Dimensies van bewustzijn
Deel 3: bewustzijnsverandering en maatschappelijke hervorming

Civis Mundi Digitaal #105

door Piet Ransijn

 

Dit is het derde boek van en over Christina von Dreien, een inmiddels 19-jarige jongedame met bijzondere ervaringen van andere bewustzijnsdimensies, die daarover wereldwijd lezingen geeft. De twee boeken die haar moeder Bernadette over haar heeft geschreven zijn besproken in nr 101 en 102. De boeken zijn vertaald in twaalf talen en blijken internationale bestsellers te zijn. Dit derde boek heeft zij zelf gescheven. Het is een compilatie van teksten van haarzelf, samengesteld door haar uitgever. Inmiddels is er ook een vierde deel gepubliceerd met de opwekkende titel Uiteindelijk komt alles goed.  

Samenvattend overzicht: verantwoordelijkheid en empathie

Terugkerende thema’s zijn de eigen verantwoordelijkheid en de noodzaak tot verandering van het  bewustzijn en de samenleving. Deze noodzaak betreft de milieubelasting, die de draagkracht van de aarde te boven gaat en onomkeerbaar catastrofaal kan zijn. Een waarschuwing die we vaker zien. Haar oplossing lijkt echter dieper te gaan dan signaleren en anlyseren, namelijk bewustzijnsverandering als sleutel en hefboom tot maatschappelijke verandering. De samenhang van individueel en collectief bewustzijn met maatschappelijke hervorming legt zij op begrijpelijke wijze uit  die mensen motiveert ertoe bij te dragen.

Ook gaat Christina in op belemmerende structuren en patronen die vragen om verandering. Hierbij gaat ze in op de rol van het onderwijs, de politiek, die samenhangt met de economie, en de religie. Dit zijn belangrijke maatschappelijke instituties die de bestaande situatie in stand houden vanwege gevestigde machtsbelangen. Maar zij kunnen ook leiden tot verandering, mits anders ingezet en constructief gericht op bevordering van bewustzijn en algemeen welzijn. Een (zelf)bewuste, goed geïnformeerde bevolking heeft het vermogen om de politiek en andere instituties te veranderen, als voldoende mensen zich daarvoor inzetten. De bevolking legt uiteindelijk meer gewicht in de schaal dan de politiek, die alleen invloed heeft als de bevolking daarvoor open staat en ernaar luistert. Daarom is het belangrijk dat de mensen zelf denken en niet achter leiders aanlopen, maar zelf initiatieven nemen om hun leven en samenleven te verbeteren.

In wezen komt het neer op leven vanuit empathie en liefde voor medemensen en medeschepselen. Ons verstand is vaak te dominant en staat vaak in dienst van macht en geld. Daarom is het essentieel dat liefde weer de leiding krijgt door te leven vanuit ons hart, terwijl het verstand dienstbaar is. Niet hoofdzakelijk berekenend gericht op winst leven, maar liefdevol gericht op groei van algemeen welzijn en bewustzijn.

Om haar verstrekkende visionaire beweringen wat meer toegankelijk te maken, worden in dit artikel verbanden gelegd met sociale wetenschappen, voor zover dat mogelijk is [1]. Hoewel ze volgens haar moeder veel heeft gelezen, geeft zij geen verwijzingen naar bevindingen van anderen en toetsing door wetenschappers. Dat is een beperking van de boeken, die voor een breed publiek zijn bedoeld, niet voor wetenschappers. De ‘franje’ van niet goed toetsbare beweringen over buitenaardse wezens e.d. is terzijde gelaten als niet wezenlijk voor haar betoog. 

 

Liefde en altruïsme

In haar boek wil zij “de mensen laten zien hoe ze vanuit onvoorwaardlijke liefde op een constructieve manier met het onlicht kunnen omgaan... Ook wil ik de mensen hoop geven en ze laten zien welke innerlijke waarde en grootheid ze bezitten... Mensen die slechts vanuit hun hoofd kennis opdoen, maar geen voelend hart hebben, hebben de wereld gemaakt zoals die nu is. Wat we in deze tijd nodig hebben, zijn mensen die weten vanuit hun hart.”

Dit motto doet denken aan de latere Auguste Comte, grondlegger van de sociologie. Nadat hij platonisch verliefd geworden was op zijn vrouwelijke leerling Clothilde de Vaux, werd hij bewogen door liefde, ontwaakte zijn hart en formuleerde hij zijn opvattingen over wat hij ‘altruïsme’ noemde en de positivistische religie van de mensheid. Voor zijn positivistisch ingestelde tijdgenoten ging dit te ver, zeker toen hij een soort positivistische kerk wilde stichten en zichzelf uitriep als hogepriester [2].

Liefde, altruïsme en empathie blijken inderdaad belangrijke factoren te zijn in ons leven en samenleven, die volgens Christina bepalend zijn voor onze toekomst. Zij noemt liefde “de essentie van het leven... Liefde kent geen grenzen... Alles kan vanuit liefde worden getransformeerd... Liefde is de kracht die de wereld verandert” (p 13, 14). “Spirituele pioniers” hebben in het verleden de mensheid met hun hogere kennis naar een meer ontwikkelde trap van beschaving gebracht. De volgende stap is dat dit inzicht en deze liefde wereldwijd worden verspreid om een meer altruïstische wereld mogelijk te maken, zoals enkele wetenschappelijke pioniers schreven [2].

Dit inzicht is niet zozeer intellectueel, maar een “innerlijke waarheid van het hart”, een intuïtief inzicht. “In ons hart danst de waarheid” (p 15). In de wereld speelt zich een macabere dans af van elkaar bestrijdende meningen. Maar uiteindelijk volgen mensen vaak toch hun gevoel, dat zij meestal ondersteunen met hun meningen. Ook in de wetenschap is men vaak gehecht aan bestaande meningen. Dat verklaart waarom paradigma-verschuivingen vaak moeizaam verlopen en er een wetenschappelijke revolutie in de zin van Thomas Kuhn voor nodig is.

Volgens Christina vormen meningen en waarheden fysisch gezien als het ware een vibrerend veld waarop anderen zich kunnen afstemmen, een “waarheidsveld” (p 15). Zij wijst ook op het feit dat wij samen “verantwoordelijk zijn voor wat er op Aarde gebeurt” (p 16). Als politici een ander land de oorlog verklaren, maar niemand doet mee, dan stelt die oorlog niet veel voor. Alleen als mensen erin meegaan. Het is een zaak van collectieve actie en collectief bewustzijn, zoals in ons boek hierover is toegelicht [1].

Het ontwaken van de mensheid gebeurt volgens Christina in fasen. Wat geraken nu in een fase waarin wij als collectief als mensheid verantwoordelijkheid dienen te nemen voor onze planeet en empathie mogen tonen voor onze medeschepselen. Door communicatie-netwerken raakt de mensheid steeds meer met elkaar verbonden. Het is nu van belang dat die verbondenheid ook van binnen, in het hart geleefd wordt. Technologische ontwikkelingen hebben het aanzien van de aarde veranderd. Of we deze inzetten tot heil en zegen van de mensheid hangt af van ons bewustzijn en onze empathie. 

