Covid-19 en de Tour de France

Civis Mundi Digitaal #96

door Jan de Boer

Een uiterst bizarre situatie in Frankrijk rond de Tour de France. Na het uitstel van de Europese Kampioenschappen voetbal en de Olympische Spelen, staat alleen nog de Tour de France op de sportieve kalender van het voorseizoen. Amaury Sport Organisation (ASO) geeft, net als de Internationale Wielerunie, geen enkel officieel commentaar betreffende de speculaties over een annulering of een ander model van deze wielerkoers. Deze is nog altijd als volgt gepland: vertrek 27 juni in Nice, aankomst op 19 juli in Parijs. Een zegsman van de ASO zegt dat het voetbalevenement en de Olympische Spelen vierjaarlijkse gebeurtenissen zijn die best een jaar opgeschoven kunnen worden. Maar dat is niet met de jaarlijkse Tour de France het geval, waarvan annulering de wielersport in gevaar zou brengen. Alleen de beide wereldoorlogen waren een geldige reden om de Tour te annuleren, zegt de directeur van de Tour de France, Christian Prudhomme. Nu zelfs de Olympische Spelen opgeschort zijn, is naar mijn mening het argument van Prudhomme toch heel wat minder zwaarwegend.

Het lot van de Tour de France ligt niet alleen in de handen van de organisator, aangezien ze de hulp van de staat, regio’s en gemeentebesturen nodig hebben voor de te mobiliseren 29.000 agenten, gendarmes en brandweerlieden. « Wij zijn het niet die ja of nee zeggen » wordt door het ministerie van sportzaken gezegd, « dat hangt af van de consignes van de regering ». In een tweet op 25 maart gaf de minister van sportzaken, Roxana Maracineanu, het officiële standpunt op dit moment: « De Tour is een groot sportmonument en het is te vroeg om een beslissing te nemen ».

Je moet nu vertrouwen hebben in de zegslieden van de ASO, die regelmatig contact met Christian Prudhomme hebben, om de door de organisator vastgestelde kalender te kennen. Adrien Eymard, directeur marketing Frankrijk van de Continental banden, de grootste sponsor van de Tour, bevestigt dat er nog geen grensdatum is bepaald, maar dat de beslissing binnen « enkele dagen of weken » genomen zal worden. Marc Madiot, voorzitter van de nationale Liga van de wielersport: « Als er half april nog sprake is van uitbreiding van de pandemie, wordt de Tour wel heel erg gecompliceerd ». Stéphane Villain, vicevoorzitter van de departementale raad van Charente-Maritime, waar de koers haar eerste rustdag heeft, en de burgemeester van Châtelaillon-Plage, waar het vertrek van de elfde etappe moet plaatsvinden, hebben op 22 maart telefonisch contact met Christian Prudhomme gehad: « Volgens hem is er op dit moment geen enkel probleem en kan de Tour gewoon doorgang vinden. Het wordt ingewikkelder als het verplichte « confinement » (de totale lockdown) de fatale datum van 1 mei overschrijdt en dat met name voor de training van de wielrenners. »

Iedereen wacht met spanning op hoe de situatie er op 1 mei uitziet. De meningen verschillen wel over de mogelijkheid van een eventuele, door de organisatoren voorziene Tour « à huis clos »: « Het economische model van de Tour berust niet op kaartverkoop, maar op de tv-rechten en de mediaverslaggeving, » zei Roxana Maracineanu op « France Bleu » op 25 maart. Zij onderstreepte dat een Tour zonder kijkers langs de route niet zo erg is, als je de Tour goed op de televisie kan volgen. Bij Continental wordt bevestigd dat dit scenario bestaat en dat deze oplossing beter is dan een annulering, zelfs als er geen publiciteitskaravaan mogelijk is en eventueel ook geen « vertrekplaats » in een dorp of stad.

Volgens Marc Madiot zijn ook de wielerploegen bereid tot het rijden van een Tour zonder publiek, zelfs als het schema daarvoor moeilijk te realiseren is. Iwan Spekenbrink, de baas van de formatie Sunweb, die namens de wielerploegen de onderhandelingen voert met de organisatoren en de UCI (de Union Cycliste Internationale) zegt: « Zonder publiek op een andere datum is de gezondheid verzekerd. Het is belangrijk dat er een Tour gehouden wordt. Wel moet ervoor gezorgd worden dat er nog minimaal getraind kan worden. » Een mening die Marc Madiot niet deelt: « Er moet in juni toch een minimaal aantal koersen gereden kunnen worden om de coureurs de Tour in min of meer normale omstandigheden te laten kunnen rijden ».

De moeilijkst te overtuigen betrokkenen zijn de lokale volksvertegenwoordigers, die niets voelen voor een Tour zonder publiek. « Een Tour de France met wielrenners maar zonder publiek gaat niet samen, » zegt Michel Valla, burgemeester van Privas, waar de aankomst van de vijfde etappe is. « Het zou catastrofaal zijn, » zegt Daniel Spagnou, burgemeester van Sisteron: « Zelfs al doet het mij pijn, ik heb liever dat men de Tour uitstelt en er volgend jaar een grandioos feest van maakt. » De burgemeester van Laruns in de Pyreneeën: « Een Tour zonder publiek is geen Tour de France. En voor ons zou het een verschrikkelijke frustratie zijn. En het lijkt me volkomen irrealistisch om te verhinderen dat mensen de bergetappes niet bijwonen. » Ik ben het met deze burgemeesters volledig eens.

Voor de gemeenten heeft een Tour in augustus overigens ook weinig zin. In die periode draait de toeristenindustrie al op volle toeren, met of zonder Tour de France, laat een van deze burgemeesters mij weten.

Maar ik denk dat men de ernst en zeker de duur van deze gezondheidscrisis volledig onderschat. Wedden dus dat de Tour de France dit jaar niet doorgaat?

Met dank aan de journalisten Clement Martel, Clément Guillou, Adrien Pécout, Nicolas Lepeltier.

Geschreven op 1 april 2020