Legale, maar fatale invloed van grote industrieën op onze volksgezondheid

Civis Mundi Digitaal #51

door Wim Couwenberg

Bespreking van: Nicholas Freudenberg, Legaal maar fataal. Hoe de grote industrieën onze gezondheid bedreigen. Uitgeverij Lemniscaat, Rotterdam, 2017.

Nicholas Freudenberg, hoogleraar public health in New York, is de eerste die ongezonde producten, tekortschietende overheden en de groeiende druk op de gezondheidszorg met elkaar verbindt in een veelomvattend boek. Dat levert een schokkend beeld op. De industrieën die alcohol, auto’s, wapens, voeding, medicijnen en tabak produceren hebben veel meer invloed op de volksgezondheid dan beleidsmakers en wetenschappers. Daarom dient dit boek de nodige aandacht te krijgen. Het boek is opgebouwd uit twee delen: in het eerste deel wordt een heldere definitie van het probleem gegeven, en in het tweede deel wordt een leidraad voor oplossingen voorgesteld.

De strategieën van de hierbij betrokken grote industrieën blijken verrassende overeenkomsten te vertonen. Vrijwel altijd is hun beleid gericht op het omzeilen, ontkrachten of tegenhouden van overheidsmaatregelen die de verkoop van hun producten kunnen belemmeren, met zeer schadelijke gevolgen voor de volksgezondheid. Wat de overheid betreft, die is vooral gevoelig voor de wensen van die industrieën, en blijkt niet in staat te zijn om hun burgers op effectieve wijze te beschermen tegen het op de markt brengen van vaak ronduit gevaarlijke producten.

Het is Nicholas Freudenberg als hoogleraar public health die als eerste de macht van deze multinationals, het tekortschieten van de overheid, en de groeiende druk op de gezondheidszorg op adequate wijze met elkaar verbindt. Hij beschrijft in detail hoe die industrieën vrijwel dezelfde tactiek gebruiken om de verkoop van ongezonde producten te verdedigen. Het is een tactiek, voornamelijk ontwikkeld door de tabaksindustrie, die volledig voorbijgaat aan de belangen van de volksgezondheid, en een groter gevaar vormt voor ons bestaan als klanten dan vele besmettelijke ziekten, zoals een groot Amerikaans dagblad in dit verband opmerkt.