan
in alle uitingen van het bestaan
Zie Goethe, Faust, slotregels:
“ Alles Vergängliche
Ist nur ein Gleichnis
Dar Unzulängliche
Hier wird’s Ereignis
Das Unbeschreibliche
Hier ist’s getan
Das Ewig-Weibliche
Zieht uns hinan”
Weemoedige en romantische liefdesgedichten
Hubert P. Cornelis Voor mijn vrouw
Wat ik jou zou willen zeggen
Oneindig veel
en eigenlijk niets
heb ik aan jou te zeggen
Jouw hand
zou ik zachtjes
in de mijne willen leggen
Mijn hoofd
zou ik zwijgend
naast het jouwe willen neigen
En dan
in stille Liefde
samen zwijgen
Eindhoven 1978
Ik wou dat ik de zon kon zijn
Ik wou dat ik de zon kon zijn
dan zou ik je verlichten
en verwarmen
Met mijn stralen
zou ik je strelen
en omarmen
Ik wou dat ik de wind kon zijn
dan zou ik je strelen
met mijn vlagen
Ik wou dat ik de aarde was
dan kon ik je ondersteunen
en je dragen
Ik wou dat ik de lucht kon zijn
aan alle kanten
kon ik je dan omhullen
Ik wou dat ik het water was
dan zou ik je verfrissen
en je mondje vullen
Ik wou dat ik
bij jou kon zijn
Maar ik ben alleen
maar een verliefde dwaas
die jou verveelt
met dichterlijk gedaas
Eindhoven 1978
Sinds mijn kinderjaren
In het zacht ontluikend
innerlijk licht
zoek ik naar je vorm
in een gezicht
Sinds mij kinderjaren
droom ik al
dat jij eens zichtbaar
tastbaar komen zal
Ik wenste dat mijn leven
werd verrijkt
met haar die sprekend
op je lijkt
Met liefde
naar de hoogste norm
voor je evenbeeld
in stof en vorm
Dat mijn levensvreugde
werd gedeeld
met je zichtbaar
tastbaar evenbeeld
Hoopvol klopte vaak
mijn vurig hart
totdat vreugde
week voor smart
Ik had weer eens
mijn dwaze hart verloren
Het ware geluk
was mij nog niet beschoren
Wassenaar 1977/78
De andere helft
Alsof ik diep van binnen weet
ik ben maar half en incompleet
Vagelijk weet ik van zaliger tijden
waarin ik heel was, niet gescheiden
In het begin der tijden was ik niet alleen
Aanvankelijk met al het andere één
Mijn ziel is in twee helften toen gekliefd
De ene helft is op de andere verliefd
Mijn ene helft dat ben ik zelf
De ander is mijn andere helft
Aan de ene kant is mijn bewustzijn puur*
Aan de andere kant ben ik ook de natuur*
De ene helft is man, de andere vrouw
Mijn andere kant zoek ik daarom in jou
Diep bezielt mij heimwee en verlangen
Mijn andere zijde wil ik terugontvangen
Hunkerend naar heel zijn zoek
ik vol verlangen naar mijn andere zijde
waarvan ik door een zee van weemoed
al sinds tijden ben gescheiden
Ik wil mijzelf weer in een ander vinden
mij met mijn andere helft verbinden
Wanneer ik die heb teruggekregen
kan ik werkelijk in heelheid leven
Levensvreugde delen met mijn andere zijde
opgaan in het dubbele geluk van beide zijden
*Purusha is het Zelf in de Indiase Sankhya filosofie
*Prakriti is de natuur in de dualistische Sankhya filosofie
In de Vedanta filosofie zijn beide in wezen één
Wassenaar 1977/78
Als twee zielen elkaar vinden
In iedere mensenziel
straalt een prachtig licht
recht op de hemel gericht
Wanneer de twee zielen
die voor elkaar bestemd zijn
elkaar in liefde vinden
versmelten zij in één bewustzijn
en verbinden beider stralen zich
in één groot licht
Bewerking van een tekst
van Maharishi Mahesh Yogi
Eindhoven 1979
Aan de oever van de oceaan
Met jou samen gaan
wij aan de zee vertoeven
zonder ergens anders
heen te hoeven
Met jou samen
gaan en staan
aan de oever
van de oceaan
Als wij samen verder gaan
in een gedeeld bestaan
geliefde van mijn dromen
voel ik mij in een oceaan
gedragen, meegenomen
in de golven en de stromen
met jou samen opgenomen
in een eindeloos bestaan
Volheid strekt zich uit
van boven naar beneden
in een eindeloos verband
onbegrensd aan elke kant
Zover als onze blikken reiken
waar wij ook maar kijken
voelt het vol aan alle zijden
Het verbindt ons beiden
met een hechte band
die geen beperking kent:
liefde die je niet alleen maar voelt
maar die je diep van binnen kent
liefde die je diep van binnen bent
Wassenaar 1978
Bruid in de morgen
Het prille morgenlicht
schijnt zacht op je gezicht
Wat ben je lief wat ben je licht
Je houdt je ogen dicht
omdat je nog zo lekker ligt
Als ik heel dicht naast je lig
versmelt ik met jouw licht
verenigd in het morgenlicht
2001 02 07
Vervloeien
Je ligt daar slapend op je zij
een zachte en warme energie
dat overgaat in die van mij
zodat ik weet niet meer van wie
Bij jouw schone dromen
zal ik niet kunnen komen
Wel vervloeien in ons ene Zijn
als twee vliegen in een beker wijn
2002 08 06
Eerste liefde
Toen ik nog een jongen was
kreeg ik een glimp van haar
en heb ik glimp na glimp gekregen
Als ik door de groene weiden fietste
zag ik haar in volle glorie aan de horizon
van het prachtig uitgestrekte vlakke land
Soms kwam ze heel dichtbij
en zag ik haar in het water waar ik zat
te mediteren of in mijmerij verzonken was
Ik ben haar naarstig achterna gereisd
toen zij was verdwenen in vreemde
landen waar ik naar ben uitgeweken
Ik zocht naar haar in vele streken
Gedreven door één vraag:
Waar was zij gebleven?
Was zij nog in leven?
Als een gedrevene haar achterna gegaan
Maar zij bleef ver bij mij vandaan
In ieder land trof ik haar sporen aan
Maar nergens haar lijfelijk bestaan
Toen heb ik een vrouw van vlees en bloed
die opeens voor mij verrees ontmoet
Toen ik haar in de ogen keek
zag ik dat zij sprekend op haar leek
Hoewel ik heel veel om haar geef
het heimwee naar de eerste liefde bleef
Heimelijk bleef ik naar haar verlangen
en zocht naar haar verborgen gangen
Toen werd ik wakker op een open plek in het bos
Was ik verdwaald in het midden van mijn leven?
Wat mij vasthield liet mij zomaar los*
Zij omarmde mij aan alle kanten
Bevrijd van ingebeelde banden
hoefde ik niet meer naar verre landen
Toen ik haar in een oogwenk had ontmoet
was hier en nu het leven voortaan goed
en is het niet meer zo dat ik iets per se moet
*Zie de beginregels van de Divina Commedia van Dante
die ook de hereniging zocht met zijn jeugdliefde Beatrice
en vond in zijn dichtwerk en in hogere hemelse sferen (Paradiso).
2004 02 13 Op weg naar Amstelveen, rijdend tussen groene weiden, die jeugdherinneringen opriepen aan mijn eerste liefde
Omarmen
Zeg niets meer
Vraag niets meer
Sla alleen
de armen
om je heen
met warmte
in mijn hart
ieder moment
biedt ongekend
een nieuwe start
2013 11 14