Civis Mundi Digitaal #57
De huldiging van Xi Jinping op het negentiende congres van de Chinese Communistische Partij (CCP), de daar hem verleende versterkte macht door ook zijn "gedachten" op te nemen in het handvest van de Partij en hem nu binnenkort door een wetswijziging ook voor een derde keer het mandaat van president toe te vertrouwen - een stap naar een levenslang presidentschap - is een duidelijk teken dat "het nieuwe tijdvak" het autoritaire karakter van de Partij versterkt.
China heeft een duidelijk autoritair karakter en zeker de ontwikkelingen in de laatste vijf jaar laten weinig over van de algemene gedachte van een post-totalitair China op zoek naar een aangepast politiek model naar gelang periodes van ontspanning en verharding. De zeer snelle technologische ontwikkelingen van het land bieden de Partij-Staat alle middelen voor een ongeëvenaarde politieke en sociale controle van de gehele samenleving en haar inwoners.
Het uiterst interessante boek van de Noorse politicoloog Stein Ringen verbonden aan de Engelse Universiteit van Oxford, "The Perfect Dictatorship. China in the 21st Century", uitgave Hong Kong University Press, laat zien hoe Xi-Jinping de dictatuur opnieuw uitvond en installeerde. In zijn ogen onderscheidt China zich met name op de verschillende manieren van controle van haar burgers die zij tot in de puntjes heeft ontwikkeld met gegarandeerd een goed en hard resultaat, maar wat betreft de uitvoering vaak met een fluwelen handschoen en indirect. China is meer dan een simpele dictatuur of een autocratie, China is om met de woorden van Springer te zeggen "een zeer geraffineerde controlocratie". Die hangt overigens niet af van een overal aanwezige daadwerkelijke terreur, maar de dreiging van terreur is wel overal aanwezig, een dreiging die steunt op voldoende fysiek geweld om de burgers duidelijk te laten weten, dat met deze dreiging niet valt te spotten.
Het succes van deze Chinese "controlocratie" kost de burgers heel wat meer dan zij aan goederen en diensten levert. Volgens Ringen heeft deze controlocratie "heel wat minder bijgedragen aan de economische groei, de strijd tegen de armoede, de sociale bescherming en de modernisering dan China in verhouding tot haar mogelijkheden zou moeten en kunnen doen" En daar zou ik aan kunnen toevoegen de enorme bedragen besteed aan de snelle militairisering, de ruimtevaart en het in stand houden van een steeds groter politieapparaat.
De nieuwe veiligheidswetgeving betreffende de religies, de niet-gouvernementele organisaties, de virtuele ruimte (de cyberspace), de strijd tegen het terrorisme, etc. aangenomen tijdens het eerste mandaat van Xi Jinping, heeft de verankering van wetgeving in de samenleving volledig losgelaten, bestrijdt alle vormen van kritiek op de Partij-Staat. In haar bijdrage aan het collectieve project "Routlegde Handbook of the Chinese Communist Party" uitgegeven in 2017 beschrijft de juriste Eva Pils het snelle verlaten van de principes van het westerse recht en de bekering tot een rechtssysteem verstoken van elke tolerantie. In hetzelfde project stelt de wetenschapper Chloé Froissart, dat het streven van Xi Jinping om de kloof tussen Partij en de samenleving te dichten en het letterlijke uitroeien van de vijanden van het Chinese volk, inclusief diegenen die de uitgestippelde lijn van de Partij niet volgen, het totalitaire karakter van regime versterkt. Zij herinnert er aan " dat de vorige Chinese regering een zekere strijdvaardige en kritische samenleving tolereerde voor zover deze de algemene doelen van de Partij diende. Deze geaccepteerde mate van verscheidenheid gaf het autoritaire Chinese regime niet alleen een unieke dynamiek, maar ook een zij het kwetsbaar evenwicht". Om alles zelf in handen te houden heeft Xi-Jinping een voortdurende crisissituatie geschapen waarvan de kosten buitengewoon hoog zijn en nog verder zullen stijgen.
Het versnelde ritme van innovatie en investeringen in de "big data" en de kunstmatige intelligentie heeft controle- en bewakingssystemen en het systeem van "credit rating" dat China in 2020 voor al zijn burgers wil invoeren, doen samenvallen. Inderdaad hetgeen George Orwell in zijn boek "1984" beschreef: "Big Brother is watching you" gaat meer dan voor honderd procent op voor de geraffineerde dictatuur van de Chinese President XI Jinping die de wereld wil beheersen. De rillingen lopen over mijn rug!