Europa

Civis Mundi Digitaal #120

door Jan de Boer

De Franse presidentsverkiezingen (deel 3)

 

De peilingen kunnen onderling goed verschillen. Gaf ik woensdag morgen bovenstaande peiling van Ifop-Fiducial, op het zelfde moment was er een peiling van Elabe voor de zender BFMTV en het weekblad Express die met name voor de belangrijkste presidentskandidaten voor de eerste ronde het volgende resultaat gaf:

Macron 24,5%, Marine le Pen 18%, Eric Zemmour 13,5% Valérie Pécresse 11,5%, Mélenchon 11%, Jadot 5,5%,Roussel, 4%, Taubira 2,5% Hidalgo 2,5%

De verschillen voor de belangrijkste presidentskandidaten voor de eerste ronde zijn dus goed verschillend. Wie het weet, mag het dus zeggen. Zelf heb ik de neiging om de peiling van Elabe met name wat betreft de neergang van Valérie Pécresse serieus te nemen gezien mijn stellingname in de update van 19 februari. Dat Marine Le Pen hoger scoort dan Eric Zemmour verbaast mij ook niet, maar het verschil in deze peiling lijkt mij wel erg groot. Marine Le Pen wordt geloofwaardiger naar mate Eric Zemmour het identitaire extreem-rechts aanprijst

En nu op afgelopen woensdagavond weer de volgende peiling van Ifop-Fiducial:

Macron 25%, Marine le Pen 15,5%, Eric Zemmour 16%, Valérie Pécresse 14,5%,Mélenchon 11,5%; Jadot 5,5%, Roussel 4,5%, Taubira 2%, Hidalgo 2%…

Op donderdagavond:

Macron 25%; Marine le Pen 16%, Eric Zemmour 16%, Valérie Pécresse 14%, Mélenchon 11%; Jadot 5%, Roussel 4,5%, Taubira 2,5%, Hidalgo 2,5%

Op vrijdagavond:

Macron 26%, Marine le Pen16,5%,Eric Zemmour 15,5%, Valerie Pécresse 14%Mélenchon 11%; Jadot 5%, Roussel 4%, Taubira 2%, Hidalgo 2,5%

De rol van Macron in de kwestie Oekraïne wordt kennelijk beloond. Overigens wordt terecht naar mijn overtuiging bij alle peilingen gesteld dat deze geen echte voorspellingen in houden wat betreft de uitslag van de presidentsverkiezing op 10 en 24 april.. Inderdaad, er kan na 4 maart werkelijk nog van alles gebeuren en verrassingen zijn nooit uitgesloten.

Volgende week moet na 4 maart de strijd losbarsten. Macron zal volgens goed ingelichte bron een eerste verkiezingstoespraak houden op 5 maart in Marseille. In hoeverre hij beschikbaar zal zijn in de komende maand is onbekend, want gezien zijn voorzitterschap van de Europese Raad zal hij veel tijd moeten besteden aan de kwestie Oekraïne. De kandidaten Marine Le Pen, Eric Zemmour die bekend staan als russofiel, wringen zich in alle bochten om Rusland wel te veroordelen voor de inval in de Oekraïne maar laten zoals Mélenchon weten dat het uiteindelijk de schuld van Het Westen cq de NAVO is omdat Oekraïne beloofd zou zijn om eens NAVO-lid te mogen zijn…en dat daarmee Rusland zich bedreigd voelt… ja ja, je moet maar durven! Vertrouwen op de NAVO met Amerika voorop lijkt mij levensgevaarlijk. Het enige wat veiligheid biedt, is een Europese defensiemacht en daar moet hard aan gewerkt worden. Ben benieuwd of dit na 4 maart een onderwerp in de presidentscampagne wordt.

Tot dusverre zien we elke dag wel Zemmour, Marine le Pen en in iets mindere mate Mélenchon op de tv. Polemieken zonder enige zin, maar de Tv-zenders zijn gek op sensatie. En dat houdt in dat andere kandidaten niet of nauwelijks aan bod komen. Met ingang van 4 maart is dat gelukkig voorbij, moeten de zenders aan iedere kandidaat dezelfde aandacht besteden.

De krant « la Libération » heeft onthuld dat bij de keuze van Valérie Pécresse bij de LR waarschijnlijk fraude is gepleegd door onder meer overleden aanhangers en zelfs een hond (!) als stemmers aan te merken. De kroniekschrijver Michel Litout van de l’Indépendant schreef in dit verband: Cette campagne n’est plus « Impossible n’est pas français » mais plutôt « le pire est toujours français »…

Kandidaten van links: Roussel en Hidalgo hebben laten weten dat hun achterban (burgemeesters, etc.) niet gaat meewerken om Marine le Pen en Eric Zemmour voldoende « parrainages » te geven omdat beide extreem-rechts partijen in feite de democratie om zeep willen brengen. Maar ik vermoed dat Bayrou hun de ontbrekende « parrainages » wel kan en wil leveren.

 

UPDATE woensdag 2 maart.

De presidentsverkiezingen vinden plaats in een bijzondere en vervreemde sfeer door de inval van het Rusland van de paranoïde Poetin (vooralsnog alleen) in de Oekraïne en de rol van Macron als president van Frankrijk en van de Raad van Europa. Ik wijd daar hier niet over uit, doe dat in (de aanhef bij) mijn gebruikelijke artikelen. Maar als ik de andere presidentskandidaten op de tv hoor, dan ben ik het volledig eens met de uitspraak in het Franse onafhankelijke weekblad « Marianne »: « C’est pas que Macron soit génial, mais (foto’s van de andere presidentskandidaten) ils sont tellement… NULS ».

