Gedichten als troost: Caraïbische poëzie

Milonga de

Manuel Flores

Manuel Flores va a morir

Eso es moneda corriente

Morir es una costumbre

Que sabe tener la gente

Y sin embargo me cuesta

Decirle adiós a la vida

Esa cosa tan de siempre

Tan dulce y tan conocida

Miro en el alba mi mano

Miro en la mano, las venas

Con extrañeza las miro

Como si fueran ajenas

Mañana vendrá la bala

Y con la bala el olvido

Lo dijo el sabio Merlín:

Morir es haber nacido

¡Cuántas cosas estos ojos

En su camino habrán visto!

Quién sabe lo que verán

Después que me juzgue Cristo

Manuel Flores va a morir

Eso es moneda corriente

Morir es una costumbre

Que sabe tener la gente

De milonga van

Manuel Flores

Manuel Flores zal sterven;

dat is toch heel gangbare munt,

want sterven is een gewoonte

waar je niet buiten kunt.

Niettemin vind ik het spijtig

dit leventje waar je aan went

voor immer te moeten verlaten,

dit leven, zo zoet en bekend.

Ik kijk naar mijn hand als het dag wordt,

de aders erop en opzij;

ik kijk ernaar met een bevreemding

als waren ze niet van mij.

En morgen bereikt mij de kogel

en dan de vergetelheid;

‘Gij allen gaat dood’, zei Merlijn eens,

‘zodra ge geboren zijt’.

Wat hebben mijn ogen al reizend

aan lelijks gezien en aan pracht!

Wie weet wat er, na Christus’ oordeel,

nog allemaal op ze wacht.

Manuel Flores zal sterven;

dat is toch heel gangbare munt,

want sterven is een gewoonte

waar je niet buiten kunt.

Balansa

Delaster trayekto, bo so ta kan’é.

Bo n’ ke pa hende tin di karga ku bo.

Nan tampoko n’ ke molèster di lidia,

di danda ku hende, pieu riba breu.

Bo ta fleksibel, ménos di palabra

saya ta waya segun beis di bientu.

No ta pone pùnt mas riba tur tur i,

kos ku bo no por kambia ta ked’antó

sin rel ni trel mas, pa loke nan ta.

Ora bo dobla skina yama ayó

kada hende ta kaska su batata,

hala su funchi, herebé su aros,

solo ta sali drenta mes meskos.

Bo ta inisiá bo biahe sin duele,

satisfecho, gradisidu pa amor

amistat i premio inkontabel,

p’e bida úniko ku b’a probechá,

laga legado pa bo lenga mama.

Balans

Het laatste stuk ga je alleen:

je wil een ander toch geen last bezorgen!

En zíj hebben geen zin je te verzorgen,

te vertroetelen als een luis… op die bekende teerton thuis.

Je bent inschikkelijk, laat woorden in hun hokje,

zoals de wind waait, waait je rokje.

Geen puntjes meer op al die i’s

en alles wat je niet veranderen kon

blijft zonder slag of stoot zoals het was: ál ijzer om oud lood.

Als je de hoek omgaat met een ‘Ayó’

snijdt iedereen zijn witte kool

en stampt zijn meel en kookt zijn rijst,

de zon gaat onder en herrijst.

En bij vertrek geen wrokkig omzien naar ’t verleden:

zoveel liefde, zoveel vriendschap mocht je delen

(soms werd je zelfs de hemel in geprezen).

Dat éne leven heb je goed benut

en met je erfenis je moedertaal gestut.

Ciclo

Anochi mundo ta sunu, scur

scondi den scoch’i shelo

Madruga rayonan di solo

ta caricia su entraña

Ya pa aurora e ta embarasa

Mainta solo ta kibra su flishi

pa un dia nobo nace

Merdia, mundo ta balia

bisti cu lus abundante ta briya yen di luho

Atardi e ta bisti su mortaha

poco poco su colonan di carco

ta cambia bira scur

Para den spil di luna cla

e ta despedi di tur creatura

Warda un simia

pa mayan por habri un otro dia

Kringloop

‘s Avonds ligt de aarde, naakt en donker,

te schuilen in de hemelschoot.

Zij gaat bij ’t krieken van de dag

weer zwanger van de zon

die bij haar binnen mag.

’s Ochtends breekt de zon haar vliezen,

schenkt een nieuwe dag het leven;

in de middag danst de aarde weer,

gehuld in overvloedig licht,

vol schittering en weelde.

Dan wordt het avond en zij trekt haar

doodskleed aan,

haar schelpenkleur dooft langzaam uit,

verschiet en donkert.

En in de spiegel van de lichte maan

zegt ze gedag aan het bestaan,

en wacht op levenbrengend zaad

voor nieuwe dageraad.

Wanneer het voorjaar

Wanneer het lieflijk diafane

voorjaar

voor jou het laatste wezen mocht,

wanneer de uitgebrande kaars

verwijst naar ’t einde van je tocht,

wanneer het troebele water van de Lethe

eerst je voeten, dan je knieën doet vergeten,

dan leer je eindelijk verstaan

dat er geen eind en geen begin

bestaan

en dat er zegen op je rust

wanneer het schip de meerpaal

kust - ten teken

dat er voor die verre reis alleen een ketting

hoeft te breken.

Oda na Hooiberg

Sinta den stupi di mi wela

Cara fiha pariba

Mi ta weita y gosa ful

Con mahestuoso bo ta.

O, wardado di Playa!

Unda cu mi bay

Bo ta mane mi sombra

Cu no ta laga mi so.

Ora mi ta core auto

Bo ta mi Stre’I Nort

Pa indica mi sin faya

Na unda asina mi ta.

Den tempo di awacero

Bo ta gusta laba cabes

Mane ta fiesta bo ta bay

Perfuma pa hole dushi.

Despues flor di kibrahacha

Ta tapa bo dj’ariba te abou

Un bata mane di oro

Ni si ta rei di Congo bo ta.

O, mi guia di tur dia

Con mi por lubida bo nunca!

Ta bo ta mi compañe

Mainta, merdia, atardi.

Awor, cada mi yega dj’afo

Bo ta di prome pa cuminda mi.

Mi curason ta mane habri

Mirando alomenos un cos conocí

Lofdicht op de Hooiberg

Ik zit vóór het huis van mijn oma,

kijk naar rechts,

geniet met volle teugen

van je vorstelijke aanblik.

O, hoeder van Oranjestad,

waar ik ook heenga

volg je als mijn schaduw

die mij nooit alleen laat.

Als ik in mijn auto rijd

ben je mijn Poolster

die steeds aangeeft

waar ik zo’n beetje ben.

En in de regentijd vind je het fijn

je haar onder die douche te wassen,

alsof je naar een feest toe gaat,

gehuld in fijne, zoete geuren.

Dan dekt de kibrahacha

je van top tot teen weer toe

als met een gouden ochtendkleed,

als ware je een Bantoekoning.

O, dagelijkse gids van mij,

hoe zou ik je vergeten?

Jíj, trouwe metgezel

van ’s morgens vroeg tot late avond!

En altijd als ik uit den vreemde kom

ben jij de eerste die me groet;

mijn hart springt als het ware óp

als ik je flanken zie en je vertrouwde top.