 Het ontwaken van het hart

De westerse cultuur is sterk door het verstand beïnvloed en op het eerste gezicht minder op het hart gericht, hoewel zonder hart niet valt te leven. Religie en spiritualiteit lijken in verval geraakt, terwijl een meer persoonlijke spiritualiteit meer opgang heeft gemaakt. “Leven vanuit het hart is een van de kenmerken van spiritualiteit” (p 18). Liefde is in wezen niet afhankelijk van uiterlijke omstandigheden, omdat het “de essentie is van het leven” en “een kwaliteit van de ziel”, die we een tijdje kunnen vergeten, maar niet wezenlijk kunnen kwijtraken. Het doel van het leven is om in liefde te leven en ons te verenigen met onze essentie. “Voor sommige mensen kan dit een tijdje duren” (p 19). Omdat daarvoor blokkades opgeruimd dienen te worden. Dat gebeurt als we liefde in ons hart ervaren. Dat werkt louterend en bevrijdend.

“Ons hart is de poort naar onze ziel. Door steeds meer in ons hart te gaan en de vele lagen op te ruimen die ons wezen bedekken – conditionering, patronen, vooroordelen, meningen, enz... – komen we laag voor laag dichter bij deze onvoorwaardelijke liefde... Zo komt onze wezenskern, onze diepste essentie steeds meer naar boven” (p 20, 21). Dit is een proces van bewustwording en loslaten van blokkades en belemmerende patronen door ons er niet meer mee te identificeren en er afstand van te nemen door toenemende bewustwording en identificatie met onze essentie.

Volgens Christina onstaat oorlog eenvoudig uit gebrek aan liefde. Met andere woorden: gebrek aan bewustzijn van onze essentie. De oplossing is niet te vinden op het niveau van het probleem, zoals duisternis niet wordt opgelost door deze te onderzoeken en te anayseren, maar verdwijnt door de aanwezigheid van licht. Zo is vijanddenken geen oplossing maar “in het licht te gaan staan” (p 22, 23). Ze licht dit toe met haar variant van een parabel van een donkere grot, die we ook bij Plato aantreffen in De Staat. Vergeving is belangrijk om uit de sfeer van onenigheid te komen. 

gevoelens en hun vibraties; http://www.annvermonden.be/total-make-over/ 

Vibraties en frequenties

Christina ziet de verschillende gevoelens als vibraties en frequenties, die mensen als het ware uitstralen en daarom een collectief effect hebben. Van collectieve liefde verwacht zij een transformerend effect dat blijvende vrede mogelijk maakt. De huidige taak van de mensheid ziet zij als het leren leven in liefde. “Onvoorwaardelijke liefde als collectieve les voor mensheid... Dat lukt het best als je gewoon bent wat je bent” (p 24). Dat wil zeggen: samenvalt met je essentie. Ophouden iets anders te zijn dan je werkelijk bent. Een proces van doorzien en bewust worden van identificaties. Hoe meer mensen dit in praktijk brengen, hoe sterker een liefdevol collectief veld gaat vibreren, hoe meer “we de liefde verankeren in het collectieve veld van de mensheid” (p 27).

Volgens Christina gaat een “individuele trillingsverhoging” gepaard met een collectieve ‘veldwerking’, als dit bij voldoende mensen gebeurt. Gelukkig zijn heeft een positieve vibraties. Gelukkige mensen stralen dit voelbaar en zichtbaar uit.“Doe dus regelmatig dingen waar je blij van wordt” (p 29). Een voor de hand liggende suggestie, niet bedoeld als aanzet tot consumeren als lustbevrediging. Zoals liefde, is ook geluk onze essentie. Beide komen op hetzelde neer [3].

Tips en suggesties

Omdat geluk onze essentie is, “is het eigenlijk al genoeg [om] in je hart aanwezig te zijn.” (p 30). Dan gaan we anders vibreren. Zij spreekt van “het verhogen van onze trilling”. Je zou ook kunnen zeggen: verheffen of verfijnen. Ze doet nog meer suggesties: optimistisch zijn, harmonie brengen, opruimen, vergeven, dankbaar zijn, zelf denken en kritisch zijn naar de media, je wezenlijke behoeften volgen, bewuster omgaan met jezelf en de omgeving, de vrije wil van anderen respecteren, je lichaam ontgiften (bijv. door zuivere voeding) en je omringen met mensen en dingen die je goed doen (p 31).

In haar toelichting wijst zij op het belang van het volgen van je eigen levenspad en het uitoefenen van een beroep dat bij je past, dat als het ware resoneert met je ziel en je diepere wensen en behoeften. Het is ook van belang een balans tussen gevoel en verstand te bewaren. Niet teveel ‘in je hoofd zitten’ zoals dat heet, maar leven vanuit je hart. Het verstand dient een instrument te zijn dat ten dienste staat van ons hart en onze essentie, ten dienste van de liefde. Het doel van het leven ligt niet in het verstand maar in de liefde.

Een constructieve, optimistische levenshouding is bevordelijk voor het vinden van oplossingen: “erop vertrouwen dat we snel een oplossing zullen zien” (p 35). Bovendien zullen we ons dan beter gaan voelen en meer constructief handelen. We kunnen ook van elkaar leren. Dat vraagt een zekere openheid. 

https://kerkaanzee.nl/loslaten/ 

Loslaten en opruimen

We dragen veel ballast en blokkades met ons mee. Het is zaak deze los te laten. Dat kan door ons af te stemmen op onze essentie, onze bron en zo als het ware “de ziel te zuiveren” en te bevrijden van energetische bindingen. Dat kunnen denkpatronen zijn of emotionele patronen, zoals vijanddenken en gehechtheden, trauma’s, projecties en andere belemmerende energieën (p 44-45). Dit opruimen gebeurt door een soort van energetische ‘herprogrammeren’, dat te ver voert om hier toe te lichten. Wat de volgende alinea wel doet...

Het opruimen begint vaak met bewustwording. Dat kan bevrijding en nieuwe energie geven en een ander patroon vormen, dat een ouder patroon vervangt (p 48-49). Die patronen liggen als het ware opgeslagen in ons onbewuste en vormen energetische programma’s of “energievelden”, die zijn te veranderen door “positieve alternatieven” (p 50-51). Het is enigszins te vergelijken met programmeren en het verwijderen van oude bestanden en deze vervangen door nieuwe programma’s en overtuigingen e.d. Het komt vaak neer op jezelf nieuwe instructies geven en goede voornemens uitvoeren, zodat er nieuwe patronen worden gevormd, ook in de hersenen en het onbewuste.

Vervolgens gaat Christina in op wat er allemaal valt op te ruimen aan energetische ballast, blokkaden en patronen, die onbewuste energetische constructies vormen, die ons functioneren belemmeren. Als dit in liefde gebeurt, zal het effectiever zijn en een meer positieve energie met zich meebrengen. Ook patronen van anderen beïnvloeden ons door interactie en doordat iedereen een bepaalde invloed uitstraalt in zijn omgeving. 

 

Een positieve instelling

Vreugde geeft een lichte, heilzame energie. “Daarom is het belangrijk dat we ons bewust zijn van wat ons vreugde geeft en dingen te doen waar we blij van worden” (p 62). Dat geeft verbinding en afstemming met constructieve energie. Dat geldt ook voor dankbaarheid en andere positieve en verheffende gevoelens. Daarvoor is het belangrijk om stress weg te nemen en te voorkomen, die belemmerd werkt en ons kan bedrukken en vrede in onzelf te vinden, door in ons hart aanwezig te zijn, zoals zij blijft herhalen. Een positieve instelling brengt een constructieve wisselwerking op gang en heeft een zichzelf versterkend effect, een positieve feedback-loop. 

