Trump bedreigt de gezondheid van de mensheid
Civis Mundi Digitaal #63
door Jan de Boer
Slecht nieuws van Frédéric Joignot voor de toekomst van de gezondheid van de mensheid. De Amerikaanse regering van Trump heeft besloten om in 2019 de financiering van de programma’s van de Amerikaanse Centra voor de controle en de preventie van ziekten (CDC) met 80 procent te korten. Zij stopt ook met haar bijdrage van 582 miljoen dollar aan het mondiale initiatief voor gezondheidsveiligheid dat opgericht werd in 2014 met 200 andere internationale medische organisaties tijdens de Ebola-epidemie in West-Afrika die meer dan 11.000 mensen doodde. Deze hulp, indertijd door het Amerikaanse Congres besloten, blijkt evenwel beslissend te zijn voor de preventie van infectieziekten in de hele wereld. Zij draagt bij aan het trainen van medische veldmedewerkers in staat de oorsprong van epidemieën te ontdekken en zo ook de laboratoria voor ziekte- analyses hulp te bieden: instituties die ontoereikend waren toen de uitbraak van de Ebola-epidemie in Guinee bekend werd voordat deze Liberia en Sierra Leone bereikte om daarna een psychose in de westerse wereld te veroorzaken toen in oktober 2014 een aantal ziektegevallen in Europa en de Verenigde Staten vastgesteld werden.
De " Wall Street Journal " onthulde als eerste in januari dit jaar het Amerikaanse verlaten van deze programma’s door een mail van de CDC te publiceren waarin het personeel geïnformeerd werd dat de hulp in 39 van de 49 landen drastisch teruggebracht moest worden, met name in de landen die door de Wereldgezondheidsorganisatie als gevoelig voor opduikende infectieziekten worden aangemerkt: de Democratische Republiek Congo, Ethiopië, Haïti, Pakistan, Rwanda....de door Trump in januari van dit jaar uitgeroepen " waardeloze rotlanden": een toeval?
De beëindiging van deze hulp is dramatisch. Zij werd in een open brief aan Alex Azar, de Amerikaanse staatssecretaris van gezondheidszorg en sociale diensten, aan de kaak gesteld door 200 mondiale organisaties voor gezondheidszorg die tegen epidemieën strijden. Het is daarbij goed te weten dat de door de CDC opgeleide professionals onder meer een antrax-epidemie in Kenia en een gele koorts epidemie in Oeganda hebben weten te beteugelen. Dat zou zonder deze Amerikaanse steun heel wat moeilijker zijn geweest.
De beslissing van de regering Trump past naadloos in de logica van een nationalistisch op zichzelf terugtrekken en van een al getoonde onverantwoordelijkheid met betrekking tot wereldomvattende problemen zoals het zich ook terugtrekken uit het klimaatverdrag van Parijs.
Deze beslissing valt zeer slecht nu alle internationale gezondheidsorganisaties zich ongerust maken over een plotselinge komst van een wereldomvattende epidemie in de komende jaren. In mei van dit jaar publiceerde het "Johns Hopkins Center for Health Security " in Baltimore in Maryland (USA) een rapport gebaseerd op onderzoek van 120 specialisten op het gebied van infectieziekten, waarin gewaarschuwd wordt dat van de ene op de andere dag zich een pandemie die de luchtwegen aantast, zich kan ontwikkelen. Volgens een van de schrijvers van dit rapport, de arts Amesh Adalja, zal de verschijning van een agressief nieuw virus de hele wereld gijzelen vooral de ziektedragers zich via de luchtwegen verplaatsen. Hij eindigt met te zeggen dat " om de veiligheid van de mondiale gezondheid te kunnen garanderen, moet onze organisatie zich aanpassen aan de nieuwe bedreigingen hetgeen betekent waakzaam, snel en actief zijn ". Dat is, zegt hij, een absolute voorwaarde om ons te beschermen tegen een mogelijk GCBR: " Global Catastrophic Biological Risk", want de virussen van de ademhalingsorganen hebben lak aan grenzen, trotseren politiek protectionisme, pakken het vliegtuig en besmetten zonder onderscheid arm en rijk zoals het geval was met de Spaanse griep in 1918 met zijn 50 miljoen doden.
In februari jongstleden publiceerde de Wereldgezondheidsorganisatie zijn jaarlijks rapport betreffende de belangrijkste ziekten. Ook zij luidt de noodklok voor het gevaar van een uitbarsting van een mogelijke " ziekte X " waarvan wij over de wijze van besmetting niets weten en waartegen wij heel snel moeten optreden: een muterend (griep) virus, een overbrenging via dieren zoals Aids en Ebola, het Coronavirus en het Zika-virus, of zelfs via een terroristische actie. De directeur van de Wereldgezondheidsorganisatie, Tedros Adhanom Ghebreyesus, verklaart dit risico mee uit het feit, dat nog steeds 3, 5 miljard mensen verstoken zijn van essentiële gezondheidsdiensten en dat 100 miljoen mensen in extreme armoede zonder enige zorg leven, terwijl op ieder moment een alles verwoestende epidemie in ongeacht welk land kan ontstaan en zich van daaruit verder kan uitbreiden. Op zo’n cruciaal moment van infectie zijn de medische teams en de laboratoria die de CDR financieren onmisbaar. Moeilijk te weten of de beslissing van de regering Trump stoelt op puur cynisme van een rijk land in de hoop zelf gespaard te blijven of op een totale incompetentie... of op allebei.