Het ego is geen rechtsgrond (gedicht)

Civis Mundi Digitaal #90

door Piet Ransijn

 

https://gerrit-gielen.nl/eenheid-en-individualiteit/

Het individu en het universele

Het ego is niet in staat om het lijden op te lossen.

Het lijden is daarentegen wel in staat om het ego op te lossen.

Erik van Zuydam (uit ’De Ontdekking van het Nu’)

 

Het ego is geen rechtsgrond                      2019 10 23

 

Iemand in de waan

van een ik-bestaan

meent als alle ikken

te kunnen beschikken

over zijn gegeven leven

en zijn zelfgekozen dood

als een persoonlijk gegeven

van een grotere zin onbloot

die niet veel verder gaat

dan hij zelf gegeven heeft

aan het leven dat hij leeft

 

Want het leven is niet goddelijk

Zoiets vindt men vaak bespottelijk

Het is veeleer een soort tijdverdrijf

in een eindig lijf als tijdelijk verblijf

waarin het ego zelf beslist

en ieder uiterlijk gezag betwist

 

Het eigen beslissingsrecht

van het ego vindt het ik terecht

Het ik als bron van legitimiteit

leidt tot onderlinge strijd

 

Omdat dan alle eigen ikken

mede over anderen beschikken

en hun invloed kunnen geven

aan een ander mensenleven

 

Mensen zijn geen onafhankelijk wezens

maar gerelateerd aan andere levens

Ook de zin van ons persoonlijke bestaan

kan veel verder dan het ego gaan

Onze persoonlijke handel en wandel

kan zinvol zijn voor een ander

 

Ons eigen individuele leven

heeft ook andere levens iets te geven

Wordt een mens aan het leven onttrokken

dan zijn daarbij ook anderen betrokken

 

Daarom bestaat er ook zoiets als rouw

liefde en verbondenheid en trouw

Om die reden zijn er vele rituelen

die geschonden leven kunnen helen

 

Een mens is door en door sociaal

Het maatschappelijke ideaal

en de wens van welhaast ieder mens

is een altruïstisch en empathisch mens

Iemand die zich rekenschap geeft

van al het andere dat op aarde leeft

 

Wij dienen de aarde te beheren

en niet alleen te exploiteren

Zij is de bakermat en voedingsbron

waar het leven van een mens begon

 

Als wij sterven geven wij ons leven

terug aan de aarde en aan ander leven

Alleen de ziel is van onszelf gebleven

en vervolgt wellicht zijn eigen leven

Zo staat in oude bronnen geschreven

 

Alle meningen daarover ten spijt

in de moderne narcistische tijd

waarin het ik als hoogste maatstaf geldt

en meer dan al het andere telt

 

Het autonome individuele ik

heeft maar een beperkte blik

Want er zijn ook andere belangen

dan zijn eigen streven en verlangen

 

Iedere persoon is ingebed

in cultureel en sociaal web

waarin aan ieder mensenleven

een diepere zin wordt gegeven

 

Ieder leven raakt een ander aan

reikt voorbij een autonoom bestaan

Daarom kan een mens zijn eigen leven

ook aan het gemeenschapsleven geven

 

In zoverre dat dit mensen respecteert

en ieder persoon als eigen wezen eert

Het gaat uiteindelijk om evenwicht

tussen eigen wens en sociale plicht

 

Geen enkel onafhankelijk persoon

is volkomen onafhankelijk en autonoom

Individuele rechten zijn gegeven

en bekrachtigd door gemeenschapsleven

 

Autonomie zonder enige restrictie

is een niet bestaande fictie

Een ego dat wordt doorgeprikt

als het hart niet langer tikt

 

Het ik kan niet de rechtsgrond zijn

van ons maatschappelijke zijn

De rechtsgrond blijft bestaan

als individuele mensen overgaan

 

Rechtsgrond kan alleen iets blijvends zijn

zoals het scheppende bewustzijn

waarin wij leven, bewegen en zijn

waaruit alle ego’s zijn ontsproten

als haar vruchten en haar loten