Aarding en lichaamsbeweging

Vervolgens gaar Cristina in op het lichamelijke aspect. Het is belangrijk om met de voeten op de grond te staan, geestelijk en fysiek aanwezig te zijn in ons lichaam en goed geaard te zijn, en niet ‘zweverig’ mee te waaien met omgevingsinvloeden, dagdromen en gedachtenstromen. Daarbij is bewegen essentieel, zoals ook door de (leefstijl)geneeskunde wordt bevestigd en het werk van neuropsycholoog Erik Scherder. Op blote voeten lopen bevordert contact met de aarde. Ook met de handen werken, wandelen, dansen, regelmatig sporten enz. en natuurlijk het contact met de natuur, “natuurbewustzijn ontwikkelen,... erkennen dat de aarde ook een levend wezen is dat kan communiceren” (p 70).

Beweging bevordert de doorstroming en het functioneren van de organen en de lichaamscellen en kan een gevoel geven van verbondenheid met de natuur. Ons lichaam is energetisch verbonden met de aarde en maakt deel uit van de natuur. Door deze verbondenheid is het ook met alle andere wezens verbonden, zoals ook Teilhard de Chardin te kennen gaf. Vooral informatiecellen, zoals de huidcellen en haren zorgen voor de verbinding en energieuitwisseling met de omgeving. Opname van zonlicht blijkt bijv. heel belangrijk te zijn. Maar met de aarde en de natuur wisselen we voordurend subtiele energieën en voedingsstoffen uit (p 75-78).

 

https://rubriek.nl/gezond/hoeveel-beweeg-je-per-dag/ 

Invloed van gedachten en gevoelens

Emoties en gedachten hebben zoals bekend een fysiek effect. Dat blijkt bijv. bij psychosomatische kwalen, maar ook bij genezingsprocessen, die door vertrouwen, geestkracht en andere eigenschappen kunnen worden bevorderd. Volgens Christina hebben gedachten en gevoelens een fysisch effect op de omgeving en op andere mensen, die dit vaak kunnen voelen. Visualisatie is een methode om dit te bewerkstelligen. Maar ook van het voelen van liefde, vertrouwen, dankbaarheid en andere positieve gevoelens zou een heilzame werking en vibratie uitgaan. Jezus wees in dit opzicht op de kracht van geloof en vertrouwen [4].

Ook het vragen om steun kan behulpzaam zijn. Dat geeft een verbinding met ons onbewuste en/of met een ’bovenbewust’ gebied, dat een helende invloed kan hebben. Christina verwijst niet naar Jezus. Wel naar de Schepper en de bron van alle energie (p 86-87). Zij gaat ook in op de rol van spirituele gidsen en begeleiders, waarvan uiteenlopende culturen melding maken op grond van overgeleverde ervaringen, zie bijv. de Bijbel en de Koran, maar ook de Indiase Veda’s en Purana’s (oude verhalen), boeddhistische teksten en overleveringen van vrijwel alle volkeren.

Ons bewustzijn kent mogelijk dimensies die voor de meeste moderne westerse mensen ontoegankelijk zijn geworden en worden beschouwd als bijgeloof uit voorbije tijden van onwetendheid, waarvoor in onze tijd van wetenschap geen plaats meer is. Volgens Auguste Comte had de positieve wetenschap de plaats ingenomen die religie en metafysica hadden gehad tot zijn hart werd geraakt door de liefde en hij een soort religieuze bevlogenheid kreeg, waardoor hij de beperkingen van het verstand besefte en hij in zijn visie meer ruimte bood aan bezieling, religie en spiritualiteit, waarvan hij ook de maatschappelijke waarde inzag.

 

Vrede is een zaak van iedereen

We zijn zelf gezamenlijk verantwoordelijk voor onze aarde en ook voor vrede op aarde. “Innerlijke vrede is een voorwaarde voor uiterlijke vrede... Niet de politiek maar wij als wereldbevolking vormen de sleutel tot tot vrede... We zijn allemaal met elkaar verbonden in een wereldwijd energetisch mensheidsveld... Elke handeling... heeft invloed” (p 94). Dit doet denken aan de noösfeer van Teilhard de Chardin op een energetisch niveau. Vrede in de wereld wordt bevorderd door gezamenlijke afstemming op vrede. “De poort naar vrede en vrijheid voor mensheid ligt in de gezamenlijke afstemming van onze harten” (p 95). In sociologische termen zouden we dit consensus kunnen noemen, hoewel het verder gaat dan overeenstemming. Het gaat om het delen van vrede en vrijheid in onszelf, om verbondenheid en saamhorigheid, waarvan de noodzaak door diverse sociologen wordt benadrukt [5].

Christina geeft ook hierbij tips en suggesties, die met eerdere tips overeenkomen: liefde, vreugde, dankbaarheid, acceptatie, vertrouwen, respect, vergeving, eerlijkheid en andere verheffende gevoelens toelaten in je hart en in je leven. Bewust leven. In contact komen met je scheppende bron. Je hart volgen. Bezig zijn met positieve mensen en dingen en niet met negatieve invloeden. Wat je aandacht geeft, geef je energie. Geen schade toebrengen in gedachten, woorden, noch daden. Dat betekent niet alles maar slikken, maar een constructieve kritische houding (p 96-97).

Het is nu hoog tijd dat burgers zelf hun verantwoordelijkheid nemen en de handen ineen slaan om de dijken te bewaken en te versterken en een samenleving vorm geven die we wensen en die voldoet aan onze behoeften aan welzijn, zekerheid, verbondenheid, erkenning en repect, zingeving en zelfverwerkelijking. Zonder collectieve actie en samenwerkingsprojecten blijft de innerlijke realisatie van verbondenheid een inspirerend mooi gevoel, dat weliswaar kan motiveren tot samenwerking. Het is tijd om de inspiratie en motivatie allerwegen vorm te geven.

 

https://www.aardewaaromzijnwehier.nl/bij-het-ontstaan-van-de-mensheid/

Het mensheidsveld kent lichte en donkere plekken, die door gezamenlijk onwaken lichter worden

Het ‘mensheidsveld’

“Wat zich op dit moment op onze planeet voltrekt, gebeurt door toedoen van de mens. Dus zodra wij veranderen, zullen er onmiddellijk andere dingen gebeuren” (p 99). Iedereen kan daartoe bijdragen. “Be the change”, wees zelf de verandering, zei Mahatma Gandhi. Als we dit op elkaar afstemmen, verandert de samenleving. Hoe meer de mensen in hun hart met elkaar verbonden zijn, hoe meer samenwerking er kan zijn.

Christina heeft het over ‘het wereldwijde mensheidsveld’ (p 101). Ze gebruikt hiervoor ook de term ‘overziel’, een term die ook bij de visionaire denkers Ralph Waldo Emerson (The Over-soul, 1841) en Aurobindo voorkomt, ‘overmind’ en ‘supraconsciousness’,  een vertaling van ‘paramatman’, letterlijk het transcendente Zelf. Bij Christina is het mensheidsveld echter niet transcendent maar energetisch. Het bestaat uit opgeslagen informatie, enigszins te vergelijken met de noösfeer van Teilhard de Chardin, die meer omvattend is en ook telecommunicatie betreft. Ieder mens draagt bij tot dit veld. Iedere positieve impuls versterkt het, vooral als harten samen kloppen en op elkaar zijn afgestemd. Natuurkundig gezien kunnen vibraties en golven elkaar dan versterken met interferentie-effecten [6]. 

Volgens Christina verkeert de mensheid in een proces van collectief ontwaken, iedereen in zijn eigen tempo. Uiteindelijk zal dit leiden tot andere sociale structuren en systemen, waarin het collectieve bewustzijn vorm krijgt. “Ons huidige systeem is nog steeds een systeem van degenen die slapen” (p 107). Daarom lopen velen nog achter leiders aan, zoals inderijd de kinderen achter de rattenvanger van Hamelen, die een hypnotisch deuntje floot. Maar “we zijn aan het ontwaken en nemen steeds vaker de gebeurtenissen op deze planeet in eigen hand om ze bewust te sturen” (p 108). Naarmate meer mensen hier bewust en weloverwogen aan meedoen, zullen ontwikkelingen meer momentum krijgen.

