Geen toekomst meer voor veel gedrukte media

Civis Mundi Digitaal #14

door SWC

Geen toekomst meer voor veel gedrukte media

De komende jaren verdwijnen er veel dagbladen en tijdschriften. De markt is verzadigd. Er zijn te weinig lezers voor zoveel titels. Bovendien eist de razendsnelle digitalisering haar tol. Dat staat in een rapport van adviesbureau Price Waterhouse Coopers. We ontlenen dit bericht aan Mediafacts.

Het past in een trend die al jarenlang gaande is. Recent past daarin bijvoorbeeld het besluit van Intermediair, weekblad voor hoogopgeleiden, om na vijftig jaar te stoppen als papieren publicatie en sinds 1 november jl. langs digitale weg verder te gaan. In lijn hiermee ligt het besluit van NewsWeek, een groot Amerikaans weekblad met 1.5 miljoen abonnees, om met ingang van 1 januari 2013 de papieren uitgave te vervangen door een digitale. Symptomatisch is bijv. de omslag in de omzet van een grote uitgeverij als Wolters Kluwer. Eind 2003 had die omzet nog betrekking op 70% van gedrukte uitgaven, en 30% op digitale diensten. Nu is inmiddels het omgekeerde het geval.

Hierbij komt nog een andere tendens. Er wordt namelijk ook minder gelezen. Nederlanders, zo bleek al uit een onderzoek in de jaren ’90, besteden aan lezen nog maar de helft of minder van de vrije tijd, die zij daar zo’n halve eeuw geleden aan plachten besteden. Daar staat een evenredige stijging van de aandacht voor de elektronische media tegenover. Dit geldt vooral voor de jongere generaties. Het abonneebestand van gedrukte media vergrijst daardoor in snel tempo. Die tendens wordt nog versterkt door bezuinigingen bij allerlei instellingen, die daardoor geneigd zijn abonnementen af te stoten. We hebben ook te maken met een toenemende inflatie en banalisering van het geschreven woord. Het gedrukte woord is een massaproduct geworden van zo’n kolossale omvang dat mensen eronder verpletterd dreigen te raken. In die overvloed slijt het sneller dan ooit tevoren.

De opkomst en ontwikkeling van cyberspace lijkt de definitieve overwinning van de audiovisuele cultuur op het schrift als informatiedrager in te luiden. Met de opmars van de elektronische informatiedrager verdwijnt in ieder geval de schriftcultuur als het medium bij stek voor de uitwisseling van informatie. Er is bovendien sprake van toenemende verspilling van informatie. Er zijn onderzoekers die die verspilling zelfs schatten op 95% van het aanbod. Van een gemiddelde Nederlandse krant wordt maximaal 14% gelezen. Ook een groot deel van wetenschappelijke tijdschriften blijft ongelezen.

SWC