Gedichten ter herinnering aan Wim Couwenberg
Civis Mundi Digitaal #93
door Piet Ransijn
http://www.meerdantachtig.nl/interviews/wim-couwenberg/ 3 april 2016
Levensvisie van Wim Couwenberg 2019 12 25
Wim behoorde tot de agnosten
die met vele -ismen botsten
Hij geloofde zeker ergens in
De geschiedenis had voor hem zin* *Zie zijn boek Heeft de geschiedenis zin?
Er was voor hem meer dan materie
Hij liet ruimte voor mysterie
Hij geloofde in de mensheid
en ook in de moderniteit
Waarin de tijd een wending nam
en de individualiteit naar voren kwam
Het christendom had nog niet afgedaan
en hij was nog met God begaan
Wim voelde zich het meest panentheïst* * God is transcendent en immanent omdat hij zich in een geheel geborgen wist
Hij stond open voor een andere dimensie
en was opgevoed met transcendentie* *In het RK geloof
Hij wist dat hij niet alles kon doorgronden
en voelde zich met het geheel verbonden
Op welke wijze wist hij niet precies
en nam een zekere onzekerheid voor lief
Hij sloot zich zelden aan bij groepen
Maar voelde zich als mens geroepen
tot een missie voor de mensheid
en kon daarin zijn passie kwijt
Modernisme en individualisme
De mensheid kwam in de moderniteit
vanuit een fase van afhankelijkheid
Men verzette zich toen tegen onderdrukking
Totalitaire visies bleken echter een mislukking
Hij profileerde zich als individualist
die heel veel dingen beter wist
en voelde zich tegelijk een onderdeel
van een zinvol integraal geheel
Hij leefde maar een korte tijd
een leven van afhankelijkheid
waarin hij wachtte op het einde
dat hem van afhankelijkheid bevrijdde
Weinig mensen waren zo integer en oprecht
Onverdraagzaamheid verdroeg hij slecht
Hij geloofde nog in hoge oude idealen
en nieuwe duidingen van de oudere verhalen
Zoekend naar synthese van de tegendelen
Hij geloofde ook in leven na de dood
hoewel hij andere meningen niet uitsloot
Op grond van alles wat hij had gelezen
zocht hij naar een alomvattende synthese
Waarin de complementen samenkomen
en in een synthese worden opgenomen
Hij zocht een middenweg van evenwicht
van tegendelen in variërend overwicht
In de maatschappij en politiek
zag hij onophoudelijk een dynamiek
die steeds dynamisch is gericht
op een soort dynamisch evenwicht
Als een schim die wijkt wanneer je grijpt
wordt dit evenwicht haast niet bereikt
Als een slinger die steeds heen en weer gaat
Een beweging die zich niet stagneren laat
Zo beweegt het leven heen en weer
in keer en tegenkeer en ommekeer
waarbij alles zich steeds keert en wendt
Hij voelde zich ook vaak een dissident
Had een bepaalde kijk de overhand
dan keek hij naar de andere kant
en werkte toe naar een synthese
op grond van wat hij had gelezen
Hij was een breed ontwikkeld open man
die op zoek was naar een hoger plan
waarin geschiedenis een zin kreeg
die het menselijke denken oversteeg
Hij voelde zich een onderdeel
van een groot en zinvol geheel
Waarin hij zelf zijn plek bepaalde
totdat de dood hem haalde
Aan de symfonie van het leven
heeft hij zijn deuntje meegegeven
In alles wat hij heeft geschreven
zijn z’n composities na te lezen
http://www.meerdantachtig.nl/interviews/wim-couwenberg
Een leeg huis met veel boeken 2020 01
Zijn kamer ademde afwezigheid
geen levende aanwezigheid
Hij had vele dingen uit zijn leven
daar een tijdelijke plek gegeven
Zijn stoel stond nog daar
Zijn glas stond nog klaar
Hij zou er zo van kunnen nemen
maar hij heeft de geest gegeven
Er waren foto’s van zijn vrouw
die hem niet overleven zou
Hier en daar wat snuisterijen
die hem toen verblijdden
Op de vensterbank
als blijk van dank
zijn onderscheiding
van de universiteit
De gedreven leiding
en zijn inzet en beleid
bij de sectie van zijn faculteit
zijn allang verleden tijd
In de kasten en de laden
liggen tal van oude bladen
waarin hij heeft geschreven
gedurende zijn lange leven
Zijn kast met boeken
Je hoeft niet ver te zoeken
in zijn kast met boeken
en je ziet en vindt
er menig geesteskind
Hij heeft veel geschreven
en ontzettend veel gelezen
Heel zijn lange leven
was gericht op weten
Als de kenterende tijd
meer aan inzicht was gewijd
hadden wij een beter heden
kunnen binnentreden
Dieper inzicht dan de politiek
Ons politiek beleid
is vaak een woordenstrijd
en niet bepaald vrij
van gelijkhebberij
Op een dieper inzicht
is het meestal niet gericht
zoals Wim in zijn leven
steeds naar inzicht streefde
Hij wilde strijdende partijen
steeds een hand toereiken
en een andere kant bekijken
andere ideeën laten blijken
Hij was geen partijman
en hij trok zijn eigen plan
vanuit een ideëel verlangen
vrij van egoïstische belangen
Zijn hele leven lang heeft
Wim een wereld nagestreefd
die door dieper inzicht
wordt gelouterd en verlicht
http://www.meerdantachtig.nl/interviews/wim-couwenberg/ 3 april 2016
Een integer mens 2020 01 11
Wim heeft veel geschreven
Maar hoe heeft hij geleefd?