Christina vergelijkt de aarde met een theaterzaal. Er zijn mensen die willen meespelen met een rol op het podium en mensen die liever toeschouwer zijn. Als iedereen meedoet en betrokken is, voelen mensen zich meer aangesproken en wordt het stuk als meer geslaagd ervaren en als een geschenk waarvan mensen zich in zichzelf bewust worden. Zij heeft het over ‘een collectieve ascentie’, een ander woord voor gemeenschappelijke verheffing van het bewustzijn. Mensen gaan anders vibreren, geleidelijk meer in harmonie met elkaar. Ieder mens heeft zijn eigen wensen en taken. We kunnen ervoor kiezen deze op elkaar af te stemmen. Spirituele en andere kennis kan daarbij ondersteunend zijn. “Op dit moment moet spirituele kennis de wereld in en zich verspreiden” (p 124). Christina doet dat in eenvoudige bewoordingen, die voor velen toegankelijk zijn. Zij zegt weinig nieuws, maar brengt het op een manier die vele duizenden mensen bereikt.

 Onderwijs en programmering

“Op school... leren alle kinderen  bepaalde denkpatronen en gedragspatronen aan... Kinderen en jongeren krijgen vandaag de dag heel veel informatie, maar [leren...] niet hoe ze het meest constructief met deze informatie kunnen omgaan. Een groot aantal van hen leert onvoldoende hoe ze voor zichzelf kunnen denken en met een kritische blik kunnen kijken naar de informatie die bij hen binnenkomt. Ze nemen [de informatie] in zich op en accepteren die als waarheid... Als een systeem mensen ervan weerhoudt om voor zichzelf te denken, is dat... programmering” (p 133). Dat typeert niet alleen het onderwijs, maar nog meer de diverse media, die vaak een programmerende en belemmerende werking hebben op menselijke ontplooiing en zelfverwerkelijking en informatie veelal kleuren met sensatie. Het is belangrijk dat kinderen met plezier leren en niet worden gedwongen en geprogrammeerd in beknottende structuren. Ook de verslavende digitale media, die kinderen aan schermen kluisteren, dragen hiertoe bij.

“Een van mijn leraren zei altijd: ‘Ik wil dat school jullie op de toekomst voorbereidt’... we hebben veel dingen geleerd die ons helemaal niet op het leven voorbereiden... Waarom hebben we... niet geleerd hoe we op de juiste manier met mensen moeten omgaan?” Er zijn echter ook onderwijsprogamma’s die in deze leemte voorzien, zoals Leefstijl voor jongeren (deels mijn geesteskind). “In het nieuwe tijdperk zullen menselijkheid en een karakter dat innerlijke vrede bevordert veel belangrijker zijn [dan...] eenzijdige prestatiedrang” (p. 137).

“Kinderen moeten zich aanpassen aan het sociale systeem of het schoolsysteem! Het moet juist andersom zijn, dat scholen... kinderen ondersteunen bij het vinden en volgen van hun eigen weg” (p 139). Leraren zijn dan begeleiders, die kinderen aanvoelen. Christina spreekt van ‘hartgedragen leren’, dat aansluit bij de “innerlijke drijfveer tot leren” en ondersteunend is “bij het zelfstandig leren denken”(p 141).

“De wereld heeft zich ontwikkeld tot wat hij nu is doordat degenen die aan de touwtjes trekken vooral gericht zijn op geld, winst en macht. Als we de huidige toestand willen veranderen, moeten we eerst onze manier van denken, voelen en handelen veranderen, want op dezelfde wijze doorgaan, leidt tot dezelfde problemen. Als we met onze huidige denkwijze geen zinvolle oplossingen kunnen vinden, moeten we die dus veranderen” (p 142). Leerlingen dienen dus andere denkwijzen te leren.

Ook “ouders moeten bereid zijn hun wereldbeeld te verruimen en zich te ontwikkelen. Veel volwassenen staan tegenwoordig wel open voor bewustzijnsverruimende onderwerpen, maar de meesten weten niet eens dat er zoiets bestaat” (p 143). Leerlingen passen vaak niet in het systeem omdat het systeem verouderd is en de ontwikkeling blokkeert. Dan “zegt men gewoon dat deze kinderen een gedragsstoornis hebben... of pompt ze vol met medicijnen om ze rustig te houden. Alles wat niet bij het gemiddelde past, wordt ‘abnormaal’ genoemd... omdat het heersende systeem bang is zich te ontwikkelen” (p 145). Dit was voor mij indertijd een reden om vernieuwende onderwijsmodulen te ontwikkelen: Leefstijl voor jongeren, Loopbaanoriëntatie, Hooggevoelige kinderen, Bewustwording, meditatie en intuïtie, Spiritualiteit en management, Oosterse filosofie, e.d.

“Vandaag de dag hebben we mensen nodig, die geen doorsnee denkwijze hebben..., die buiten de geijkte kaders denken,... een nieuwe richting op kunnen denken... De wereld verandert door mensen die echt zichzelf zijn, geen maskers meer dragen,... en vanuit hun hart leven” (p 147). Voorwaarden voor een dergelijke (onderwijs)verandering zijn bewustwording en nieuwe ideeën, voldoende mensen die daar open voor staan en de moed hebben om buiten gebaande paden te treden: “durf te weten, Sapere aude,” het Verlichtingsmotto van Immanuel Kant c.s.

Het systeem verandert als voldoende mensen hun bewustzijn veranderen. Systeemverandering zonder bewustzijnsverandering brengt meer van hetzelfde verpakt in een ander jasje met andere leuzen. Anderen de schuld te geven, bijv. de elite, werkt ook niet. Ook al zijn ze medeverantwoordelijk, het is zaak eerst zelf verantwoordelijkheid te nemen. Anderen zullen dan volgen of niet. Dat is aan hen. Structuren en denkpatronen hebben een bepaalde levensduur. Er komt een tijd dat ze veranderen. Die tijd is voor velen nu gekomen. “Voor een grootschalige verandering is de medewerking van veel mensen nodig... Een van de belangrijkste punten is dat mensen bereid zijn te veranderen!” (p 151, 154). 

https://christianaction.org/uncategorized/death-disease-carnage-what-on-earth-is-god-saying/

Het lot van de aarde is in onze handen 

De politiek en de eigen verantwoordelijkheid

“In de huidige wereld kan ons economisch systeem alleen maar overleven doordat er oorlogen worden gevoerd” (p 155). Dat was een thema in het werk van economen als Veblen en Keynes en schrijvers als Orwell in 1984. “We leven in een systeem waarin de poltiek... bezig is met winst, macht en geld. Dus als het volk nu inziet dat dit niet de oplossing is, moeten we als volk veranderen. Het gaat erom dat we onze stem van de politiek terugpakken... De macht om de wereld te veranderen ligt in de handen van de bevolking... De politiek heeft alleen macht als we dat toestaan... Zelfs de rijken onder ons, die vanwege hun rijkdom aan de touwtjes trekken, kunnen dit alleen doen doordat anderen eraan meewerken. Als de meerdeheid... zegt: ‘We hebben nu iets beters te doen’, ontneem je deze machthebbers hun  macht... De oplossing is dus simpelweg dat mensen... de dingen doen waarvan ze vanuit hun hart weten dat het juist is... Veel mensen maken een verschil” (p 155-57).