De presidentskandidaten – Poetin aanbidders/liefhebbers, Marine le Pen, Eric Zemmour en Jean Luc Mélenchon draaien alle kanten uit om hun verklaarde liefde voor Poetin nu een ander beeld te geven. Marine Le Pen een aantal jaren geleden « Poetin vertegenwoordigt een nieuwe visie. Hij heeft deze laatste jaren een nieuwe wereld te voorschijn gehaald.de wereld van Poetin, de wereld van Donald Trump » En op 16 februari liet zij nog weten » Rusland valt Oekraïne niet binnen, ik zie niet wat de Russen daar zouden moeten doen ».Eric Zemmour wenste zelfs dat Frankrijk « een Poetin » zou krijgen (hijzelf?). Zijn internetsteun, de islamvijandige « Riposte laïque » zetelt in Rusland. Mélenchon nog kort geleden op 20 februari: « Het zijn de Verenigde Staten die agressief zijn, Rusland niet… Ik twijfel er geen moment over dat de NAVO de agressor is ». Hij keurde ook destijds de steun van Poetin aan de Syrische dictator Bachar El Assad goed in een interview van France 2: « Ja, ik denk dat hij het probleem daar oplost…Nu honderdduizenden met name Oekraïense vrouwen en kinderen het land uitvluchten met name eerst richting Polen (als eenmaal de Russen uit de Oekraïne vertrokken zijn, zullen ze massaal terugkeren) heeft Eric Zemmour al laten weten dat ze wat hem betreft in Frankrijk « dat al overspoeld wordt door migranten » niet welkom zijn. Een standpunt dat gelukkig beslist niet gedeeld wordt door de eveneens rechts-extremitische maar toch heel wat socialer Marine Le Pen.

Premier Castex heeft maandag middag alle presidentskandidaten op de hoogte gesteld van de Franse betrokkenheid bij de Oekraïense kwestie.

Macron heeft laten weten dat zijn eerste verkiezingsbijeenkomst in Marseille geen doorgang kan vinden i.v.m. zijn betrokkenheid als Franse president en die van de Raad van Europa inzake de Oekraïense kwestie.

Marine Le Pen en Eric Zemmour hebben hun 500 parrainages gehaald, mede dankzij het initiatief van Bayrou.

 

De peiling van Ifop-Fiducial op maandagavond:

Macron 28%, Marine le Pen 16% Zemmour 14%, Pécresse 13%, Mélenchon 10,5%

Hieronder nog drie andere peilingen wat betreft de belangrijkste kandidaten die een ander beeld geven:

Macron 27%, Marine le Pen 18%, Zemmour 15%, Pécresse 11%

Macron 24% Marine le Pen 19%, Zemmour 13% Pécresse 15%, Mélenchon 11%

Macron 25% Marine le Pen 17%, Zemmour 14%, Pécresse 12%, Mélenchon 12,5%

De peiling van Ifop-Fiducial op dinsdagavond:

Macron 28% Marine Le Pen 17% Zemmour 13% Pécresse 13% Melenchon 10,5%. Jadot 5%

Mijn conclusie: met de peilingen kun je alle kanten mee uit, duidelijk is alleen dat Macron de onbetwiste winnaar zal zijn in de eerste ronde. Nogmaals heel belangrijk is wie gaat waarop stemmen en wie blijft thuis. Onderzoek voor wat het waard is dezer dagen: slechts 56% van de stemgerechtigden is er zeker van te zullen stemmen…

 

Volgende UPDATE zaterdag 5 maart.

 

De peiling van Ifop-Fiducial woensdagavond 2 maart:

Macron 28%, Marine Le Pen 17%, Eric Zemmour 12,5%, Pécresse 13,5%, Mélenchon 11%; Jadot 4,5%,, Roussel 4,5%, Hidalgo 2,5%

De peiling op vrijdagavond

Macron 29%, Marine le Pen 17%, Eric Zemmour 12% Pécressse 14% Mélenchon 11,5% Jadot 5% Roussel 4%, Hidalgo 3%

 

Christiane Taubira haakt af, heeft de 500 parrainages niet gehaald.

Macron heeft vandaag via de kranten in een brief meegedeeld dat hij kandidaat is voor een tweede mandaat. In zijn brief heeft hij iets van een programma onthult.

Het is natuurlijk de vraag in hoeverre nu door de oorlog in de Oekraïne werkelijke debatten kunnen worden gehouden door de mate van beschikbaarheid van Macron en doordat alle ogen op de Oekraïne

gericht zijn. Dat gaat betekenen dat de balans van Macron van zijn eerste mandaat, waar echt nog wel wat over opgemerkt kan worden niet of nauwelijks echt aan bod komt. Prettig voor Macron in eerste instantie, maar niet in tweede instantie want ik voorzie daardoor in de toekomst veel beroering! Want Macron als « president van de rijken » - zijn financiële maatregelen hebben inderdaad de rijken flink bevoordeeld - gaat daarmee toch extreem-rechts voeden, waar de sociaaldemocratie worstelt met de vraag hoe zij zich politiek moet herstructureren.

 

Een korte UPDATE 9 maart.

 

Ik liet al weten dat er behoorlijke verschillen in de diverse peilingen bestaan. Zo geeft een peiling waaraan Le Monde meewerkte afgelopen zaterdag het volgende beeld:

Macron 30,5%, Marine le Pen 14,5%, Eric Zemmour 13%, Valérie Pécresse 11, 5% en Mélenchon 12%.......

Hieronder de peiling van Ifop-Fiducia van maandagavond met daaronder die van dinsdagavond

Macron 30%, Marine le Pen 18%, Eric Zemmour 12,5%, Valérie Pécresse 13%, Mélenchon 11,5%, Jadot 5%, Roussel 4%, Hidalgo 2,5%

Macron 30,5% Marine le Pen 18,5% Eeic Zemmour 125% Vlérie Pécresse 12%, Mélenchon 11,5% Jadot 5,5% Roussel 4% Hidalgo 2%

 Volgens peilingen is de toespraak plus de open brief in de kranten waarmee Macron zijn kandidaat-zijn bevestigde, in het algemeen minder enthousiast ontvangen dan men in kringen van zijn partij LREM verwacht had. Een zeker cynisme werd gehoord zo van: Jupiter is van zijn troon gedaald om te laten zien dat hij minder arrogant is als voorheen…Maar bij gebrek aan beter, zie de uitspraak in « Marianne » in de update van 2 maart… Macron heeft nu zijn eerste officiële campagne gehouden in Poissy, een korte campagne van één uur en qua inhoud een beetje president en een beetje kandidaat. Duidelijk is wel dat er door de oorlog in de Oekraïne en de rol van Macron als president en voorzitter van de Raad van Europa hem dat in de kaart speelt en dat er ook geen sprake zal kunnen zijn van een normale campagne met discussies van Macron met iedere andere presidentskandidaat.

