Spaanse zorgen

Civis Mundi Digitaal #83

door Jan de Boer

De Spaanse eerste-minister Pedro Sanchez staat aan het hoofd van een socialistische minderheidsregering na een motie van wantrouwen tegen zijn voorganger, de conservatieve Mariano Rajoy van de PP, in juni 2018. Hij heeft vervroegde parlementaire verkiezingen uit moeten schrijven omdat het Parlement zijn begroting voor 2019 heeft verworpen. Voor deze verkiezingen die op 28 april worden gehouden is Pedro Sanchez favoriet in de peilingen met bijna 30 procent van de stemgerechtigden, maar hij is niet in staat op dit moment een meerderheidscoalitie te vormen aangezien hij geconfronteerd wordt met de opkomst van de extreem-rechtse, beter gezegd neo-fascistische partij VOX en de Catalaanse crisis.

Pedro Sanchez maakt zich terecht ongerust. Niet zozeer voor een verkiezingswinst van Vox want deze partij zal nooit de verkiezingen winnen, maar voor de radicalisering van de redevoeringen en het politieke project van de andere twee conservatieve partijen. Ciudadanos, dat zich afficheert als een liberale partij staat in tegenstelling tot andere liberale partijen in Europa in de startblokken om een verbond te sluiten met extreem-rechts. Nog erger, Ciudadanos heeft zijn veto uitgesproken tegen welke overeenkomst ook met de sociaal -democratie van Pedro Sanchez. De centrum-rechtse PP met zijn jonge zeer rechtse leider heeft om de vrouw-vijandige VOX te behagen verklaard de wet die abortus legaliseert, te willen intrekken. Beide partijen bekritiseren de ultra-conservatieve ideeën van Vox niet, omdat zij de stemmen van deze neo-fascisten nodig hebben om een conservatieve regering te vormen.

Maar, zegt Pedro Sanchez, dat geeft de sociaal-democratie ook de gelegenheid daar tegenover onze historische waarden van vrijheid, gelijkheid en broederschap te stellen, een vooruitgang te verdedigen die niemand laat vallen, een sociale cohesie garandeert evenals een ecologische transitie voor iedereen, en voor een verdere strijd voor rechten en vrijheden die de gelijkheid van mannen en vrouwen beschermt. Om dit alles te verwezenlijken is hij bereid met alle politieke partijen te praten om een coalitie te vormen met respect voor de grondwet.

Pedro Sanchez heeft ook zijn zorgen wat betreft de Catalaanse crisis. Hij heeft zich ingespannen om de dialoog met de Catalaanse instituten te reactiveren » De tijd is voorbij dat een regering Catalonië gebruikt voor een confrontatie met als doel stemmen te winnen in andere delen van Spanje » laat hij in een interview in vier Europese kranten weten. De regering van Pedro Sanchez heeft voor de eerste keer sinds jaren een begrotingsvoorstel voorgelegd, dat het in de status van autonomie van Catalonië voorziene investeringsniveau respecteert. Zijn regering heeft de president van Catalonië ontvangen zoals iedere president van een autonome regio. De politiek van de regering Sanchez staat de dialoog voor binnen het respect voor de grondwet, maar zegt nee tegen iedere poging van onafhankelijkheidsbewegingen die de grondwet niet respecteert.

Vanaf het moment dat men de politiek laat afhangen van de rechterlijke macht of dat men de rechterlijke macht verpolitiekt, verergert elke crisis. De Catalaanse crisis sluimert al meer dan tien jaar en heeft zich in de laatste zeven jaar verergert met een eerste illegaal referendum in 2014 en een andere in 2017 dat uitliep op een illegale verklaring van onafhankelijkheid. De tactieken van het Catalaanse onafhankelijkheidsstreven lijken veel op dat van Nigel Farage en de ultra-conservatieve leiders in het Britse koninkrijk die de Brexit verdedigen: Europa besteelt ons… Spanje besteelt ons. Campagne voeren of politieke projecten het licht doen laten zien gebaseerd op leugens leidt gemeenschappen naar een doodlopende weg.

Wat de leugens van de Catalaanse onafhankelijkheidsbeweging betreft is het goed om te weten dat nooit meer dan 48 procent van de bevolking haar onafhankelijkheidsstreven steunde en dat even een zeer fragiele meerderheid in het Catalaanse parlement daarvoor mogelijk was dank zij het kiessysteem, dat Spanje een democratisch land is met een absoluut onafhankelijke rechtsspraak, dat het land ook volgens Amnesty International en de Liga voor de mensenrechten geen politieke gevangenen heeft en dat ook het internationale recht in gevallen als dat van Catalonië geen onbetwistbaar recht op zelfbeschikking kent.