Tot hoever komt Marine le Pen als presidentskandidaat?

Civis Mundi Digitaal #44

door Jan de Boer

Frankrijk loopt niet erg warm voor de presidentsverkiezingen die in twee rondes eind april en begin mei worden gehouden. Tot dusverre is er nauwelijks sprake van een echt debat, wel van allerlei machtspelletjes op de achtergrond mee veroorzaakt door de onzinnige voorverkiezingen van presidentskandidaten  bij politiek links en rechts. De in deze voorverkiezingen  op hun programma gekozen presidentskandidaten moeten nu hun programma aanpassen om voldoende steun te krijgen bij de straks te houden presidentsverkiezingen, hetgeen hun geloofwaardigheid aantast. Daarbij is de presidentskandidaat van rechts, François Fillon, verwikkeld in een fraudezaak: een illegale verrijking van de familie Fillon , die hem bij zijn trouwe katholieke achterban niet in dank wordt afgenomen. Het verhindert hem overigens niet om door te gaan, want schandalen als deze zijn hier  met name bij politiek rechts gebruikelijk en mocht hij eventueel als president worden gekozen, dan wordt een mogelijke veroordeling op de lange baan geschoven en daarna "vergeten" zoals destijds bij Chirac : een president kan volgens de grondwet niet vervolgd en veroordeeld worden. De republikeinse monarchie heeft  inderdaad zeer sombere kanten.

Het is overduidelijk dat Marine le Pen, een wolf in schaapskleren van het extreeem-rechtse Front National de eerste ronde van de presidentsverkiezingen gaat winnen . Haar voorsprong op de andere kandidaten in de peilingen is overweldigend ondanks een fraude-schandaal:    fictieve medewerkers van Marine le Pen  in en  betaald door het Europese parlement, waar haar aanhangers niet wakker van liggen. Zij wil een onafhankelijk souverein Frankrijk van op alle gebieden " vreemde smetten vrij" zoals ik na de tweede wereldoorlog op de lagere school over Nederland leerde zingen : " stalen vuist en rappe hand zo is het volk van Nederland" . Het is als of je de Nederlandse dictator- in- de -dop Geert Wilders hoort: het enige lid van zijn partij de PVV en zo een voorbeeld van minachting voor democratische waarden.

De grote vraag is wie de tegenkandidaat van Marine le Pen in de tweede ronde gaat worden. François Fillon maakt door de onverbloemde steun van zijn aanhangers - "  Die zogenaamde illegale verrijking van zijn familie,  is niets anders dan een complot van links en de justitie  " - een kans. Hij rekent er dan op dat in die tweede ronde de Franse kiezers hem massaal steunen om Marine le Pen de voet dwars te zetten, maar ik vraag mij af of gezien het zeer rechtse programma van Fillon met zijn image van fraudeur hij die massale steun wel zal  krijgen.

Politiek links is als gebruikelijk programmatisch zwaar verdeeld  waarbij de ego’s van de politieke leiders ook niet uitgevlakt mogen worden. Een gezamenlijk optrekkken van de Parti Socialiste van Benoit Hamon , het Front de Gauche van de volkstribuun Jean -Luc Mélenchon en de onderling verdeelde "groenen " is afgeblazen. Bovendien heeft de Parti Socialiste  een deel van zijn sociaal-liberale aanhang met als leider Manuel Valls verloren bij de verkiezing van de linkse Hamon als presidentskandidaat die evenwel in de peilingen onverwacht hoog scoort bij een voornamelijk jonge generatie die aan de oude recepten voor een gezonder Frankrijk terecht geen geloof meer hecht.

Wie van deze ontwikkelingen heeft geprofiteerd is Emmanuel Macron , de jonge oud-minister van economische zaken ,de  nieuwe ster aan het Franse politieke firmament. Een nieuw gezicht, een nieuw geluid:" ik ben niet links, ik ben niet rechts", de Franse Kennedy. Maar zijn beweging " En Marche" stagneert door het niet hebben van een duidelijk programma en een gebrek aan politieke ervaring met de daarbij behorende missers. Macron, een oud-bankier en overtuigd sociaal-liberaal, heeft geprobeerd zo lang mogelijk vaag te blijven en geen duidelijk programma te hebben om zo ontevreden  kiezers van links en rechts voor zich te winnen in de strijd om het veroveren van het politieke centrum, hetgeen nu niet langer mogelijk is. Macron moet kleur bekennen.  Vroeger was het politieke centrum  uitgesproken rechts, maar daar is in de laatste jaren duidelijk verandering in gekomen.  Sinds gisteren  heeft Macron de steun gekregen van de oude politieke rot  François Bayrou met zijn centrumpartij " Modem"  die gezien "de uiterste gevaarlijke politieke situatie in Frankrijk ", zelf afziet van een eigen presidentskandidaatschap: eendracht maakt macht. Macron en Bayrou hebben een alliantie gesmeed om het gevaar Marine le Pen te keren. Deze alliantie zal het liberale programma van Macron - een voorwaarde van Bayrou - een meer sociaal gezicht geven en via wetgeving de ethiek in de Franse politiek op een broodnodig hoger niveau brengen. Tegelijkertijd kan Bayrou - drie keer eerder presidentskandidaat en minister - de politiek onervaren Macron op het rechte centrumpad  houden en behoeden voor politiek domme uitspraken .

Ik ben er vrijwel zeker van dat deze alliantie van het duo Macron-Bayrou die de hegemonie van rechts-links wil doorbreken, het ten koste van Fillon en Hamon  in de tweede ronde van de presidentsverkiezingen  opneemt tegen Marine le Pen en deze beslissende ronde overtuigend gaat winnen, alhoewel bij deze ongewone presidents- verkiezingen verrassingen mogelijk blijven. Een nederlaag van Marine le Pen zal leiden tot een strijd om de macht  tussen Marine le Pen en haar veel conservatievere en zeer katholieke nichtje Marion Maréchal -le Pen gesteund door haar racistische en anti-semitische grootvader Jean-Marie le Pen met een zeker uiteenvallen van het Front National.