 

Interessant is een onderzoek naar de prioriteiten van de bevolking in volgorde: koopkracht, de oorlog in de Oekraïne, milieu, gezondheidszorg. En dat terwijl voor extreem rechts inclusief de rechtervleugel van de LR de absolute prioriteiten veiligheid en immigratie zijn. Koopkracht en de oorlog in de Oekraïne hangen duidelijk samen.

 

Afgelopen vrijdag heeft Marion Maréchal (Le Pen) zich achter Eric Zemmour geplaatst. Of dat veel veranderingen in de peilingen brengt? Haar aanhang: identitair ultra rechts denkende mensen en met name ook Katholieke fundamentalisten, heeft denk ik, al lang zich achter Zemmour geplaatst, maar psychologisch komt deze formele overstap wel hard aan in het kamp van Marine le Pen. Overigens is het de vraag of Zemmour uiteindelijk wel blij zal zijn met de komst van Marion, die niet gewend is een tweede (na Zemmour) of een derde (na Zemmour en Sarha Knafo: zijn gids en partner) viool te spelen, waar bovendien in de statuten van « La Reconquête » (de partij van Zemmour) Zemmour de absolute macht heeft. Overigens is er nog een goede reden voor Marion om zich aan te sluiten bij Zemmour: haar in Lyon in 2018 opgericht extreem-rechts « Institut des sciences sociales, économiques et politiques » (Issep) is volledig failliet, het aantal studenten daalt en de kosten van het institut stijgen. Marion, nu dik in de schulden, hoopt dat haar officiële aansluiting bij Zemmour hem beweegt haar uit de financiële zorgen te halen…

Marine Le Pen heeft afgelopen zaterdag Macron hard aangevallen over de koopkracht en dat met name voor de groeiende arme kant van Frankrijk die vaak moet kiezen voor voedsel of voor verwarming.

In de volgende UPDATE komende zaterdag 12 maart zal ik ook wat meer aandacht aan de persoon Zemmour wijden.

 

 

UPDATE zaterdag 12 maart

 

Na de trap met grote energieke passen te hebben beklommen installeerde de presidentskandidaat Macron, met aan zijn zijde zijn hond Nemo, zich in een vertrek van het Elysée met eerst een blik op oneindig bij een aangename muziek op de achtergrond om daarna zijn redenen voor een tweede mandaat te verkondigen. Zelfs binnen zijn eigen kamp vroegen mensen zich af hoe het mogelijk was om in deze ernstige tijden zich zo te presenteren. Macron heeft het altijd aangenaam gevonden « ernst en luim » te vermengen, tegelijkertijd ernst en entertainment te presenteren: een « netflixitation » van het politieke leven. Voor de zoveelste keer toonde Macron dat hij een « vloeibare man » is volgens de formule van de socioloog Zygmunt Bauman die beschrijft dat de zoektocht naar zingeving en stabiele merktekens plaats heeft gemaakt voor de obsessie van verandering en flexibiliteit.« De traditionele politicus houdt zich aan de continuïteit, aan de trouw aan zijn beloften – bij gebrek daaraan moet hij daarvan rekenschap aan zijn kiezers afleggen - terwijl Macron, een neoliberale politicus, er geen been in ziet om zichzelf tegen te spreken, verschillende rollen te spelen als dat op dat moment en bij zijn toehoorders in zijn belang is » analyseert Christian Salmon, schrijver van « La Tyrannie des bouffons » (LLL 2020) Hij laat weten, dat deze methode « ondanks alle tegenspraak functioneert omdat deze « onze tijd vertegenwoordigt » met een affiniteit voor sociale media en informatiezenders. De andere presidentskandidaten lijken tevergeefs achter deze onverzadigbare kandidaat aan te lopen zonder zich met hem te kunnen confronteren. De oppositie verwijt hem te willen ontsnappen aan een debat over zijn balans van zijn mandaat. Hij neemt dat voor kennisgeving aan: « Het is een vergissing om te denken dat het programma het hart van een campagne is. De politiek is mystiek » verklaarde hij al in februari 2017. Na de sanitaire crisis geeft de Oekraïense crisis hem een zeer grote voorsprong op zijn tegenstanders opgeleverd die hem wat betreft de Oekraïense crisis niet of nauwelijks tegenspreken, en laat hij in feite de campagne voor wat het is tot groot ongenoegen van zijn tegenstanders. Op een bepaalde manier eindigt zijn mandaat zoals het ook begonnen is met een depolitisering, sterk gevoed door Macron zelf. De afwezigheid daardoor in deze campagne-Macron weigert elk debat in de eerste ronde!- van een confrontatie van ideeën over alle belangrijke onderwerpen: staatschuld, tekorten, koopkracht, werkloosheid en industrie, veiligheid en immigratie, energie en ecologie…doet de democratie verder schaden. De democratie is meer dan alleen een monoloog van een kandidaat-president voor zijn spiegel. Deze schijncampagne doet het wantrouwen tussen politici onderling en tussen de politici en de Fransen alleen maar groeien met daardoor op de achtergrond een sterk toenemend aantal niet-kiezers en een verwatering van het gevoel en redenen van het samenleven.

Daarbij is het niet onmogelijk dat meeliftend op het succes van Macron zijn partij LREM bij de algemene verkiezingen weer een meerderheid in de Assemblée haalt. Dat houdt in dat we weer een louter centrumregering krijgen met wederom een Jupiter-Macron met als gevolg een verdere afbraak van de democratie in Frankrijk. Levensgevaarlijk!

