Strijd om het bezit van de maan
Civis Mundi Digitaal #93
door Jan de Boer
Staten en ondernemingen willen niet alleen de ruimte onderzoeken, zij willen deze ook exploiteren. Een Japanse onderneming wil een basis op de maan bouwen om van daaruit mineralen uit asteroïden te winnen. Moon Express, een onderneming van verscheidene ondernemingen, beschouwt de maan als het achtste continent van de aarde en ziet daar de mogelijkheid het « economische gebied van de mensheid uit te breiden ». Al in 2016 had de NASA, het Amerikaanse ruimte-agentschap, voorzien haar ruimtevaarders uit het zonnestelsel terug te trekken en de maan over te laten aan de private sector om daar een economie te ontwikkelen. De Europese Unie, India en ook Rusland en niet te vergeten China zijn eveneens duidelijk in deze wedloop op de maan aanwezig. De Ariane-groep heeft in januari 2019 met het Europese ruimte-agentschap (ESA) een contract getekend voor een missie op de maan met als doel « de exploitatie van regoliet, een mineraal met de mogelijkheid daaruit water en zuurstof te onttrekken waardoor een autonome menselijke aanwezigheid mogelijk gemaakt wordt «. Volgens het Chinese dagblad Global Times heeft Peking de ambitie een economische zone « Aarde-Maan « te ontwikkelen die jaarlijks 10.000 miljard dollar zou kunnen genereren. Jeff Bezos, de baas van Amazon en de ruimte-onderneming Blue Origin: « U wenst een beschaving die steeds meer energie en hulpbronnen gebruikt om bijna ongelooflijke zaken te verkrijgen. Daarvoor moeten we ons heil in het zonnestelsel zoeken »
De maan is zeer gezocht voor haar mineralen waaronder titanium en lithium die gebruikt worden bij het maken van elektronische producten. Ook het op aarde zeldzame helium-3 is zeer gewild want dat zou gebruikt kunnen worden als brandstof bij kernfusie zonder daarbij radioactief afval te produceren. Een paar honderd ton van deze helium-isotoop zou voldoende zijn om alle door de mensheid jaarlijks gebruikte elektriciteit te genereren. Maar bij mijn weten heeft een mogelijke (?) realisering van een kernfusie-proces met gebruik van helium-3 nog een heel lange weg te gaan.
Begin 2019 heeft een Amerikaanse satelliet op de maan water in de vorm van ijs ontdekt. Dit water kan gescheiden worden in waterstof en zuurstof, twee gassen die gemengd als brandstof kunnen dienen niet alleen voor motoren van raketten maar ook voor ruimtestations ter vervanging van het noodzakelijke transport van water vanaf de aarde voor de astronomische prijs van… 10.000 euro per liter. Mijn informant voor dit artikel Robert Richards, historicus universiteit van Chicago, zegt dat het maan-water « de brandstof van het zonnestelsel « is.
De maan behoort toe aan diegene die haar exploiteert. Het is de droom van iedere mijn-onderneming die zich belemmerd weet op aarde door de soevereiniteit van Staten of de verdedigers van het milieu. De door de in 2015 geratificeerde Space Act door de regering van Obama staat de Amerikaanse bedrijven toe eigenaar te zijn van de grondstoffen in de ruimte waar zij die winnen. Een wet die volkomen in strijd is met een internationaal verdrag van 1967 die de Staten verbiedt buitenaardse natuurlijke hulpbronnen te exploiteren. Twee jaar later nam Luxemburg dezelfde wet aan om « start-ups » aan te trekken die op jacht willen gaan naar het Eldorado van de ruimte.
Het multilateralisme gedraagt zich niet beter op de maan dan op onze planeet. Donald Trump heeft op 20 december 2019 een wet op de financiering van militaire doeleinden getekend die voorziet in de creatie van een ruimte-strijdmacht die belast is volgens Trump met de verdediging van de belangen van Amerika op « dit nieuwe oorlogsfront van de wereld « De economische ruimte-verovering lijkt zo vreemd genoeg als twee druppels water op de vroegere koloniale oorlogen in naam van economische en strategische belangen. En die waren aanleiding voor grote gewapende conflicten tussen wereldmachten. We weten zo wat ons wellicht te wachten staat…