Geschiedenis Oekraïne

Civis Mundi Digitaal #40

door Wim Couwenberg

Oekraïne staat de laatste tijd volop in de publiciteit, in Nederland onlangs nog tijdens het referendum over het Oekraïneverdrag, waarbij het accent eenzijdig lag op negatieve tendenties als vooral de grote rol van corruptie onder politici en zakenlui. Maar in hoeverre kennen we dit land op de grens van het groot-Russische rijk, en zijn complexe geschiedenis? Om in die behoefte te voorzien, is de publicatie van dit boek een welkome uitgave. Die geschiedenis ligt al vervat in zijn naam: Oekraïne, dat letterlijk betekent: ‘Het land aan de grens’. Maar, zo betogen de auteurs in een opvallend optimistische stijl, verre van een grensgeval te zijn is Oekraïne een toekomstland, met zelfs het potentieel om toonaangevend te worden in Europa. Alleen al de oppervlakte is opmerkelijk. Na Rusland is Oekraïne het grootste land van Europa. Qua oppervlakte is het groter dan Frankrijk. Het telt meer inwoners van Spanje en Portugal tezamen. Al in de negende eeuw was Oekraïne de bakermat van de eerste grote Slavische beschaving, en de wieg van de Russische staat. Toch kent Oekraïne een trage en moeizame ontwikkeling, die getekend is door eeuwenlange bezettingen en oorlogen met inhalige, tot regelrecht roofzuchtige buren, zoals de Hunnen en Polen, Mongolen en Habsburgers, de Turken van het Ottomaanse Rijk, gevolgd door het Derde Rijk, en ten slotte de Sovjetunie.

De bedoeling van dit boek is inzichtelijk te maken waarom en hoe dit duizendjarige land opnieuw verstrikt is geraakt in een groot innerlijk conflict, en tevens een netelig grensconflict. Zullen de oostelijke provincies genoegen nemen met een autonome status binnen Oekraïne, of zullen ze kiezen voor een afscheiding? En zullen de akkoorden van Minsk (2015) worden uitgevoerd? Dit alles wordt in dit boek uitstekend uiteengezet.