 

Eric Zemmour belooft de terugkomst van een rechts waarvan men dacht dat het dood was: het extreem-rechts van Mauras en zeker van dat van de journalist Edouard Drumont (1844-1917): een extreem rechts dat weinig ophad met de Republiek. In de jaren 1880 stonden het monarchistische en bonapartistische rechts zeer vijandig tegen over de jonge Republiek met de eerste anti-klerikale wetten. In 1886 verscheen op het publieke toneel Edouard Drumont met zijn publicatie « La France juive ». Drumont was van huis uit een traditionele katholiek en geloofde dat hij een missie had tegen de joden die hij ervan beschuldigde Frankrijk te willen ontkerstenen. Voor hem bestond er werkelijk een verband tussen het anti-klerikalisme van de Staat (gelijkgesteld met de joden) en de wil om Frankrijk weer te bekeren voor het christendom door het anti-semitisme. Het monarchistische rechts herkende zich heel goed in hetgeen Drumont uitdroeg uit angst voor een ontkerstend Frankrijk. Maar 1892 was een fundamenteel en verwarrend moment voor rechts: paus Leo X111 publiceerde de encycliek « Au milieu des sollicitudes » waarin hij de Katholieken opdroeg de republikeinse instituties te accepteren. Dit reactionaire en traditionalistische rechts had veel respect voor het pauselijke woord en schaarde zich willens nillens achter de republiek. Zo ook Drumont en vanaf dat moment was zijn antisemitisme republikeins.

Maar de in 1899 opgerichte « Action française » hield met andere kleine groepen vast aan het herstel van de monarchie. Hoewel het een marginale beweging was, had Charles Maurras (1868 -1952) een enorme uitstraling en vormde hij verscheidene generaties intellectuelen. Toch was er geen sprake van een politieke stroming die verdacht werd van het willen omverwerpen van de grote republikeinse krachten die de macht deelden. De grootste politieke partij was de in 1936 opgerichte « Parti social français »(PSF) met meer dan een miljoen leden. De PSF was een rechtse, autoritaire en anti-parlementaire partij die overtuigd republikeins bleef en in zekere zin de latere partij « le Rassemblement du peuple français » (de « gaulliste » RPF) aankondigde. De Republiek werd beschouwd als het natuurlijke regime van Frankrijk. Met het regime Vichy met Pétain in de tweede wereldoorlog kwam er een werkelijke scheiding tussen de Republiek en het rechts waarvan een groot deel het regime van Pétain volgde. Na de bevrijding was er een nieuwe politieke samenstelling waarbij rechts zich uiterst republikeins opstelde uit angst dat het verdacht zou worden van het hebben van connecties met het regime Vichy-Pétain. Zo heeft Jean-Marie Le Pen oprichter van het Front National zich altijd gedefinieerd als republikein. Tussen 2012 en 2017 heerste er bij het Front National een ultra-republikeinse sfeer; Marine le Pen sprak in die jaren over publieke vrijheden, « laïcité », vrouwenrechten, verdediging van minderheden… alles duidelijk uit haat tegen de islam. Haar boodschap: « De Islam is het nieuwe totalitarisme, ik ben de echte republikeinse aanvoerster daartegen».

Voor de eerste keer sinds lange tijd kwam er een politieke macht, zelfs gecrediteerd met 12 tot 13% van het totale Franse electoraat die minder ophad met de Republiek. De leider Eric Zemmour besluit elke meeting met een « Leve de Republiek, en vooral Leve Frankrijk ». Zemmour geeft zichtbaarheid en een electorale macht aan een oud rechts dat zich heel wat minder republikeins voelt dan het rechts van de twintigste eeuw. Marion Maréchal (Le Pen) heeft dezelfde spraak. Waar Marine Le Pen verkeert in een « niet rechts en niet links, leve de Republiek », verklaarde Marion Maréchal in 2015: « Frankrijk is niet de Republiek, het is een politiek regime en er zijn monarchieën die heel wat democratischer zijn dan bepaalde republieken. Ik begrijp deze obsessie voor de Republiek niet. Voor mij heeft de Republiek geen voorrang boven Frankrijk. ». Het is Zemmour voor Zemmour. Met Marion Maréchal en Eric Zemmour komt er een breuk tussen rechts: dit minoritaire en monarchistische rechts heeft altijd bestaan, maar nog nooit zo’n invloed gehad. Eric Zemmour zegt nog republikein te zijn, maar je moet zijn onderliggende boodschap horen. De »Action française » is altijd zeer aanwezig bij zijn meetings en Zemmour zelf citeert volop haar denkers. Hij heeft niets tegen de Republiek, liet hij in « Le Figaro » (23 februari) weten, maar vraagt zich af of het niet meer dan een regime is, want in dat geval kan de Republiek ook Islamitisch zijn.

De visie op de wereld is bij Zemmour en Drumont dezelfde: er is een in het duister weggescholen vijand die samenzweert tegen de Franse belangen. Het is de mythe van de binnenlandse vijand met alle daarmee verbonden complottheorieën en angsten in een gedachtegang doorspekt van decadentie. Je kan de jood bij Drumont vervangen door de mohammedaan en deze nu terug vinden bij Zemmour. Eric Zemmour is doordrenkt van de mythe van de redder des vaderlands. Hij is ervan overtuigd dat hij Frankrijk gaat redden. Dat houdt ook verband met een charismatisch fenomeen, met een aanhang die hem op handen draagt en hem het gevoel van de realiteit doet verliezen. Hij beschouwt zich echt als de Messias, de Verlosser van Frankrijk net als Drumont met weliswaar een mindere mystieke kant. En daarbij kun je bij hem mee door het enthousiasme tijdens zijn bijeenkomsten een persoonscultus gewaarworden die verontrust en tegelijkertijd ook modern is. Drumont waardeerde de oude wereld op daarbij gebruikmakend van alle moderne hulpmiddelen en om deze moderniteit te bestrijden: de geboorte van de populaire pers. Dit vind je ook bij Zemmour terug. Hij heeft alles begrepen wat betreft de nieuwe vormen van propaganda. Zijn volgelingen zijn zeer aanwezig op internet, hij gebruikt alle moderne middelen om een uiterst vijandige boodschap tegen het heden uit te dragen, een nostalgische boodschap die het verleden verheerlijkt.