“Het is heel gemakkelijk om een reden te vinden om iets niet te doen...: geen tijd, ons gezin, ons werk, geld, de omstandigheden... Maar we kunnen de verantwoordelijkheid voor verandering niet eeuwig voor ons uit blijven schuiven en wachten tot iemand anders de problemen oplost. Jezus zal echt niet hoogstpersoonlijk uit de hemel vallen... Werkelijke veandering is afhankelijk van de grote massa” (p 159). Dat laatste weten politici maar al te goed. Daarom proberen zij de massa te beïnvloeden. 

 Zandbakpolitici

“Deze politici [...die] geen wereldvrede willen, omdat onze economische systemen door oorlog in stand worden gehouden... kun je vergelijken met kleine kinderen in een zandbak die met zand naar elkaar gooien. Als de regering van land A zand in het gezicht gooit van de regering van land B, zegt land A: ‘Hé, jij hebt zand naar mij gegooid! Nu mag ik zand in jouw gezicht gooien. Dus gooit land B op zijn beurt zand naar land A enzovoort. Omdat we weten dat het ook anders kan, hebben we hierin een verantwoordelijkheid... Zolang onze politici nog in de zandbak spelen, hebben wij als bevolking de verantwoordelijkheid om... ze andere manieren te laten zien waarop mensen met elkaar kunnen samenleven... We moeten geen wrok koesteren tegen politici of mensen in het algemeen... Vroeg of laat krijgen de zandbakpolitici de kans om naar ons toe te komen en te zeggen: ‘Bij ons is het stom en niet leuk meer, mogen we met jullie meedoen?’”(p 205-06).

Het heeft geen zin anderen te beschuldigen voor de huidige misstanden. We zitten in een lekke boot. We kunnen beter het gat repareren in plaats van de ruzieën over wie het gat gemaakt heeft.

“’We zijn allemaal verantwoordelijk voor onszelf, onze samenleving, en voor de hele Aarde, en uiteindelijk kunnen we ons niet aan die verantwoordelijkheid onttrekken. Op een gegeven moment... moeten we beslissen... dat we dingen gaan veranderen... Of leven we liever verder zoals we dat tot nu toe hebben gedaan en laten we de wereld steeds verder op een afgrond afstevenen?” (p 160). 

https://www.graphic.com.gh/features/opinion/harm-within-plastic-pollution.html 

De eerste stap en de eigen rotzooi opruimen

“Toch voelt bijna iedereen dat er iets moet veranderen, en iedereen staat gewoon te wachten tot er iemand naar voren stapt en het voortouw neemt. Er is altijd iemand nodig die de eerste stap zet. zodra iemand dat doet, zullen er honderden, duizenden volgen... We weten dat deze verandering nodig is... Als we bijv. het milieu beter willen beschermen, kunnen we gewoon in ons eigen leven beginnen: afval scheiden, minder plastic gebruiken... of iets anders doen” (p 161).

Christina gaat ook in op landen buiten Europa. “De huidige ontwikkelingshulp is geen echte hulp, maar creëren van afhankelijkheid... Belangrijk is dat we de mensen daar niets opleggen, maar ze zodanig steunen dat ze onafhankelijk kunnen blijven... De mensen die daar opgroeien weten precies wat voor hen het beste werkt... We moeten de houding loslaten dat we alles beter weten. Alle culturen kunnen van elkaar leren... het ene land moet niet zijn eigen levensomstandigheden aan het andere land opleggen of de cultuur van een ander land helemaal opnieuw willen opbouwen. We moeten eerst onze eigen rotzooi opruimen” ( p 164). 

Spiritualiteit en dwarsdenken

“Niemand wordt gedwongen om te veranderen.” Wel kunnen omstandigheden ertoe nopen. “We moeten ook kritisch naar de wereld om ons heen kijken. Deze kritische houding en dit dwarsdenken zijn net zo goed een vorm van bewustzijnsverruiming... Spiritualiteit en dwarsdenken mogen elkaar niet uitsluiten... Ze hebben elkaar nodig om de mensheid te laten ontwaken... Veranderingen die blijvend zijn... ook op lange termijn... manifesteren zich alleen in de wereld als het merendeel van de mensen op eigen initiatief iets wil veranderen en ook bereid is zich daarvoor persoonlijk in te zetten” (p 166-67).

We hoeven geen volledig uitgewerkt plan te hebben. “Het belangrijkst is dat we de volgende stap zetten... Probeer er daarom alsjeblieft achter te komen wat voor jou de volgende stap is” (p168-69). “Jullie hebben allemaal een hart... gebruik [momenten als] tijdsgeschenken om je aandacht op je innerlijk te richten... Het begin van een oplossing is daarbij altijd in onszelf te vinden... De wereld zal nooit veranderen als mensen... achter iemand anders aanlopen... Je bent zelf verantwoordelijk voor... het in je leven integreren van de verworven inzichten” (p 171-74).

“We zijn al duizenden jaren vergeten wie we werkelijk zijn... en waarom we hier zijn... het kost dus tijd... om te ontwaken en onze ware identiteit zich weer te laten ontvouwen. Wat belangrijk is, is dat we op aan onszelf werken,... dat je er op een bepaald moment mee begint... Het populairste excuus is; ‘Ik heb geen tijd’... Als niemand begint met echt zichzelf worden, verandert er niets. Er zijn altijd pioniers nodig,.. die voor zichzelf gaan denken en vanuit hun hart gaan leven. Dit geldt vooral voor spiritualiteit... Voor mij is spiritualiteit... een voortdurend innerlijk proces van individuele bewustzijnsontwikkelng” (p 175-76).

Het is niet alleen een innerlijk proces. “Spiritualiteit betekent ook dat je ziet wat er in de huidige samenleving gebeurt... Het betekent bewustzijnsverruiming in alle richtingen... We moeten ook naar de fysieke driedimensionale wereld kijken. We leven tenslotte in deze fysieke wereld en kunnen hem alleen maar veranderen als we precies weten hoe hij ervoor staat... Zolang je nog in deze fysiek sfeer leeft, heb je de verantwoordelijkheid,... om stil te staan bij de vraag: is alles hier echt zoals... de massamedia ons laten zien? ” (p 221-22).

“Echte verandering van de samenleving kan alleen tot stand gebracht worden  als we buiten de heersende  maatschappelijke normen om gaan denken en handelen... Daarom is het belangrijk dat we weer zelfstandig denkende wezens worden. Op school en in de werkende wereld wordt dat van ons afgenomen... We kunnen natuurlijk wel naar anderen luisteren, maar we moeten alleen doen wat ze zeggen als we zelf ook vinden dat het bij ons past” (p 178-80).

Dat geldt ook voor informatie en gebruik van internet. “Het punt is dus dat je in dat grote aanbopd die informatie moet zien te vinden die voor jou persoonlijk goed en constructief is.” De wereld verandert voordurend en daarmee onze kijk. “Daarom worden we er allemaal toe aangezet om steeds opnieuw kritisch te kijken naar de dingen die we als juist en belangrijk beschouwen” (p 185-86).

