Civis Mundi Digitaal #146
Protesten op de universiteit: citaten
“Het gebrek aan democratie aan de universiteiten bedreigt het wezen van de universiteit als instituut, vinden Rens Bod, Remco Breuker en Ingrid Robeyns... De universiteit is allang geen gemeenschap meer zoals ze dat volgens het bildungsideaal van Wilhelm von Humboldt hoort te zijn, waarbij onderwijs en onderzoek gericht zijn op de vorming van kritische, goed opgeleide burgers die in staat zijn bij te dragen aan de cultuur en de samenleving. De universiteit is eerder een diplomafabriek - de BV Uni waar wetenschappers werken die gediplomeerde studenten afleveren aan de BV Nederland, en onderzoek doen dat in samenwerking met Nederlandse bedrijven kan uitmonden in klinkende munt. Humboldt notie... heeft er nauwelijks nog een plek.”
“Protesten laten zien dat de BV Uni niet langer houdbaar is omdat die zich afkeert van de maatschappij ten faveure van de ondernemerselite... Bij al deze protesten schiet en universiteit in een beheersmodus: de protesten indammen... een legalistisch aanpak... zorgen dat gezegd kan worden dat alle noodzakelijke maatregelen zijn genomen... Academisch activisme is zo oud als de universiteit zelf... Onze huidige neoliberale universiteiten weten niet meer hoe ze moeten omgaan met studenten die zich ook als democratisch burger en moreel wezen willen ontwikkelen. Protest mag alleen maar binnen de lijntjes die door onze bestuurders worden uitgezet. Dat studenten en medewerkers... zelf mede willen kunnen bepalen hoe die lijntjes er uit zien, is voor universiteitsbesturen ondenkbaar... Medezeggenschap wordt gesmoord in eindeloze lagen bureaucratie.”
“Een universitaire gemeenschap vergt onder meer het beschikbaar maken van fysieke ruimtes waar studenten en staf in grote getale kunnen deelnemen aan debatten, en een cultuur die die debatten bevordert... Protesterende studenten... laten ons zien dat de universiteit tevens een leerschool moet zijn in democratisch burgerschap. Democratie houdt ook protesten in, discussies, en leren omgaan met meningen die botsen. Onze landelijke politiek wordt in toenemende mate overheerst door leugens en manipulatie. Die ontwikkeling laat zien hoe belangrijk het is dat jonge mensen... ook moreel en democratisch gevormd worden... Maar in plaats daarvan is de universiteit de R&D van BV Nederland... Alleen een grondig debat over het wezen, bestaansrecht, doelstelling, waarden, etc. van de universiteit... kan de universitas in ere herstellen.”
’Kan de Universiteit weer een Universitas worden?’ NRC 16 mei 2024
Ingrid Robeyns (Univ. Utrecht), Rens Bod (UvA) en Remco Breuker (Univ. Leiden), zijn auteurs van 40 stellingen over de wetenschap, besproken in CM 138
‘Hoogleraren uiten kritiek op bestuur UvA’ NRC 15 mei 2024
“De leiding van de universiteit zou te hard hebben ingegrepen en daarmee de escalatie van de protesten hebben veroorzaakt... Een deel van de medewerkers staat volledig achter de studenten en deed mee aan de protesten. Een deel voelt sympathie maar heeft moeite met hoe maandag een vreedzaam protest eindigde in vernielingen... Een ander deel van de medewerkers is uitgesproken kritisch over de protesterende studenten... Maar ze hebben allen stevige kritiek op het universiteitsbestuur.”
Universitair docent NS... hekelt het gebrekkige democratische karakter van het bestuurssysteem van de UvA., waarbij studentenorganen te weinig inspraak zouden hebben. Dat werkt volgens haar escalatie in de hand... De protesten kanaliseren een onrust die al langer leeft onder studenten... Universitair docent TV... vindt het goed dat studenten zich uitspreken tegen het onrecht dat Israël aanricht in Gaza... Hoogleraar S. ziet voornamelijk vandalisme... Wetenschapsfilosoof EA:.. ‘Onze studenten willen een bredere discussie aanzwengelen. In hoeverre dragen wij bij aan een vreedzame en dus betere wereld? Die reflectie is hard nodig.’”
TV: “Het bestuur meet met twee maten... In de oorlog tussen Rusland en Oekraïne zijn alle banden doorgeknipt met Russische academische instellingen, maar nu durft het bestuur zich niet uit te spreken.” “Niemand van het driekoppige college was beschikbaar voor een gesprek.”
‘Op de universiteit zou de rede moeten heersen, niet de wapenstok’,
Saskia Bonjour en Eric Schiesser, NRC 12 mei
“’Een universiteitsbestuur dat de politie erbij roept lang voordat dat nodig is, kweekt minachting voor de kunst om felle meningsverschillen met woorden te beslechten [...en] leert studenten dat volgzaamheid loont... Een evident risico is dat hierdoor een generatie studenten radicaliseert. Studentenprotesten horen erbij, in een levendige academische gemeenschap... Actievoeren kan bijdragen aan de Bildung, de intellectuele en morele ontwikkeling... Politie-inzet draagt bij aan de escalatie van geweld en ondermijnt... de veiligheid van allen op de campus... Heeft ook... een aanzuigende werking op onruststokers... Het tentenkamp... afgeschermd van de buitenwereld op een landje waar andere medewerkers een studenten geen last van hadden... was de ideale plek voor de-escalatie en overleg... Het is verbazingwekkend dat wij – die onszelf vrij en tolerant noemen – schrikken van een paar tentjes.”