Zemmour streeft naar een verenigd rechts, vandaar zijn manier van het herschrijven van de geschiedenis, het proberen het Vichy van Pétain schoon te wassen en te rehabiliteren. Omdat de scheiding in rechts dateert uit de periode van collaboratie met nazi-Duitsland en door het relativeren van de vervolging van joden, verlicht hij het geweten van een zeker rechts: een manier om de fundamenten van een verzoening te leggen tussen het door Vichy verdeelde rechtse kamp. Bij Drumont was er een nostalgie naar het pre-industriële Frankrijk. Zemmour heeft een sentimentele nostalgie naar het Frankrijk van de jaren 1960 alsof het land nu een en al rokende puinhopen is. Marine le Pen cultiveert deze nostalgie heel wat minder en zegt: ik wil het Frankrijk van morgen opbouwen. Maar wat interessant en tevens zeer benauwend is, is het weer de kop opsteken, de zemmourse transgressie van de republikeinse erfenis. In de geschiedenis van rechts is dit op deze schaal volkomen nieuw.

Uit democratisch oogpunt zie ik deze ontwikkeling als levensgevaarlijk, zeker als Frankrijk met Macron steeds weer een eenzijdig soms naar rechts, dan weer even naar links al naar gelang het Macron uitkomt, alles overheersende centrumregering krijgt. Om de democratie in Frankrijk overeind te houden, is naar mijn overtuiging– ik schreef dit als eens – een regering van Macron met een linkse premier en een op evenredige vertegenwoordiging gebaseerd kiesstelsel bitter noodzakelijk. En tot mijn voldoening hoorde ik dezer dagen Luc Ferry, een centrum rechtse professor filosofie en politieke wetenschappen en oud-minister onderwijs en wetenschappen, hetzelfde op de tv zeggen.

 

De peiling van Ifop-Fiducial Paris Match, LCI en radio Sud van woensdagavond 9 maart, gevolgd daaronder door de peilingen op donderdag en vrijdag:

Macron 31, 5% Marine Le Pen 18,5% Eric Zemmour 12%, Valérie Pecresse 12%, Mélenchon 11% Jadot 5,5%, Roussel 4% Anne Hidalgo 2%

Macron 31% Marine le Pen 18% Eric Zemmour 12%, Valérie Pécresse 12,5% Mélenchon 10, 5% Jadot 6% Roussel 4% Anne Hidalgo 2%

Macron 31% Marine le Pen 17,5% Eric Zemmour 12,5% Valérie Pécresse 12% Mélenchon 10, 5%Jadot 6% Roussel 4% Anne Hidalgo 2%

De andere kandidaten hebben allemaal (veel) minder dan 2%.

 

 

De UPDATE op woensdag 16 maart.

 

De peiling van IFop-Fiducial Paris Match, LCI en Radio Sud van maandagavond 14 maart daaronder gevolgd door de peiling op dinsdagavond

Marcon 31%, Marine le Pen 18% Eric Zemmour 13%, Valérie Pécresse 11%, Mélenchon 11,5%, Jadot 5%; Roussel 4, 5%, Anne Hidalgo 2%

Macron 31% Marine Le Pen 18% Eric Zemmour 12,5% Valérie Pécresse 11% Mélenchon 12% Jadot 5% Roussel 4,5% Anne Hidalgo 2%

 

Macron maakt op donderdagavond 17 maart zijn programma bekend: een document van 28 pagina’s Hij heeft nogmaals aangekondigd geen debat met andere kandidaten in de eerste ronde te zullen houden. Ondertussen probeert hij met allerlei beloften voor hun stad of regio vooral linkse kopstukken te paaien en zijn concurrent binnen de « macronie », zijn vroegere premier Edouard Philippe zoveel mogelijk te isoleren.

Ondertussen is er bij « la Reconquête » al het eerste meningsverschil tussen Eric Zemmour en Marion Maréchal (Le Pen) die zoals ik al schreef niet houdt van het tweede of derde viool spelen.

Marine Le Pen heeft dezer dagen zich weer sterk gemaakt voor de koopkracht van de Fransen met name voor de Fransen die toch al in armoede zaten en aangewezen zijn op voedsel – en kledingbanken ook voor de Fransen met een minimaal inkomen die al moeite hadden om de eindjes aan elkaar te knopen en nu met de sterk gestegen energiekosten, etc. nu ook niet meer met een zelfs zeer sobere manier van leven het redden. Inderdaad waar de liberale regering kosten noch moeite heeft gespaard om bedrijven, restaurants, bistro’s, etc. overeind te houden, zou bij een fatsoenlijk beleid ook kosten noch moeite gespaard moeten worden om mensen niet (nog dieper) in de armoede te laten vallen.

 Een bijzondere figuur is de rechts-extremistische maar zeer onafhankelijke en altijd duidelijk en eerlijk voor zijn mening uitkomende burgemeester van Béziers, Robert Ménard, oud-journalist en medeoprichter van « Journalisten zonder grenzen ». Hij veroordeelt de Russische invasie in de Oekraïne en is voor de opvang/ontvangst van Oekraïense vluchtelingen in Frankrijk ook in Beziers. In een tv -uitzending verklaarde hij zich te schamen voor zijn standpunt indertijd om geen vluchtelingen uit het plat gebombardeerde Syrië te willen ontvangen in Frankrijk. Hij zei nu te beseffen dat er geen onderscheid gemaakt moet worden bij de opvang van vluchtelingen uit welke land ook en met welke cultuur ook als hun land plat gebombardeerd en de bevolking uitgemoord wordt en dat was/is in Syrië ook het geval. Hulde voor deze bekentenis!!

 

UPDATE van 19 maart.