“Kun je dat niet [een situatie veranderen], verander dan het perspectief en kijk er door een positieve bril naar. Als je op deze manier naar een situatie kijkt die in jouw beleving onveranderlijk is en door jou wordt geaccepteerd, vormt ze geen last of probleem meer... Zelfs als je een probleem niet volledig kunt wegnemen, zorgt deze houding ervoor dat je je beter voelt” (p 196). 

https://gezondidee.mumc.nl/evenwicht: meer vrouwelijke energie 

Religie, mannelijke dominantie en onderdrukking van het vrouwelijke

Een groot deel van het boek bestaat uit vragen en antwoorden. Bijv. over het belang van mediteren om ons met de bron te verbinden. Dat is zinvol omdat mensen afgescheiden zijn van het eenheidsbewustzijn en zich door meditatie weer met die bron kunnen verbinden (p 211-12). Er zijn ook vragen en antwoorden over religie. “Religies leren de fundamentele waarheid dat er meer is dan we met onze ogen zien... Maar... binnen elke grote religie zijn er bepaalde verdraaiingen en vervalsingen... Zonder deze vervalsingen zou de leer van elke religie zijn dat het uiteindelijk allemaal om liefde draait” (p 215).

“Een gemeenschappelijk kenmerk van de huidige religieuze systemen is de onderdrukking van de vrouwelijke energie, die staat voor liefde, mededogen, begrip, acceptatie, vergeving, loslaten, enzovoort. Dat zijn allemaal kwaliteiten die voortkomen uit het hart en die de hedendaagse wereld hard nodig heeft... In de afgelopen eeuwen is de mannelijke energie te dominant geweest en is er geweld ontstaan... het vrouwelijke werd onderdrukt. Om de situatie weer in evenwicht te brengen hebben we meer vrouwelijke energie, meer compassie en meer begrip voor elkaar nodig... Vrouwelijke energie staat voor liefde, compassie en begrip.”

“Het is niet de bedoeling dat het vrouwelijke in plaats van het mannelijke gaat domineren. Want als er teveel vrouwelijke energie is, is er geen begrenzung. Dan kunnen we geen ‘nee’ zeggen. Dit aangeven van grenzen is bijvoorbeeld belangrijk om de mening van een ander te respecteren en daarbij trouw te blijven aan je eigen mening. Als er te weinig mannelijke energie is, kunnen mensen hun mening niet belichamen. Aan de andere kand is vrouwelijke energie nodig om in ons hart te komen. Het is dus onze taak de balans tussen deze twee energieën te vinden... Bij de meeste mensen heeft het verstand de leiding over het hart, maar eigenlijk zou het hart het verstand moeten leiden en sturen” (p 216-17). Daarom is gelijkheid van mannen en vrouwen belangrijk, naast meer respect voor het vrouwelijke. 

 

De zwaar belaagde aarde

“Onze aarde heeft meer hart nodig... Door vanuit je hart te leven help je niet alleen jezelf maar ook de Aarde... De aarde kan veel... verdragen, maar elk systeem kan vroeg of laat overbelast raken... Als we doorgaan met de vernietiging van de aarde,... kan ook haar systeem instabiel worden. Dan komt er een moment dat onze daden de trein als het  ware niet meer tot stilstand kunnen brengen.”

“De mens heeft de samenhangen op multidimensionaal niveau nog totaal niet begrepen. We weten dus helemaal niet hoe de natuur zichzelf in stand houdt en wat er nu nodig is om haar te laten herstellen en te regeneren... De Aarde  is een levend wezen... Zoals elk levend wezen  heeft ook de Aarde een energieveld, zelfs een compleet energiesysteem [en...] gaat van alles mis als haar eigen energiesysteem zwaar beschadigd raakt” (p 226-27). Het is aan ons te zorgen dat er iets verandert, voor het te laat is.

“Duurzame verandering is alleen maar mogelijk als mensen deze verandering daadwerkelijk willen en zelf met ideeën komen... Daarnaast is het vermogen nodig om die ideeën uit te voeren... Er verandert niets als je mensen een wet voorschrijft... Het werkt alleen als iedereen vrijwillig met de verandering instemt... Aangezien we allemaal... deel uitmaken van het collectieve bewustzijn van de mensheid, is iedereen medeverantwoordelijk voor wat wel en niet in de wereld gebeurt, want dat is allemaal gerelateerd aan het bewustzijn van de mensen” (p 232, 234-35).

Alles wat we denken, voelen, zeggen en doen gaat als een impuls het mensheidsveld in... Onze persoonlijke ontwikkeling helpt... ook anderen... Op deze manier helpen we de gehele mensheid... Dat betekent dat je dankzij jouw verantwoordelijkheid iets in de wereld kunt veranderen... Dit is hoe veranderingen in de wereld plaatsvinden. Er is altijd iemand nodig... om eerste stap te zetten. Maar er zijn ook heel veel mensen nodig die innerlijk voor verandering openstaan en bereid zijn om het voorbeeld van de eerste persoon te volgen” (p 237. 248-49). 

De weg der mensheid gaat naar een gezamenlijk ontwaken

Gezamenlijk ontwaken

Wij zijn gezamenlijk verantwoordelijk voor ‘onze’ aarde. “Om op de juiste manier met de Aarde te leren omgaan is het nodig om anders te gaan denken en nieuwe wegen in te slaan. Maar we kunnen onze milieuproblemen alleen maar oplossen door bij onszelf te beginnen en eerst ons eigen innerlijk op te ruimen. Want wat er in de buitenwereld gebeurt is een spiegel van wat de mensheid als collectief in zich draagt” (p 252). Als het ‘mensheidveld’ anders gaat vibreren door onze gezamenlijke bijdragen, kan de aarde een ander, mooier aangezicht krijgen.

Volgens Christina worden “hogerdimensionale werkelijkheden” meer toegankelijk als ons bewustzijn zich verder ontwikkelt en verfijnde waarneming meer algemeen wordt. Daardoor neemt ook de onderlinge afstemming toe en de verbinding met de natuur. Steeds meer mensen voelen zich verbonden en solidair met de natuur en haar levende wezens en kunnen de natuurvernietiging niet aanzien, komen op voor de aarde en voelen zich behoeders en “bewakers van de aarde” (p 265).

Als we spiritueel ontwaken, wordt de vermeende macht van het geld ontmaskerd. Dat geldt ook voor de politiek en de door de mens gemaakte structuren. We nemen zelf meer de verantwoordelijkheid. Als genoeg mensen ontwaken, transformeert het collectieve bewustzijn en de daarmee samenhangende structuren. In Europa zijn volgens Christina de voorwaarden daarvoor gunstig, gezien de welvaart en de mogelijkheden tot verdere ontwikkeling (p 269). 

 

https://www.logicfinder.net/5g/

5G en andere frequenties

Volgens Christina hebben de frequenties van 5G een schadelijk en blokkerend effect, met name op de spirituele ontwikkeling. Bovendien kan 5G gebruikt worden om mensen en dieren te manipuleren via frequenties die een werking hebben op gedachten, emoties en lichaamsfuncties. “Het is al lang bekend dat microgolven de cellulaire processen in het lichaam beïnvloeden... Dat hoeft allemaal niet te gebeuren... Er zijn alternatieven... zonder onomkeerbare schade aan biosystemen aan te richten. Echter, deze alternatieven zijn veel goedkoper, waardoor de bedrijven geen grote winsten kunnen maken” (p 272).

5G is ook geschikt om mensen beter in de gaten te houden, voor surveillance technologie. Zie hierover vorig nummer over de relevantie van Orwell. Deze bedenkelijke werkingen worden verzwegen. Aan de bevolking wordt niet gevraagd wat zij vinden van de invoering van 5G. Ze hebben geen vrije keuze meer, maar worden behandeld als willoze subjecten. Geen wonder dat er protesten komen, die vaak worden afgedaan als complotdenken van ‘gekkies’, met name als het uit de hand loopt door onverstandig en impulsief gedrag. Zo worden reële bezwaren weggezet als waanzin. Geweldloos verzet en betere voorlichting, met name van mogelijke schadelijke effecten is hier op zijn plaats. 5G lijkt tezeer een zaak van machthebbers en grootverdieners.