‘De academische wereld in Israël is repressief’
Interview met Maya Wind, Academisch activist, NRC 12 mei 2024
“Academici in het Westen hebben een veel te rooskleurig beeld van Israëlische universiteiten als vrijplaatsen van liberalisme en intellectuele kritiek. In feite, zegt Wind, zijn ze verstrengeld met het staatsapparaat, de defensie-industrie, en dus met de onderdrukking van Palestijnen en de oor;log in Gaza. ‘De repressie drijft niet alleen op het leger, de wapenindustrie of technologische controle’, zegt ze, ‘maar ook op de meeste gevierde burgerelijke instellingen van het land, de universiteiten’.”
“Maya Wind... legt zich toe op onderzoek naar kolonialisme, militarisering en de controlestaat. Towers of Ivory and Steel: How Israeli Universities Deny Palestinian Freedom... haar eerste boek... beschrijft minutieus hoe Israëlische universiteiten onderdeel zijn geworden van het staatsapparaat... Israel verschijnt daarin als voorbeeld bij uitstek van het settler colonialism: een koloniestaat die is gegrondvest op het verdrijven en onderdrukken van de inheemse bevolking... Wind werkt nauw samen met de BDS beweging (Boycott, Divestment, Sanction) die aandringt op academische boycott van Israël... en is geberandnermt als antisemitisch. Ten onrechte, meent Wind. ‘Israël promoot dat narratief.’... Het boek maakt furore onder activisten en academici die protesteren tegen de oorlog in Gaza.”
“Ze ziet hoe Palestijnse studenten op allerlei manieren tegengewerkt en gecontroleerd, en kritische perspectieven worden weggedrukt. Zoals in de Tantura-affaire. een promotie over een massamoord in de oorlog van 1948... Onder druk van de universiteit... verloor de promovendus zijn titel.”
“Israel is een project van het vestigingskolonialisme dat is uitgemond in een apartheidsstaat. Mensen schrikken van die termen, mar je ziet dat... de VN en toonaangevende onderzoekers ze nu gebruiken... Academische instellingen zijn diep verwikkeld in repressie. Niet alleen door samenwerking met Israëlische veiligheid- en defensie-industrie, maar ook door in archeologisch onderzoek en geschiedschrijving het Palestijnse perspectief uit te wissen... ‘Als Joods-Israëlische academica heb ik toegang tot bronnen waar Palestijnse onderzoekers niet bij kunnen.”
“Dat alle universiteiten in Gaza nu in puin liggen is een doelbewuste poging de koloniale heerschappij over hen te bestendigen, ook in kennis... Het is een tweezijdig project: kennisproductie voor de eigen staat en tot zwijgen brengen van kritiek... Israël kan ervoor kiezen om te dekoloniseren, Palestijnen rechten te geven, en een daadwerkelijke democratie... Dat doet het land niet, en dat gebeurt met opzet. Daarom moeten we kritiek leveren, ook in de academische wereld... Niet één toonaangevend bestuurder of instelling heeft zich uitgesproken tegen de verwoesting in Gaza.’’
“Israël kent nu een systeem van apartheid en de inheemse bevolking roept op tot een academische boycot. Daarmee doen ze een beroep op ons, academici in het Westen en elders... Je kunt bij alle kritiek op Israël wel wijzen op de Arabische wereld [waar geen academische vrijheid bestaat], maar wat heeft dat te maken met wat er nu in Gaza gebeurt?... Arabische universiteiten hebben niet de institutionele banden en contacten met westerse instellingen die de Israëlische onderhouden... geen grote programma’s voor samenwerkingen en uitwisseling. Israélische universiteiten... claimen dat ze uitzonderlijk internationaal, progressief en democratisch zijn, maar tegelijk willen ze niet ter verantwoording worden geroepen... Onze medeplichtigheid beëindigen, dat is een keus. Dat geldt ook voor Israëlische academici... Ik steun internationale interventie om ervoor te zorgen dat iedereen gelijke rechten krijgt en in vrijheid kan leven.”
‘Tornt universitaire boycot van Israël aan de academische vrijheid?’ NRC 11 mei
“Volgens hen [protesterende studenten en docenten] zij Israëlische universiteiten onlosmakelijk verbonden met de bloedige oorlogscampagne in Gaza en de onderdrukking van Palestijnen... Nederlandse Universiteiten moesten twee jaar geleden alle banden met Rusland afkappen vanwege de sancties die de EU afkondigde... ‘’Rusland heeft zich buiten de internationale rechtsorde geplaatst. Het is duidelijk dat ze fout zitten in Oekraïne. Het conflict tussen Israël en Hamas heeft veel meer laagjes van goed en fout. Ik vraag me af of academische boycot van Israël de zinvolste weg is.’ [aldus een docent Russische, Oekraïense en Poolse geschiedenis] De UvA denkt van niet... ‘’Het gaat mij te ver om alle contact te verbreken. Het is academisch een groot verlies, en het helpt niet,’ (aldus een archeoloog die in Israël werkte, maar ook contacten onderhield met Palestijnse wetenschappers] ’Ik heb nooit een kamp gekozen.’”
‘Met straatterreur help je Gaza niet’
Column Aylin Bilic NRC 11 mei
"Palestijnen zijn niet geholpen met het afbreken van universiteitsgebouwen… Als je de Palestijnen in Gaza wil helpen, zul je iets anders moeten bedenken. juist in de academische wereld verwacht je debat en dialoog... De agressieve acties van de Gaza-activisten zijn in niemands belang. Ze verstoren het open en redelijke debat, ze helpen (de sympathie voor) de Gazanen niet en ze maken de universiteiten tot een steeds onveiliger plek.”