Hoe was eigenlijk zijn leven
Hoe heeft hij het beleefd?
Om wie heeft hij gegeven?
Heeft hij dat beschreven?
Zijn liefde gold zijn vrouw
waar hij weinig over praten zou
Dat heeft hij niet beschreven
maar aan weinigen verteld
Door zich zelden bloot te geven
leek hij soms een antiheld
Soberheid en duurzaamheid
Matigheid en spaarzaamheid
en een zuinig financieel beleid
zag hij als een deugdzaam leven
Om weelde heeft hij niet gegeven
De filosofie van duurzaamheid
had Wim al ver voor onze tijd
Hij was zijn tijd veelal vooruit
en is vaak op onbegrip gestuit
Alles in zijn leven was gericht
op een soort van arbeidsplicht
Waar ging voor hem het leven om
tot in zijn hoge ouderdom?
Inzicht in het leven
Het ging om inzicht in het leven
en de wereld van de politiek
Dat heeft hij ook steeds gegeven
ook al was die wereld ziek
Hij zocht klaarheid in omstreden zaken
door gevoeligheden aan te raken
Hij wees op algemene waarden
probeerde de problemen op te klaren
Hij wist ook discussies aan te kaarten
over zaken die beladen waren
Velen zouden zich daar druk om maken
door zijn standpunten te laken
Wim was een bezielde man
Hij deed wat bijna niemand kan
Streefde steeds naar evenwicht
en zag zaken in een ander licht
Boven de partijen
Hij had oog voor mitsen en maren
en probeerde kwesties te verklaren
Hij ging boven de partijen staan
Liet zich zelden ongebreideld gaan
Hij dreef een zaak niet op de spits
Zocht bemiddeling bij een conflict
Liet zich leiden door rechtvaardigheid
vanuit inzicht in de kenterende tijd
Als pleiter voor de mensenrechten
wilde hij barrièrres slechten
Hij streefde naar verdraagzaamheid
afkerig van dogmatische onwetendheid
Integriteit
In wat hij deed werd hij geleid
door een zekere integriteit
Die heeft hij steeds behouden
Je kon op hem vertrouwen
Het leven dat hij lang genoot
werd voor hem van zin ontbloot
toen het leven hem benauwde
zonder afkeer van de dood
Hij had vrede met zijn einde
en heeft niet lang geleden
Nodeloos en pijnlijk lijden
wilde hij het liefst vermijden
Zijn wens is uitgekomen
en zijn ziel is weggenomen
Hij ruste nu in vrede
en zijn leven is verleden
Naar de sterren 2020 01 04
De morgen is nog vroeg en donker
doordrongen van een zacht geflonker
Talloos vele schitterende sterren
begroeten ons bemoedigend van verre
In woordenloze, twinkelende taal
vertellen zijn hun simpele verhaal:
Het is niet erg om te sterven
als je een plek krijgt bij de sterren
Wij zijn gemaakt van sterrenstof
en zijn op de aarde neergedaald
vanuit een eeuwig, hemels hof
zoals door oude bronnen is verhaald
Ons vleselijke lichaam is te grof
om mee te nemen naar de sterren
die ons verwelkomen van verre
Wij laten het als stof op aarde
De ziel gaat naar de sterren
als wij de aarde gaan verlaten
en doet daar stralend zijn verhaal
in twinkelende sterrentaal