Europa en China: hand in hand kameraden?
Civis Mundi Digitaal #47
door Jan de Boer
Het Amerika van Trump heeft zich afgekeerd van het in 2015 in Parijs overeengekomen klimaatverdrag dat tot doel heeft de opwarming van de aarde tot tenminste 2 procent, zo mogelijk tot 1,5 procent te beperken, om daarmee het bestaan van de eilandrijken in de Indische en Grote Oceaan te redden,. Verder keert Trump in zijn isolationisme zich ook steeds verder af van het oude Atlantische Bondgenootschap dat na de Tweede Wereldoorlog de politiek in het westen grotendeels bepaalde. Dit Amerika van Trump, zo horen en lezen we, zou het begin zijn van een nieuw bondgenootschap van Europa en China en en daarmee van een nieuwe wereldorde. Onzin!
De beslissing van Trump om dit klimaatverdrag in de prullenbak te gooien heeft in Amerika een storm van kritiek ontketent en diverse Staten waaronder California, en grote bedrijven hebben aangekondigd de doelstellingen van het klimaatverdrag dat in november 2020 inwerking moet treden te blijven volgen. Natuurlijk, de beslissing van Trump brengt wel direct grote problemen met zich mee wat betreft de financiering van het klimaatverdrag zoals de overeengekomen Amerikaanse bijdrage aan de jaarlijkse 100 miljard euro tot 2020 voor de ontwikkelingslanden om deze te beschermen voor de effecten van het klimaatverdrag, de financiering voor 40 procent van het functioneren van de intergouvernementele groep klimaatspecialisten,etc.
Overigens houdt Amerika op grond van artikel 28 van het klimaataccoord nog vier jaar lang zijn zetel in de instanties en de conferenties van het klimaataccoord. Amerika kan dan daar of afwezig zijn of en dat is niet onwaarschijnlijk proberen verdere vooruitgang af te remmen. Amerika krijgt daarbij wellicht steun van andere landen als Rusland die over het klimaataccoord opnieuw wil onderhandelen en aangekondigd heeft het accoord zeker niet voor 2019 te ratificeren, Australië en een aantal olieproducerende landen. Maar Trump is geen blijvertje, over vier jaar of eerder, herrijst er weer een ander veel opener Amerika en worden de kaarten opnieuw geschud.
China als grootste vervuiler heeft groot belang bij het klimaatverdrag, met name ook voor politiek binnenlands gebruik. De politiek van verstedelijking en industrialisatie heeft geleid en leidt nog tot een onvoorstelbare vervuiling van lucht, water en bodem die met de corruptie van lokale partijfunctionarissen een steeds groter verzet en opstanden van de bevolking tot gevolg heeft. De geloofwaardigheid en daarmee ook het voortbestaan van de communistische Partij-Staat is in het geding. De pogingen om deze kwalen terug te dringen zijn tot dusverre weinig succesvol geweest, dus is de omarming van het klimaatverdrag ook publicitair een goede zaak voor het dictatoriale regime.
China staat nog afgezien van haar dictatoriaal bewind met voorbij gaan aan de meest elementaire rechten van de mens vijandig tegenover de handelspolitiek van Europa. China eist van Europa ten onrechte het statuut van vrije-markteconomie en streeft met een grote uitbreiding van militaire middelen naar een absolute heerschappij in het Verre Oosten en belangrijke delen van de Grote Oceaan, waarbij ze haar niet goed gezinde besluiten van het International Gerechtshof aan haar laars lapt.
Daarmee bedreigt China ook traditionele bondgenoten van het Westen zoals Australië en Japan. China vergroot haar politieke invloed in grote delen van de wereld met financiële hulp en met min of meer dwangarbeid van Chinese arbeiders voor de verbetering van de infrastructuur van veel landen met name ook in Afrika, waar het ook tienduizenden hectares vruchtbare grond koopt voor de verbouw van primaire producten voor eigen gebruik. Ook onder meer in Frankrijk koopt het vaak via dubieuze transacties duizenden hectares vruchtbare grond, wat steeds meer verzet oproept.
China en Europa, hand in hand kameraden? Vergeet het maar, hooguit een ongeschreven gelegen- heidsakkoord met voor ieder andersoortige achterliggende motieven en dan nog voor een korte termijn.
Het klimaataccoord komt overigens onder grote druk te staan nu steeds duidelijker wordt dat de opwarming van de aarde met de catastrofale klimatologische veranderingen veel ernstiger is dan gedacht en dat het beheersen ervan vrijwel uitgesloten is. De NASA voorziet bijvoorbeeld een temperatuursstijging van tenminste 6 graden. Noodzakelijke en onmiddellijke verdrie-
of verviervoudiging van de voorgenomen maatregelen in het klimaataccoord vereisen gigantische opofferingen van de diverse bevolkingen en een totale cultuuromslag bij een op groei gerichte schulden-economie die hiertoe niet in staat is. Een onmogelijke opgave.
Het zou heel wat realistischer zijn als er nu een politiek uitgedacht wordt hoe zover en zoveel mogelijk de nog voor het einde van deze eeuw en wellicht nog veel eerder onvermijdelijke rampen: forse stijging van het zeeniveau, overstroming van megapolen en vruchtbare gebieden, onbewoonbaar geworden delen van de aarde, hongersnoden en drinkwatertekorten , honderden miljoenen klimaatvluchtelingen, ziekten en oorlogen, etc. bestreden en opgevangen kunnen worden. Dat is een heel ander verhaal dan het veel en veel te optimische huidige klimaatakkoord.