 

Peiling van Ifop-Fiducial Paris Match, LCI en radio Sud van woensdag 16 maart gevolgd door donderdag 17 maart en vrijdag 18 maart

Macron 30%, Marine le Pen 18% Eric Zemmour 13%, Valérie Pécresse 11%, Mélenchon 12% Jadot 5,5% Roussel 4, 5% Anne Hidalgo 2%

Macron 30% Marine le Pen 17,5% Eric Zemmour 13% Valerie Pécresse 10,5% Mélenchon 12,5% Jadot 5% Roussel 4,5% Anne Hidalgo 2%

Macron Marine le Pen Eric Zemmour Valérie Pécresss Mélenchon Jadot Roussel Anne Hidalgo.

 

Duidelijk mag zijn dat – was mijn verwachting reeds zoals ik schreef – Valérie Pécresse – als er geen politieke wonderen gebeuren geen tegenstander voor Macron in de tweede ronde zal zijn en dat als gevolg daarvan de LR uit elkaar valt…Zemmour heeft natuurlijk zijn vaste aanhang van gelovigen in de « grand remplacement », maar verliest in de debatten in de media steeds meer geloofwaardigheid.

Donderdagavond heeft Macron zijn 30 puntenprogramma voor de presidentsverkiezingen gepresenteerd op zijn eigen arrogante en « entertaiment »-manier.

Hij weigert elk debat in de eerste ronde, zo is er geen discussie over zijn balans in het eerste mandaat en is er ook geen debat over zijn programma. Hij is er zeker van dat de oorlog in de Oekraïne en zijn rol van voorzitter gedurende een half jaar van de Raad van Europa (waarvan hij duidelijk geniet: hij telt internationaal mee!) hem zoveel voorsprong op zijn kandidaten geeft dat hij eenvoudig de eerste ronde wint. Zijn programma is een stuk rechtser dan dat in 2017 met uitzondering van een paar punten om de steun van zijn linkervleugel in de LREM niet te verliezen. Gisteravond heb ik de discussies op de tv van vier panels experts (van rechtse en linkse huize) beluisterd die alle in alle vier panel-discussies dit programma afkraakten in de zin van veel te vaag, niet onderbouwd en financieel nooit haalbaar. Hij wil zijn programma dat naar zijn idee 50 miljard euro per jaar kost, financieren door met name bezuinigingen verkregen door een nieuw in te voeren pensioenwet en werkloosheidswetten… Hij sprak van « historische beslissingen voor Frankrijk en Europa » Pleitend voor een onafhankelijk Frankrijk op vele gebieden (daarmee de wind uit de zeilen halend van extreem-rechts) waren er overigens weinig woorden gewijd aan Europa. Dat geldt ook voor zijn ecologische paragraaf. Door elk debat te ontwijken ontkomt hij ook aan een discussie over de balans van zijn eerste mandaat. Uiteraard tot woede van zijn tegenstanders. Op een vraag van een journalist of hij in zijn tweede mandaat minder een president-Jupiter zou zijn met meer respect voor het parlement en intermediaire organisaties (vakbonden, etc), antwoordde hij dat hij zich in zijn eerste mandaat als een perfecte en toegankelijke democraat had gedragen… Dat belooft weinig goed voor de toekomst, lijkt mij. Als de crisis eenmaal voorbij is zie ik dan ook misschien niet direct maar in ieder geval na (ruim) een jaar grote spanningen en(gewelddadige) manifestaties verschijnen. Ik wijs wat dit betreft op een onderzoek van Europa waarover ik destijds een artikel schreef.

In de peilingen rukt Mélenchon op: een gevaar voor Europa, want hij is voorstander van een absolute soevereiniteit en een Europa à la carte: d.w.z. ieder land kiest de zaken in een Europa die hem goed dunkt en dat betekent het einde van een echte daadkrachtige Europese Unie: het enige geopolitieke antwoord voor de Europese landen op alle bedreigingen.

 

 

UPDATE van 23 maart.

De peilingen van Ifop-Fiducial Paris Match, LCI en Radio Sud op maandag 21 maart met daaronder die van dinsdag 22 maart en woensdag 23 maart.

Macron 28% Marine le Pen 18,5% Eric Zemmour 12,5% Valérie Pécresse 10,5% Mélenchon 14% Jadot, 5,5% Roussel 4% Anne Hidalgo 2%

Macron 28% Marine Le Pen 19,5% Eric Zemmour 12,5% Valérie Pécresse 10,5% Mélenchon 13,5% Jadot 5,5% Roussel 4% Anne Hidalgo 2%

Macron 28% Marine le Pen 20% Eric Zemmour 12% Valérie Pécresse 11% Mélenchon 14% Jadot 5% Roussel 3,5% Anne Hidalgo 2%

 

Het is opmerkelijk hoe Valérie haar eigen afgang weet te organiseren. Afgelopen zaterdag noemde ze in een nieuwsuitzending op France 2 de namen van drie publieke persoonlijkheden die zij graag in haar regering zou zien: de judoka Teddy Riner op jeugdzaken, de schrijfster Leïla Slimanie op Francophonie en Pierre de Villiers op Defensie.Op een meeting diezelfde middag zei ze: « Deze persoonlijkheden zijn door hun uitstraling en hun kennis van de Fransen uitermate kostbaar voor de regering die ik zo breed mogelijk wil vormen » Het probleem: Leila Slimani liet weten absoluut niet geïnteresseerd te zijn, Teddy Riner twitterde dat hij huilde van het lachen en Phillippe de Villiers, de broer van de generaal,, verklaarde dat de laatste nergens mee op de hoogte was…

Mélenchon hield als een ware volkstribuun afgelopen weekend een vlammend betoog tegen het programma en de persoon van Macron voor een menigte van 100.000 toehoorders in de hoop dat hij – oprukkend in de peilingen – de tegenstander van Macron in de tweede ronde zal zijn in het geval dat de achterban van Marine Le Pen zoals het bij de regionale verkiezingen het geval was, het bij de stembus voor de eerste ronde af laat weten hetgeen niet onmogelijk is. Hij zal het inderdaad mee daarvan moeten hebben, want hij heeft weinig mogelijkheden zijn aanhang uit te breiden: Jadot en Hidalgo zullen zich nooit bij hem aansluiten, maken zich op (misschien met een andere leider bij de Parti Socialiste, er gaan geruchten dat dat oud-president Hollande zou zijn.) voor de algemene verkiezingen en voor daarna met een herstructurering van links. De vraag is ook hoe geloofwaardig Anne Hidalgo als burgemeester van Parijs nog zal zijn temeer waar haar mentor de oud-burgemeester van Parijs Bertrand Delanoe bekend heeft gemaakt dat hij niet op haar maar op Macron zal stemmen