“Wat de invoering van 5G betreft zie ik twee problemen. [1...] Dat het gewoon wordt ingevoerd zonder dat we voldoende zijn geïnformeerd en zonder dat we de gelegenheid hebben gekregen om over de invoering mee te beslissen... Wie draait op voor de kosten?

[2...] Dat we na een bepaalde periode het schadelijke effect niet meer zullen waarnemen. Dat we er zo sterk aan gewend zijn geraakt dat we de schadelijke omgeving... niet meer bewust opmerken” (p 279). Ook klachten kunnen we er dan niet meer mee in verband brengen.

Smartphones hebben vergelijkbare effecten en zijn niet zo onschuldig als velen menen. Smartphones brengen niet alleen maar zegeningen. Ook verslaving en subtiele manipulatie lijken ons deel te zijn. Zie genoemd artikel over de relevantie van Orwell in nr 104. “De straling van mobiele telefoonnetwerken veroorzaakt op fysiek niveau allerlei problemen, omdat ons lichaam er niet op is gebouwd met deze straling om te gaan. Het grootste probleem hierbij blijft dat we worden gemanipuleerd. Natuurlijk weten we al heel lang dat  al onze gegevens worden verzameld en dat we voordurend in de gaten worden gehouden” (p 278. [7]

In schoolboeken en studieboeken staat vaak maar één waarheid, die ook door de media wordt versterkt. Mensen worden geprogrammeerd en leren niet zelfstandig te denken. Wat teveel afwijkt komt niet in de media of wordt als complotdenken geassocieerd met bizarre fantasieën die welig tieren op angst en wantrouwen in officiële communicatie en spraakmakende media.

“We kunnen ons nauwelijks voorstellen hoeveel dingen er in de fysieke wereld plaatsvinden... die er alleen maar zijn om een biorobotmaatschappij in stand te houden en uit te breiden... Ontwaken betekent ook beseffen dat zelfs in de landen waar wij wonen veel dingen tegen de bevolking gericht zijn... in opdracht van onze eigen regeringen” (p 311). Zoals het verzamelen van informatie en het in de gaten houden van de bevolking.

Dan is er nog de tendens van de massamedia om angst aan te jagen. “Angst heeft een zeer lage frequentie, en door middel van deze angstfrequentie kan de algehele trilling van de mensheid laag worden gehouden” (p 280). Angst maakt mensen ook meer manipuleerbaar. Daarom is het van belang vreugde te ervaren, die een andere, hogere frequentie heeft. Ook voeding is belangrijk en heeft bepaalde vibraties. “Het industrieel slachten van miljoenen dieren, de ontbossing..., de vervuiling e.d... al deze dingen veroorzaken een bepaalde trilling, die zich uitbreidt in de gehele omgeving” (p 281). Deze vibratie-vervuiling die verder gaat dan elektrosmog is een onderschat aspect van het moderne leven, dat grote invloed heeft op de aarde en haar energiesysteem. Het materiaal waarvan kleding is gemaakt heeft ook een bepaalde vibratie. Daarom verdient het voorkeur natuurlijke stoffen te dragen. 

]

Slotopmerkingen: nogmaals eigen verantwoordelijkheid

“Onze samenleving is in sommige opzichten een beetje verkrampt... Kinderen hebben nog steeeds iets losjes en vreugdevols... De meeste volwassenen zijn gestresst en hebben geen vreugde en plezier meer in hun leven. Ze zijn hun kinderlijke lichtheid en speelsheid kwijtgeraakt die in de huidige wereld zo hard nodig zijn.” We kunnen van kinderen veel leren, nl. plezier hebben in het leven. “Als kind hadden we allemaal een zorgeloos geluksgevoel in ons en de nieuwsgierigheid om... deze wereld te ontdekken. We waren veel opener” (p 297-99).

Daarna zijn we geprogrammeerd en gemanipuleerd. “Als je bedenkt hoeveel milennia de mensheid al wordt gemanipuleerd, vind ik het verbazingwekkend dat mensen zo snel een nieuwe weg kunnen volgen... Wat we nu nodig hebben is een bewustzijn waarmee we dingen op een constructieve manier met elkaar kunnen verbinden... We moeten ook om onszelf kunnen lachen en...om de situatie waarin we onszelf hebben gebracht en de beperkingen die we allemaal hebben” (p 302-03).

Zodra we verantwoordelijkheid nemen voor alles wat we doen en niet doen... voor wat we doen met de informatie die we krijgen en ook waar we onze informatie vandaan halen, komen we in onze kracht te staan... Mensen die in hun kracht staan, leven vanuit hun ziel, en als veel mensen vanuit hun ziel leven, kan het systeem dat we tot nu toe gehad hebben niet langer blijven bestaan” (p 312).

We nemen onze verantwoordelijkheid als we beseffen dat we... de toekomst creëren. Als je een beeld wil vormen van hoe de Aarde er in de toekomst uit uit zou moeten zien, denk dan na  over wat je... kunt veranderen, zodat deze toekomst kan ontstaan... In de toekomstige samenleving moet iedereen op de plek zitten waar hij vanuit zijn ziel thuishoort, waarbij we met ons allen ook een eenheid vormen” (p 307-08).

Commentaar

Christina leert onder meer dat het innerlijke weten van het hart, het invoelende inzicht belangrijker is dan kennis van het instrumentele verstand. Dit wordt bevestigd door psychologen als Daniel Goleman, die heeft laten zien dat emotionele intelligentie zeker zo belangrijk is als cognitieve intelligentie om te slagen in het leven, dat zich niet beperkt tot slagen op school en in het werk. In een wereld gedomineerd door competitie en instrumentele rationaliteit en wordt ingezet voor winstbejag, zijn verbondenheid, verbindend inzicht en de invoelende kwaliteiten van het hart noodzakeijk om prblemen op te lossen, waartoe ons technisch kunnen niet bij machte is. Zoals problemen die voortvloeien uit conflictueuze wedijver, die met technische middelen wordt versterkt en leidt tot catastrofale exploitatie.

Vele wetenschappers bevestigen de bevindingen van Christina. Zoals de communicatieve rationaliteit en de machtsvrije dialoog bij Habermas. De groei van onderlinge verbondenheid in de noösfeer bij Teilhard de Chardin. Het bovenbewuste (the supraconscious) bij Aurobindo, Sorokin en Assagioli als bron van creativiteit en altruïsme. Het belang van consensus en collectief bewustzijn bij Emile Durkheim. Het algemeen belang, ‘the common good’, het nut voor de samenleving prevaleert boven eigenbelang bij tal van economen en sociale wetenschappers, zoals Adam Smith, Karl Marx, Thorstein Veblen, Mansur Olson, John Kenneth Galbraith en vele anderen. Het persoonlijke en maatschappelijke belang van bewustzijnontwikkeling wordt door tal van spirituele richtingen en analytische, humanistische en transpersoonlijke psychologen benadrukt, teveel om op te noemen.

De verdienste van Christina is dat zij het belang van bewustwording inzichtelijk maakt. Haar beperking is dat ze wat algemeen blijft, afgezien van de tips die zij geeft. Bovendien herhaalt zij de verwijzing naar de eigen verantwoordelijkheid. Dat komt mede omdat het boek een compilatie is van lezingen. Zij wijst nauwelijks op het belang van methoden zoals meditatie, hoewel dit wel een keer genoemd wordt. Toon van Eijk werkt de werking van bewustzijnsontwikkeling meer uit in zijn diverse artikelen. Hij heeft een voorkeur voor methoden die wetenschappelijk zijn onderzocht zoals (transcendente) meditatie [8]. Vera Novotny noemt in haar artikel in dit nummer het onderzoek naar mindfulness.

