Majesteitschennis in Thailand

Civis Mundi Digitaal #105

door Jan de Boer

Voor de eerste keer sinds twee jaar wordt het wapen van majesteitschennis in Thailand weer van stal gehaald en ingezet tegen de opstandige jeugd. Dit artikel 112 van het strafrecht waarvan het principe door de aanhangers van de « clan » pro-democratie voortdurend wordt aangevallen, maakt het mogelijk dat iedereen die beschuldigd wordt van het bespotten van de koning, de koningin, de erfprins en de regent veroordeeld wordt tot gevangenissstraffen van drie tot vijftien jaar. Zijne Majesteit zelf - Rama X is zijn dynastieke naam – had indertijd gevraagd aan de eerste minister Prayuth Chan-o-cha, een vroegere generaal en auteur van de staatsgreep van 2014 niet meer een beroep te doen op deze wet inzake majesteitschennis

Deze wet die iedere burger het recht geeft een andere burger te beschuldigen van majesteitschennis werd in een recent verleden bij herhaling gebruikt om de tegenstanders van het militaire regime gevangen te zetten. Dit militaire regime werd bij de algemene verkiezingen in het voorjaar 2019 vervangen door een regeringscoalitie opnieuw geleid door de vroegere generaal Prayuth. Bij een nieuwe manifestatie defileerden duizenden protesterende jongeren op 25 november in een wijk van Bangkok waar de zetel van de Siam Commercial Bank (SCB) gevestigd is, een grote financiële instelling waarvan de koning een belangrijke aandeelhouder is. Een symbolische plek: de rijkste monarch ter wereld van wie het fortuin wordt geschat op 30 tot 60 miljard dollar wordt voortdurend bekritiseerd door de manifestanten. Deze manifestatie liep op het eind uit op incidenten waarbij op de menigte door niet geïdentificeerde aanvallers werd geschoten en gewonden vielen

In 2018 besloot de koning die overigens het grootste deel van het jaar in zijn luxueus verblijf in Duitsland met zijn twintigtal maitresses verblijft, persoonlijk de contrôle over de bezittingen van het Bureau van de Kroon in handen te nemen die tot dan toe door het ministerie van financiën beheerd werden. Het resultaat: de grens tussen het persoonlijke fortuin van de monarch en dat van de Kroon bestond niet langer en dat was een breuk met het bewind van de vader van de aktuele monarch, de vroegere vorst Rama 1X die na een lang bewind van meer dan zeventig jaar in 2016 overleed. Volgens de site « Prachatai », een onafhankelijk informatie-orgaan, bedroeg het door de Staat aan de Kroon toegekende Budget in 2020 rond de 30 miljard baths oftewel 830 miljoen euro: een fors verhoogd bedrag in vergelijking met andere jaren

De manifestanten willen dat de belastingbetalers niet langer opdraaien voor een exorbitant koninklijk budget in vergelijking met het gemiddelde salaris in Thailand. En politiek gezien willen ze dat de koning zich beperkt tot zijn rol van constitutioneel monarch net als de vorsten in de Noord-Europese landen

Ik deel met anderen de analyse dat de eerste jaren van het bewind van Rama X in het teken staan van een groeiend autoritarisme in het kader van het oude verbond tussen het paleis en het leger. De macht van het leger wordt getoond door het aan de macht blijven van de vroegere generaal van de staatsgreep. Mijn goede in Bangkok wonende vriend Michel – oud coördinator drugsbestrijding Zuid-Oost Azië – Frankrijk – is van mening dat koning Rama X streeft naar een zeker absolutisme. Hij wijst daarbij op bepaalde koninklijke besluiten zoals het feit van het onder zijn directe contrôle plaatsen van nieuwe regimenten

In de tijd dat Thailand nog Siam genoemd werd,veranderde in 1932 het land van een absolute monarchie in een constitutionele monarchie tijdens de « revolutie », een door hoge officieren en vooraanstaande politici, voorstanders van een parlementaire democratie, georganiseerde staatsgreep

Tijdens de manifestatie eind november maakte de oude koningsgezinde intellectueel, de 87 jarige Sulak Sivaraska, een specialist inzake de boeddhistische religie die zelf in het verleden van majesteitschennis beschuldigd was, zich publiekelijk kwaad over het weer gebruiken van dit artikel 112: « Premier Prayuth respecteert niet de wens van de koning de wet op majesteitschennis niet meer te gebruiken, hij moet dus aftreden ». Maar met mijn vriend Michel denk ik dat de koning zelf van mening is veranderd en aan de premier heeft gevraagd weer een wet te gebruiken die Zijne Majesteit toestaat om zijn opposanten letterlijk en figuurlijk monddood te maken

Geschreven op 20 december 2020