Hoe we onze wereld kunnen redden. De spirituele samenleving

Civis Mundi Digitaal #8

Paul Arthur van Doorn, Hoe we onze wereld kunnen redden. De spirituele samenleving. 260 blz. Aspekt, Soesterberg 2009

Dit boek behoort tot het genre geschriften, waarin een schrijver naar een synthese streeft van al zijn kennis van en inzicht in de samenleving. Het is de vrucht van veel studie en lang nadenken, en verdient als zodanig respect. Daarom zij de auteur ook de ietwat pretentieuze titel van zijn boek vergeven.

Wat heeft hij te bieden? Na een inleiding waarin de wereldgeschiedenis kort wordt samengevat, volgt een beschrijving van de huidige samenleving, met name van de vele knelpunt daarin en de mogelijke verdere ontwikkelingen daarvan. Wat dit laatste betreft worden drie mogelijke scenario’s geschetst, die geen van alle een aanlokkelijk perspectief bieden.

Maar er zijn ook positieve ontwikkelingen. Daarbij aanknopend, ontwerpt de auteur het beeld van een ‘spirituele samenleving’, een samenleving met andere uitgangspunten en doelstellingen dan de onze, waarin waarden als liefde, solidariteit en zorgzaamheid voorop staan. Dit concept wordt vervolgens door de auteur gedetailleerd uitgewerkt op alle gebieden van de samenleving. In een slothoofdstuk wordt aangegeven hoe dit ideaal stapsgewijs zou kunnen worden bereikt. Over dit alles heeft de auteur diepgaand nagedacht; geen detail lijkt hem te ontsnappen.

Het boek is helder geschreven en zeer overzichtelijk opgebouwd, met telkens korte samenvattingen van het voorafgaande. Dit alles, het is al gezegd verdient veel respect. Het is daarom met spijt, dat de lezer aan het einde blijft zitten met de vraag, waar de mentaliteitsverandering vandaan moet komen die voorgestelde nieuwe koers mogelijk moet maken? Maar het blijft waar dat het utopische denken (want daarom gaat het hier) onmisbaar is en blijft in iedere samenleving.

J.M.M. de Valk