Sorokin is voor zover bekend de enige socioloog die meditatie en andere methoden heeft onderzocht [2]. Dergelijk onderzoek is meer ‘voer voor psychologen’, met een term van Harry Mulish. Bijv. Daniel Goleman, de man die emotionele intelligentie in het voetlicht plaatste. Annelies Spaargaren heeft de Eye-Openers-therapie ontwikkeld, waarmee traumatische belemmeringen kunnen worden opgelost, zie Civis Mundi nr. 92. Zo zijn er meer therapeutische en meditatieven benaderingen, zoals mogelijk de psychosynthese van Assagioli en de psychoanalyse van Freud en Jung, de rationeel-emotieve therapie (RET, zie nr 92).

Gezien de noodzaak van bewustzijnsontwikkeling, lijkt een methodische, getoetste en beproefde benadering met aantoonbare resultaten nodig, zoals Toon van Eijk benadrukt, evenals diverse Indiase leraren. Deze worden vaak ten onrechte guru’s genoemd, maar hebben meestal geen persoonlijk guru-leerling relaties [9], omdat zij zich richten tot een breder publiek van belangstellenden die ook inzien dat bewustwordingmethoden nodig zijn. De kracht van Christina ligt in de eenvoud en toegankelijkheid van haar boodschap. Mogelijk wekt een jong meisje als zij enige vertedering, die weerstand vermindert. In haar argeloosheid komt zij ovetrtuigend over. Misschien enigszins te vergelijken met Greta Thunberg, die meer activistisch is ingesteld. Het spreekt velen aan als jonge mensen opkomen voor onze toekomst.

Al met al een inspirerend en toegankelijk boek dat relevant is voor deze kenterende tijd. Christina maakt duidelijk hoe iedereen kan bijdragen tot constructieve verandering. Ze staat kritisch ten opzichte van de politiek en de gevestigde economische machten. Uit andere artikelen in Civis Mundi blijkt dat er meer van zulke critici zijn, die dieper ingaan op de redenen hiervoor. De focus van Christina is echter niet het kritiseren maar het inspireren van mensen tot verandering met een begrijpelijke toelichting van het hoe en waarom, die het lezen zeker waard is.

 

https://www.praktijkdenieuwemens.nl/tag/spiritueel-ontwaken/

https://www.deviantart.com/tinajoonnichols/art/Rassouli-Revealingthe-Self-468422458

 Noten

1. Haar visie komt overeen met eerdere artikelen in Civis Mundi hierover van Toon van Eijk en mijzelf, bijv. Wat houdt de samenleving bij elkaar? Sociologie en collectief bewustzijn in nr 37. De titel Bewustzijn schept vrede doet denken aan het boek Bewustzijn als bewapening: vrede en ontwapening door groei van collectief bewustzijn, dat ik in 1982 samen met filosoof Nico Schulte publiceerde, toen de bewapingswedloop een soort climax bereikte, die leidde tot grote vredesdemonstraties. Het basisidee is dat vrede voorkomt uit collectief bewustzijn: Bewustzijn schept vrede. Onze sociaal wetenschappelijke inzichten komt tot op zekere hoogte overeen met die van Christina, die echter een groter accent legt op empathie en liefde.
2. Er waren ook wetenschappers die Comte wel serieus namen, zoals de Britse biochemicus Haldane, die door Teilhard de Chardin wordt geciteerd: “Wanneer de samenwerking van enige honderden miljarden cellen in de hersenen ons vermogen tot bewustzijn bewerkt, wordt het denkbeeld van een samenwerking van geheel de mensheid, ... welke leidt tot wat Comte het grote bovenmenselijke Wezen genoemd heeft, aanmerkelijk meer aannemelijk” (Het verschijnsel mens, p 39, Gerrit Teule red., Teilhard de Chardin: Man van geest en toekomst, p 195). De filosoof John Stuart Mill was bevriend met Comte en is ook door hem beïnvloed. Dat geldt voor meer filosofen en sociologen, zoals Norbert Elias (Wat is Sociologie, hfst 1 ‘De probleemstelling van Comte’) en Pitirim Sorokin (The Ways and the Power of Love: Types, Factors and Methods of Moral Transformation en andere werken over altruïsme). Recentelijk is er meer studie verricht naar het belang van empathie en altruïsme. Onder meer door evolutiewetenschapper Peter Turchin in Ultrasociety: How 10.000 years of war mede humans the greatest cooperators on earth, door David Sloan Wilson, Does Altruism Exist?: Culture, Genes, and the Welfare of Others en door Frans de Waal wat betreft de hogere primaten, met name chimpansees. Zie verder het werk van psycholoog Daniël Goleman op gebied van emotionele intelligentie en empathie, om slechts enkele onderzoekers te noemen.
3. Het is mogelijk hierbij bijv. te verwijzen naar de Indiase Oepanishaden, die spreken van ‘ananda’ gelukzaligheid, ‘bliss’, als een wezenkenmerk van de ‘atman’, onze essentie of ziel, naast bewustzijn. Samen ‘blissconsciousness’, ‘geluksbewustzijn’, waarvan mystici en mediterenden vaak melding maken. Christina geeft geen verwijzingen. Volgens haar moeder komen haar inzichten overeen met de Oud-indiase wijsheid. Zij put deze inzichten uit zichzelf. Zie o.m H Groot, Verborgen wijsheid uit de Oepanishaden; S.  Radhakrishnan, Principal Upanishads; Douwe Tiemersma, De elf grote Upanishaden; J A Blok, red. Oepansjads en vele andere edities.
4. Dominee Norman Vincent Peale sluit aan bij uitspreken van Jezus in De kracht vanhet positief denken. De Franse psycholoogÉmile Coué de la Châtaigneraie  (1857-1926) kreeg indertijd grote bekendheid met zijn psychotherapeutische methode van autosuggestie en zelfgenezing.
5. Wat sociologen zeggen: zonder de spirituele realisatie van de innerlijke verbondenheid met anderen blijft The Quest for Community, die sociologen als Robert Nisbet beschrijven een loos verlangen en een ijdel streven en blijven mensen dolen in The Lonely Crowd, die David Riesman beschreef. Bowling Alone (ondertitel: The Collapse and Revival of American Community, Robert Putnam), omdat hun hartsverbindingen en persoonlijke netwerken zijn geërodeerd in De cultuur van het narcisme (Christopher Lasch). Lang niet iedereen heeft een Haven in a Heartless World (Lasch) waar hij zijn toevlucht kan zoeken. Op de elites hoeven we niet te rekenen. Die gaan voor eigen winst en eer en nemen nauwelijks meer maatschappelijke verantwoordelijkheid sinds The Revolt of the Elites and the Betrayal of Democracy (Lasch). ‘Het verraad van de elites en de bedreiging van de democratie’ zou in deze tijd wellicht een nog meer adeqate titel zijn.
6. Over interferentie zie Bewustzijn als bewapening, noot 1, hfst 7 over de werking van collectief bewustzijn.
7. Over het effect van straling en vibraties zijn diverse boeken verschenen, o.m. Karel van Huffelen en Caroline Bakker, Onzichtbare risico’s in het Draadloze Tijdperk en Prof dr ir Michiel Haas en Henk Wever, Elektrostress & gezondheid: invloed van elektriciteit en zenders.  Beide gaan echter niet specifiek over 5G.