Waar voor de derde keer politiek rechts (les Républicains) met een haast aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid de tweede ronde van de presidentsverkiezingen niet haalt, voorzie ik dat deze partij of na deze presidentsverkiezingen of na de algemene verkiezingen in juni uit elkaar valt. Er zijn voor de opvolging van Valérie Pécresse als chef van wat er van de LR (de uiterst rechtervleugel geleid door Ciotti vertrekt) overblijft met name Rachida Dati, Laurent Wauquiez en Xavier Bertrand. De algemene verkiezingen zijn natuurlijk belangrijk voor de Rassemblement National en la Reconquête maar zeker de tijd daarna staat in het teken van een herstructurering van (extreem) rechts. Hoe dan ook, het politieke landschap in Frankrijk gaat er de komende jaren heel anders uitzien.

 

UPDATE zaterdag26 maart

Peiling Ifop-Fiducia Paris Match, LCI, radio Sud op donderdag 24 maart, daaronder vrijdag 25 maart

Macron 28,5% Marine Le Pen 20% Eric Zemmour 11,5% Valérie Pécresse 11,5% Mélenchon 14% Jadot 4,5% Roussel 3,5% Anne Hidalgo 2%

Macron 28% Marine Le Pen 20,5% Eric Zemmour 11% Valérie Pécresse 11,5% Mélenchon 14% Jadot 5% Roussel 3,5% Anne Hidalgo 2%

 

De verkiezingscampagne verloopt hier rustig, geen overmatige belangstelling zacht gezegd. Valérie Pécresse heeft Covid en de stakker voert nu campagne van op afstand, duidelijk goed ziek en met een nauwelijks hoorbare stem. Vlak voordat zij ziek werd, zag ik op de tv nog een debat tussen haar en Marion Maréchal: een wanvertoning van twee vrouwen die elkaar verweten (extreem-) rechts te zijn, wat beiden ontkenden, geen enkel inhoudelijk debat. « Marianne » had met de uitspraak « Macron is ook niet alles, maar de andere kandidaten zijn nullen » gelijk.

Marine Le Pen houdt zich goed in de peilingen, zag twee bijeenkomsten van haar op de tv: rustig, zeer bereikbaar voor en overtuigend naar de toehoorders, geen enkele « dérapage ». Haar onderwerp: koopkracht met name voor de minder bedeelden (haar electoraat)

Zag ook een meeting van Anne Hidalgo in aanwezigheid van de haar steunende oud-president Hollande die zich duidelijk voor de nabije toekomst warm loopt. Een trieste vertoning want alle aandacht – ook van de aanwezige media – ging uit naar Hollande en Anne Hidalgo liep er volkomen verloren bij, kreeg geen enkele aandacht.

De communist Roussel verloor in de peilingen waarschijnlijk door een « bourde » inzake Stalin die hij wel kenschetste als een wrede dictator, maar die toch maar Europa van Nazi-Duitsland had verlost.

Steeds duidelijker wordt dat het percentage stemgerechtigden dat niet gaat stemmen en wie daarvan de dupe is of zijn, bepalend is voor wie de tegenstander van Macron in de tweede ronde van de verkiezingen zal zijn, zeer bepalend ook voor Marine Le Pen die door haar kiezers bij de regionale verkiezingen in de steek werd gelaten. Toch houd ik het nog op haar, zij is ook degene die in de tweede ronde het minst verliest tegen Macron: slechts een 8% verschil. Als haar kiezers haar niet in de steek laten en de kiezers van Macron in het vertrouwen dat hij toch wel wint in mindere mate bij de stembus arriveren, zijn verrassingen nier uitgesloten…

Macron zal met zijn zacht gezegd beslist niet alle Fransen-verzamelend- programma (waarin hij zichzelf overigens regelmatig tegenspreekt) zijn waarschijnlijk tweede mandaat een sterk verdeelde en oproerige Franse bevolking te maken krijgen…Dat zal naar mijn mening zijn « Jupiter-houding » versterken.

Opmerkelijk is overigens dat bij alle kandidaten de Staatsschuld geen rol meer speelt bij hun genereuze voorstellen/beloftes.

Tenslotte nog dit: De vroegere Franse president Mitterrand – en in mindere mate zijn opvolger Chirac – liet zich (niet te geloven maar echt waar!) graag door een astrologe adviseren, overigens een ware passie in Frankrijk. Deze astrologe heeft nu voorspeld dat Valérie Pécresse in de tweede ronde de tegenstander van Macron zal zijn…

 

UPDATE woensdag 30 maart.

 

Peiling Ifop Fiducia Paris Match, LCI en radio SUD op maandag 28 maart en dinsdag 29 maart

Macron 28%, Marine Le Pen 21% Eric Zemmour 11%, Valérie Pécresse 11%, Mélenchon 14% Jadot 5%, Roussel 3,5% Anne Hidalgo 2,5%

Macron 27,5% Marine Le Pen 21% Eric Zemmour 11% Valérie Pécresse 10,5% Mélenchon 14,5%Jadot 5% Roussel 3,5% Anne Hidalgo 2%

 

De verwachting is dat 70% van de kiezers hun stem uitbrengen…We komen nu in de laatste twee weken voor de eerste ronde van de presidentsverkiezingen. Er is veel onzekerheid: wie gaat wel of niet stemmen en op wie…zo er kan echt nog van alles gebeuren. In het kamp van Macron begint men zich zorgen te maken over de campagne zonder fouten van Marine Le Pen. Zeker waar Macron een samenlevingsverdelend programma presenteert en arrogant elke discussie met kandidaten weigert. Hij verliest daardoor aan populariteit. Natuurlijk is de kans meer dan levensgroot dat hij een tweede mandaat krijgt maar als hij zich daarin – ook wat betreft de samenstelling van zijn regering – opstelt als in zijn huidige mandaat, mag je het ergste vrezen voor de democratie na de volgende presidentsverkiezingen in 2027.

