Wapenwedloop in de ruimte

Civis Mundi Digitaal #61

door Jan de Boer

Nog één jaar en dan treedt Tom Enders af als voorzitter van de Airbus-groep. Hij heeft nooit een blad voor zijn mond genomen en nu kan hij wat dat betreft alle risico’s nemen, zelfs bij het opjutten van de staatshoofden Macron en Merkel van Frankrijk en Duitsland, landen die de grondslag legden voor het mooiste Europese industriële succes: Airbus. Zonder blikken of blozen en totaal onverwachts heeft hij nu beide regeringsleiders gewaarschuwd dat er zeer groot gevaar in de ruimte rond de aarde dreigt. In een brief aan Macron en Merkel, te lezen op de website van het Franse dagblad voor economie, financiën en beursberichten " La Tribune" van 18 juni jongstleden, beveelt hij zeer dringend beide staatshoofden aan om in samenwerking met de industrie een nieuwe ruimtelijke visie te ontwikkelen met ambitieuze nieuwe projecten en zo ook nieuwe politieke akties voor Europa. Beide landen hebben altijd de Europese ruimtevaart gedomineerd en ze moeten nu weer het voortouw nemen, aldus Tom Enders. Deze sector zou volgens hem zelfs speciaal deel moeten uitmaken van een nieuw te definiëren vooral destijds symbolisch Verdrag van het Elysée van 1963 waarin Generaal Charles de Gaulle en kanselier Konrad Adenauer de verzoening en samenwerking van beide landen bevestigden. Tom Enders vervolgt met "Het oude continent Europa heeft een onafhankelijke eigen toegang tot de ruimte nodig op het moment dat deze nu door de Verenigde Staten gekoloniseerd dreigt te worden en morgen door de nog veel ondernemender mogendheden China en India. Helaas nemen de procedures veel te veel tijd in beslag, elk programma moet door de 22 lidstaten van het " European Space Agency" (ESA) goedgekeurd worden hetgeen haaks staat op een snelle aanpassing van de ruimtevaartindustrie en ook van de defensie.

Tom Enders, in Duitsland " commandant Enders" genoemd, leest in het openbaar voor de zoveelste keer de regeringsleiders van Frankrijk en Duitsland de les en eist ook voor de zoveelste keer een "ruimte-regering" waar het elan van de ondernemers nu eens niet afgeremd maar ondersteund wordt door de politieke autoriteit. Wat Enders voor ogen staat is zo ongeveer het huwelijk van Donald Trump en Elon Musk. Eind 2014 had Enders een ontmoeting met deze miljardair uit Californië wiens onderneming " Space X" met de raket "Falcon 9" de kosten van het lanceren van satellieten met 30 procent terugbracht. " Geweldig " zou hij gezegd hebben, " dankzij jou hebben wij de Europese ruimtevaart industrie kunnen reorganiseren".

Maar deze door Enders gewenste reorganisatie is nog een ver-van-het -Europese-Bed - show. De raket Ariane 6, zuiniger en concurrerender dan de Ariane 5, is zeker niet eerder dan in 2020 operationeel. Gedurende die tijd gaat " Space X" onverdroten met zevenmijlslaarzen verder en zwaar gesubventioneerd door de NASA verovert dit bedrijf grote delen van de markt wat betreft het lanceren van satellieten. Bovendien laat Trump weten ambitieuze projecten ter verovering van de ruimte te laten ontwikkelen om " Amerika haar grootheid terug te geven ". Hij wil weer met bemande vluchten naar de maan als een stap verder naar de verovering van Mars. " Maar het is niet voldoende om een eenvoudige Amerikaanse aanwezigheid in de ruimte hebben, Amerika moet de dominerende macht in de ruimte worden ", liet hij vlak voor de vergadering van de Nationale Raad voor de Ruimte weten. Hij wil zelfs tegen het advies van een aantal generaals in, aan het Congres de creatie van een " ruimte-leger" ter onderscheiding van de luchtmacht voorleggen: de heractivering van de vroegere projecten van " Star Wars " in de jaren 1980 onder president Ronald Reagan.

Tom Enders heeft met zijn brief het geostrategische belang van de ruimte weer duidelijk aan de orde gesteld: wie de ruimte beheerst, beheerst ook de aarde. Want behalve het geweldige zelfvernietigingsvermogen van de mensheid op haar enige planeet zonder nooduitgang, kan vanuit de ruimte het hele leven op aarde ontregeld en vernietigd worden. Maar daar hoor je Tom Enders niet over. Martin Luther King riep op een grote demonstratie voor gelijke burgerrechten van blank en zwart in Amerika uit: "I have a dream". Ook ik heb een droom: stel je eens voor dat de mensheid met haar leiders de handen ineen zou slaan en alle activiteiten en middelen in zou zetten om voor zover en zoveel mogelijk deze onherbergzame planeet tot een paradijs......Nee, studies hebben uitgewezen dat de mens een buitengewoon gewelddadige en kortzichtige diersoort is. Mijn droom blijft zo een droom en de mensheid rest slechts een nachtmerrie.