Dichterlijke reflecties over de oorlog in de Oekraïne
Civis Mundi Digitaal #120
door Piet Ransijn
Oorlog 2022 03 19
Oorlogen
zijn niet het werk van één persoon
ook al krijgt die alle hoon
Hij valt niet vrij te pleiten
Strijd is deels aan hem te wijten
Hij heeft de dood op zijn geweten
van een aantal Oekraïnse steden
die weigerden hun vrijheid op te geven
Maar alles wordt op één persoon gezet
in een al te simpel en foutief concept
In een sfeer van vijandschap
volgt de ene na de andere stap
Hoe ontstaat zo’n sfeer?
Een factor is gekwetste eer
En daarnaast nog zoveel meer
Binnenlandse dreigingen
stimuleren agressieve neigingen
Buitenlandse krachten
kunnen spanningen verzachten
Of als olie op het vuur versterken
in plaats van de gevaren te beperken
De complexe werkelijkheid
is een bakermat van strijd
Een conflict is meestal deels te wijten
aan het onbenul van politieke leiders
die de zaken vaak verdraaien
om hun eigen volk te paaien
dat graag een sterke leider ziet
Maar vele leiders zijn dat niet
De kunst om anderen te overreden
kan ten dienste staan van vrede
Een verzoenend perspectief
voorkomt vaak ongerief
En het meten met twee maten
bevordert botsing tussen staten
Een preventief beleid
is gebaat met wijsheid
takt en inzicht en rechtvaardigheid
met respect voor menselijke waardigheid
http://www.hetgrotereplaatje.nl/collective-consciousness.php
Collectief bewustzijn van een natie 2022 03 10
Het collectief bewustzijn van een natie
resoneert met nationale communicatie
Het collectief van de gevoelens en gedachten
vormt een bundeling van collectieve krachten
welke de gemoederen landelijk bewegen
en een land een soort van richting geven
Door een droom van nationale superioriteit
kan een agressieve oorlog worden ingeleid
Het volk wordt door de leiders vaak bedrogen
Die tonen vaak geen enkel mededogen
Zij doen alsof er echt een dreiging is
met een show van opgefokte ergernis
die naar buiten wordt geprojecteerd
en aan andere landen wordt gerelateerd
Uit de overheidscommunicatie
blijken de frustraties van een natie
Ideeën die de werkelijkheid vermijden
gaan een onomkeerbaar leven leiden
Een zwerm misleidende gedachten
vormt dan collectieve krachten
Teneinde een fictief gevaar te weren
moet het volk zich kunnen weren
Wat een volk zomaar kan geloven
gaat ons verstand veelal te boven
Mensen zijn gevoeliger voor waan
in een zwaar bedreigd bestaan
Laten zich dan door beloften leiden
in een valse hoop op betere tijden
Vijandelijkheden zullen staken
als het volk weer gaat ontwaken
De oorlogsretoriek verstomt
als het volk bij zinnen komt
Zij doorzien dan het theater
Hebben leugens in de gaten
Laat onze hoop gevestigd zijn
op het collectief bewustzijn
en het collectief gezond verstand
van de burgers van een land
Intellectuelen moeten niet gaan zwijgen
maar de feiten gaan beschrijven
om hun volk te informeren
dat zich al te gauw laat corrumperen
Komt er juiste informatie binnen
dan raakt het volk weer bij zinnen
en wil geen oorlog meer beginnen
Een compromis? 2022 03 17
Natuurlijk is er nog een machtselite
Iedere tijd had zo zijn wisselende klieken* *Zie Vilfredo Pareto over de circulatie van elites in CM 101
Macht was steeds ongelijk verdeeld
De samenleving was in lagen opgedeeld
De invloedrijken gingen veelal over lijken
en de armoedzaaiers zouden vak bezwijken
In de digitale tijd is ook macht gedigitaliseerd
Wie het internet beheert en domineert
en de meeste mensen informeert
groeit in digitale macht en invloed
