Wordt Marine le Pen toch présidente van Frankrijk?
Civis Mundi Digitaal #45
door Jan de Boer
De Franse presidentsverkiezingen worden in twee ronden gehouden. De eerste ronde met maar liefst 11 kandidaten vindt plaats op 23 april, de tweede beslissende ronde die gaat tussen de twee hoogst scorende kandidaten van de eerste ronde op 7 mei. De uitkomst is met de dag ongewisser.
De kandidaten
Het is duidelijk dat het tussen vier personen gaat: Marine le Pen van het extreem-rechtse Front National, de nieuwkomer en jonge Eduard Macron van de Beweging En Marche, François Fillon van de rechtse politieke partij Les Républicains, en Jean-Luc Melenchon van het uiterst linkse Front de Gauche.
Een vijfde belangrijke kandidaat, Benoît Hamon van de Parti Socialiste is ver weg gezakt in de peilingen en speelt naar mijn idee geen rol meer. De zes andere kleine partijtjes kunnen alleen in de eerste ronde stemmen bij de genoemde vier personen weghalen en zo nog in de belangrijke rol spelen en in de tweede ronde hun aanhang bewegen op één van de twee kandidaten te stemmen en zo ook nog een doorslaggevende rol spelen als de beide kandidaten elkaar niet veel ontlopen.
Er zijn verschillende redenen waarom de uitkomst met de dag ongewisser is. Gezien alle politieke schandalen van persoonlijke verrijking, corruptie en vriendjespolitiek hebben veel Fransen geen enkele fiducie meer in de politiek en in de democratie.
Lage opkomst verwacht
Verwacht wordt dan ook een nog nooit zo lage opkomst als nu bij de presidentsverkiezingen die richting de 40 procent zou kunnen gaan. Mocht dat uitkomen dan kan dat de doorslag geven bij de keuze van de volgende president van Frankrijk. Kiezers zijn steeds minder gebonden aan een vaste keuze voor een politieke partij en een groot percentage kan van de ene op de andere dag van politieke partij veranderen.
De politieke partijen die veel vaste aanhang hebben, kunnen daarvan profiteren. Dat zijn nu in de eerste plaats het extreem-rechtse Front National van Marine le Pen. Zij surft op de terechte gevoelens van het door de politiek in de steek gelaten voelen van (werkloze) arbeiders en van het platteland dat door het wegvallen van voorzieningen, zoals artsen, winkels, postkantoren, etc. onleefbaar dreigt te worden, en op het racisme en de verrechtsing van de samenleving in het algemeen.
Corruptie doet er niet toe
Dat het Front National zich schuldig maakt aan corruptie en door de justitie vervolgd wordt, dat er toenemende spanningen en conflicten zijn tussen de politieke stromingen van Marine le Pen en haar nichtje Marion Maréchal-Le Pen heeft geen invloed op de aanhang van het Front National. Dat zelfde speelt zich af bij de rechtse politieke Partij Les Républicains waarvan de kandidaat François Fillon door justitie vervolgd wordt voor onder meer corruptie en valsheid en geschrifte. Zijn traditioneel katholieke aanhang en de rechtervleugel van Les Républicains die deels tegen het Front National aanhangt, blijven onvoorwaardelijk achter hem staan.
Veel zwevende kiezers bij centrum-links
Dat is beslist niet het geval bij de beweging niet links-niet rechts (geen politieke partij) En marche van Emmanuel Macron, die door officieel rechts en links verketterd wordt. Zijn aanhang heeft een veel minder vast karakter en bestaat uit veel ontevreden socialisten met de politieke lijn van de Parti Socialiste, centrum-aanhangers, aanhang uit de gematigde vleugel van Les Républicains en heel veel jongeren. Bijna driekwart van zijn potentiële kiezers kan nog van keuze veranderen.
De kandidaat van het Front de Gauche, Jean-luc Mélanchon, een geboren volkstribuun, is in opmars. Hij trekt meer linkse kiezers van de Parti Socialiste en de communisten. Maar naar mijn mening zal hij niet tot de tweede ronde van de presidentsverkiezingen doordringen.
Hoe liggen de kansen?
Zo op het oog gaat het in de eerste ronde tussen Marine le Pen en Emmanuel Macron. Beide gaan nek aan nek ruim op kop gaan volgens niet al te betrouwbare politieke peilingen gezien het voorafgaande. François Fillon en een oprukkendeJean-Luc Mélanchon komen op een straatlengte daarachter.
Als we ervan uitgaan dat Marine le Pen en Emmanuel Macron elkaar in de tweede ronde gaan bestrijden, dan kan er nog van alles gebeuren. Marine le Pen krijgt zeker de steun van een paar kleine uiterst rechtse politieke partijtjes en ook van een deel van de aanhang van François Fillon.
Onzekerheid is troef
De vraag is of Emmanuel Macron voldoende steun krijgt vanuit de Parti Socialiste en het Front de Gauche om zoals gebruikelijk een "republikeins front" te vormen tegen het Front National. Niets is zeker.
Hoe gaan de grote aantallen kiezers die de eerste ronde verstek laten gaan, zich opstellen? Onzekerheid is troef. Er is dus een reële kans, dat Marine le Pen toch gekozen zal worden, die overigens door het merendeel van de Fransen niet geschikt geacht wordt voor het presidentsschap.
Gezien haar programma is dat een ramp voor Frankrijk en voor Europa.