Eric Zemmour heeft ouderwets identitair uitgehaald in zijn meeting in Trocadero, waarbij zijn aanhangers, kaalgeschoren rechts-extremisten op de eerste rijen, schreeuwden « Macron assassin ». Eric Zemmour greep niet in en verklaarde achteraf dat hij niets gehoord had…

 

Zwitserland en het bankgeheim, kleptocratie en corruptie

 

Al weer een paar weken geleden brachten alle kranten het vervolg op de « Panama Papers » en de « Paradise Papers »: de « Suisse secrets », een werkelijke bom van een internationale groep media. Het was dezelfde oude geschiedenis die zich tot in het oneindige herhaalt. Iedere keer dat journalisten duidelijk maken wat er in de financiële sector gebeurt, begrijpen we beter het belang van het bankgeheim: iedere keer verschijnt er een netwerk van corruptie en smerige activiteiten waarachter niet alleen een heel leger van twijfelachtige klanten en families van dictators schuilgaat, maar ook een goede handvol op het oog respectabele politici van democratische landen.

Toch is dit een bijzondere situatie. Het gaat hier niet om een obscuur eilandje ver weg in de oceaan of een ontwikkelingsland op zoek naar een ander economisch model dan dat van drugs, maar om een grote internationaal bekende bank, « Credit Suisse », in het hart van Europa en in één van de welvarendste landen ter wereld, waarvan verondersteld wordt dat het een rechtsstaat is. De onthullingen zijn des te erger, omdat het land en de bank transparantie beloofd hadden bij na het decennia lang vergemakkelijken van fiscale ontduiking. En daar ligt ook nu het probleem: het niet nemen van financiële verantwoordelijkheid door overheden en banken bij een toenemende afwezigheid van transparantie.

De positie van Zwitserland, waar de wet degenen straft die proberen het bankgeheim te ontsluieren, lijkt mij heel erg dubbel. Overal ter wereld worden wetten aangenomen ter bescherming van zogeheten klokkenluiders die onder uiterst penibele omstandigheden schadelijk gedrag aan het licht brengen. Maar Zwitserland houdt met alle macht vast aan de verdediging van haar bankgeheim, ondanks de rampzalige gevolgen ervan, en straft journalisten en anderen die erin slagen gegevens te krijgen over hetgeen plaatsvindt aan de duistere kant van zijn financieel systeem.

Het is spijtig, maar helaas niet verbazingwekkend dat geen enkel Zwitsers medium deel heeft kunnen nemen aan dit mondiale onderzoek door de ernstige wettelijke consequenties die zouden volgen uit de Zwitserse wetten inzake het bankgeheim. Zwitserland kent zonder twijfel het afschrikwekkende effect van zijn wetgeving, en zijn doel is zonder twijfel om zo lang mogelijk vast te houden aan zijn economisch model, door een klein deel van onwettige of verdacht verworven vermogen in eigen zak te steken in ruil voor een veilig en geheim toevluchtsoord of het vergaren en bewaren van goud.

In « Zwitserse geheimen » lijken mij twee zaken zeer alarmerend. De journalisten van dit onderzoek hadden slechts toegang tot een klein deel van de klantgegevens van de banken. Als deze weinige gegevens al zoveel twijfelachtige klanten, dictators en hun familie, oorlogsmisdadigers, hoofden van inlichtingendiensten, corrupte regeringsleiders, mensensmokkelaars, door internationale sancties getroffen zakenmensen en aan mensenrechtenschending schuldig bevonden personen aantonen, wat zouden wij dan wel niet zien als alle deuren van de bank voor journalisten wijd open zouden staan? Een tweede zaak: de landen die het meest onder de steun van Credit Suisse aan deze schurken te lijden hebben, zijn de ontwikkelingslanden en de opkomende markten. De onthullingen bevestigen wat experts al heel lang zeggen: Zwitserland heeft automatische informatie-uitwisseling met andere ontwikkelde landen geaccepteerd, maar niet met arme landen – landen die het meeste risico lopen om het theater van deze onwettige activiteiten te worden. Kleptocratie en corruptie blijven zo de wind in de zeilen houden.

Het is verheugend om te constateren dat journalisten strijden voor het recht op informatie van de inwoners van deze landen, die niet in staat zijn zelf te controleren wat hun politieke leiders in Zwitserse bankkluizen verbergen. De politieke wereld van de ontwikkelde landen veroordeelt graag de corruptie van de minder ontwikkelde landen. Maar het zijn ontwikkelde landen als Zwitserland die dit mogelijk maken. Zwitserland is niet het enige land dat deze schandelijke praktijken beschermt, en het land stelt dat als zij een einde maakt aan haar bankgeheim deze onwenselijke activiteiten in de onroerend goed en financiële sectoren zich gewoon verplaatsen naar bijvoorbeeld Miami, Londen of andere centra voor het witwassen van geld. Het is moreel meer dan verwerpelijk dat deze personen in de Verenigde Staten, in het Verenigd Koninkrijk of in Zwitserland leven van het gestolen geld van de armste bevolkingen en moreel even verwerpelijk dat deze landen daartegen niet in het geweer komen. Hoeveel schandalen, hoeveel onthullingen zijn er nog nodig om deze en andere landen ertoe te brengen hun wetten te veranderen? Het is gelukkig en haast wonderbaarlijk dat de Zwitserse regering nu een uitzondering heeft gemaakt op de bescherming van het bankgeheim en zich heeft geconformeerd aan de financiële strafmaatregelen tegen Rusland.

Je mag hopen dat de « Suisse secrets » meehelpen om deze schandalige praktijken te veranderen en daarvoor in de plaats een veel transparanter economisch en financieel systeem installeren. Maar ja, de oude Romeinen zeiden reeds dat geld niet stinkt!

 

Geschreven in maart 2022