door de mensen die hij digitaal ontmoet
De waarheid doet vaak niet ter zake
Waarheid is wat mensen maken
Waarheid is wat mensen geloven
die en masse worden bedrogen
Oorlogsleed en propaganda
vullen grotendeels de kranten
En zo wordt de weg naar vrede
ongewild en onbedoeld vermeden
Al het opgeklopt gevoel
over al het strijdgewoel
mist helaas zijn doel
om de vrede te bereiken
en de escalatie te vermijden
Men beschuldigt één persoon
Die moet wijken van zijn troon
is het wijdvespreide beeld
dat met lezers wordt gedeeld
Maar dat is de waarheid niet
voor een geest die dieper ziet
Wie de hand in eigen boezem steekt
en de toedracht wederzijds bekeek
komt met een ‘sophisticated’ beeld
van de wederzijdse machtspretenties
met verschillende dimensies
Een kat in het nauw maakt rare sprongen
tot een staakt het vuren is bedongen
of een evenwichtig compromis
waar voor ieder mee te leven is
Beter maar een compromis met vrede
dan de escalatie van vijandelijkheden
Bij het zien van zoveel lijden
is het moeilijk objectief te blijven
en alleen de feiten te beschrijven
Door nadrukkelijk partij te kiezen
kan men objectiviteit verliezen
Men legt vaak de schuld bij één partij
en men pleit de andere dan vrij
De schuld ligt vaak bij meer partijen
die hun eigen aandeel niet bekijken
in een cumulatie van vijandelijkheden
waarin een fase-overgang is opgetreden
Niemand heeft het zo gewenst
Maar geduld heeft ook een grens
Als een compromis niet wordt bedongen
kan het misschien worden afgedwongen
Beter maar een compromis met vrede
dan de escalatie van vijandelijkheden
Autocratie hult zich vaak in een democratisch jasje
Chaos en autocratie 2022 03 25
Een uiteengevallen rijk
gaf indertijd van chaos blijk
Ontwikkelt zich een land chaotisch
dan wordt de leiding vaak despotisch
Het staatsgezag wordt weer hersteld
als een land naar chaos overhelt
Het volk dat zich plooibaar toont
wordt met een autocraat beloond
De nog onafhankelijke pers
wordt strak aan banden gelegd
Terwijl de autoritaire patronen
meer nadrukkelijk naar voren komen
Een van de taken van de autocraten
is het land weer sterker te maken
Maar het gaat vooral zoals verwacht
om versterking van de eigen macht
Bij een verongelijkt despoot
is de machtsbehoefte groot
De hang naar de vergane glorie
roept om roem en wil victorie
Oude grenzen worden weer hersteld
Nieuwe naties worden neergeveld
Geobsedeerd door grootsheid
toont het rijk zijn broosheid
Het geweld lijkt imposant
maar toont de zwakte van een land
Het mist de overtuigingskracht
die van een groot land wordt verwacht
De grootsheid van een rijk
geeft van menselijke waarden blijk
Kritisch denken 2022 03 15
De grote volgzaamheid
van de zwijgende meerderheid
is voor vele mensen zorgelijk
Mensen hadden ooit een vrije wil
en ook een kritisch denkvermogen
Ze hoefden alles niet te geloven
‘Durf te weten’, zeiden filosofen* *Kant: ‘Sapere aude’
Maar velen hielden zich stil
Eigen denken was een burgerplicht
Vooral in zaken van gewicht
Met de pers kwam propaganda
die we dagelijks lezen in de kranten
De openbare mening doet zich gelden
in hetgeen de media vermelden
Zelfkritiek is veelal ver te zoeken
Mensen lezen weinig boeken
Oppervlakkigheid is meestal troef
en stemt menig kritisch lezer droef
Vooral bij oorlogspropaganda
en beschuldiging van landen
De grote volgzaamheid
van de zwijgende meerderheid
is voor vele mensen zorgelijk
en biedt ons weinig perspectief
in een wereld vol geweld en ongerief